Rondom bet gehoorzame kind (2)

Hoe betekenisvol luidt het vijfde gebod : „Eert uw vader en moeder". Eren... dat is de ideale verhouding tussen kinderen en ouders. Eren is meer dan gehoorzamen. Wij denken bij gehoorzamen zo dikwijls aan het volgende: en jij zult voor, mij buigen! Is dit wel de zin van gehoorzaam zijn? Het lijkt meer uitoefenen van machtswellust. Eren..., ja zeker dat is ook gehoorzamen, maar ik zou er aan toe willen voegen: eren in de Heere. Kan dat.? Is dat schriftuurlijk? Luister maar wat er vermeld staat in Efeze 6 vers 1: „Gij kinderen zijt uw ouderen gehoorzaam in den Heere; want dat is recht". En laten we dan ook nog even de kanttekening raadplegen. Deze vermeldt erbij: „ In de vreze Gods, dat is, in alles dat tegen de Heere of Zijn bevel en vrees niet strijdt". Zo komt het gehoorzamen op een hoger plan. Dan zien onze kinderen achter hun ouders, hun opvoeders. God, de gever van dit gebod.

Als het goed ligt in het gezin moeten de kinderen bij het opgroeien gaan beseffen dat vader en moeder een opdracht van en een verantwoordelijkheid voor God hebben ten opzichte van hun kinderen. Dan pas zullen ze ook de beste opvoeding kunnen geven en mogen de kinderen een goede leiding ontvangen in het opwassende leven. Vader en moeder zijn gewone zwakke mensen, maar ze zijn van God gesteld. Calvijn zegt het zo treffend als het gaat over de taak der ouders. Hij ziet ze als „Gods handen". Gods gebod en Gods wil moeten de boventoon voeren. Onze Heidelberger Catechismus zegt het ook zo betekenisvol wat Gods wil in deze is: „Dat ik mijn vader en mijn moeder, en allen die over mij gesteld zijn, alle eer, liefde en trouw bewijze, en mij hunner goede leer en straf met behoorlijke gehoorzaamheid onderwerpe, en ook met hun zwakheid en gebreken geduld hebbe, aangezien het Gode belieft ons door hunne hand te regeren". Allemaal bekende woorden? Ik geef het graag toe. We behoeven ook niets nieuws te vermelden. Maar het is zo nodig om het bekende te herhalen, te overdenken. Wat brengen we hiervan terecht? Het heeft heel wat in om vader en moeder te zijn. Laat ik er maar aan toevoegen om opvoeder te zijn. Niet minder om kind te zijn en te blijven. Een rechte vader zal niet zo onvoorwaardelijk alleen zijn gezag laten gelden. Hij zal zich ook menigmaal kind gevoelen. Dat maakt hem klein en behoeftig. Dat doet opzien tot de Heere om wijsheid te begeren. Dan heeft de rechte vader en moeder dat kinderlijk geloof van node. Geloof in een almachtig God, want zonder dat geloof zal ook in deze van een Gode welbehagelijke opvoeding geen sprake kunnen zijn. Net zo min als van een gehoorzamen in de Heere door het kind. Onze kennis alleen schiet te kort.

Wijlen Ds. Th. v. d. Groe zei dat in zijn „Toetssteen" zo eenvoudig: „Want al wat wij meer weten dan wij geloven, waarlijk geloven, is maar een ijdele en winderige wetenschap, welke men aan de deure des Evangeliums moet afleggen, wanneer men daar wil binnen treden". Als het goddelijk mandaat van de ouders door de kinderen niet wordt erkend, kan er van het eren der ouders ook geen sprake zijn. Dan kan er wei een vorm van gehoorzaamheid zijn, een weinig onderwerping, maar in wezen gaan de kinderen hun eigen gang. Het omgekeerde is hier ook van toepassing. Als de ouders de opvoeding van hun kinderen niet zien in het licht van Gods woord en het aan hen verleende mandaat, dan zullen zij hun kinderen niet eerbiedigen als schepselen van God. De kinderen zijn wel in vele zaken nauw met de ouders verbonden. Denk aan karakter en aanleg, de bloedband, maar ze zullen toch als zelfstandige personen moeten rijpen en uitgroeien tot volwassen mensen. Daarbij hebben ze leiding nodig. Daarom gaf God hen ouders. Daarom is Gods gebod zulk een gave en voor de opvoeders en voor het kind.- Hoe zou alles ontaarden als we opvoeding aan menselijke maatstaven gingen toevertrouwen, verbinden. Daar zien we genoeg van in onze ontredderde samenleving. Het gehoorzamen is maar niet iets mechanisch. We leven in een tijd van automatisme en mechanisatie. Maar bij het opvoeden komen we wel aan de weet dat het niet zo is: wij bevelen en het kind gehoorzaamt. Ja, zo zou het moeten zijn. Maar daar ligt de val in het Paradijs tussen. Wij zullen onze kinderen moeten vermanen, herhaaldelijk vermanen. Vermanen om te horen, vermanen om te gehoorzamen. U gevoelt hier al dat dit nog iets anders is dan alleen maar gezag uitoefenen. En ten opzichte van de kinderen is gehoorzamen ook wat anders dan je alleen maar onder discipline stellen. Voelt u het noodwendige hiervan? De catechismus spreekt van een „behoorlijke onderwerping", een „behoorlijke gehoorzaamheid". Kinderen nemen heus niet zo maar de vermaningen aan. Als het behoorlijke gehoorzaamheid is, een gehoorzamen in den Heere, dan zullen ze de vermaningen, het onderwijs en de bestraffingen der ouders gewillig aannemen. Gehoorzamen is dus niet alleen het opvolgen van een goede raad, het is een erkennen van het kind dat de ouders en opvoeders hem tot hulp van Gods wege zijn gegeven. Daarom is het gehoorzamen ook niet af te bakenen tot slechts enkele gevallen, het betreft het gehele levensterrein. Sommige kinderen willen wel luisteren naar vader en moeder omdat ze erkennen dat ze meer levenservaring hebben, omdat ze gevoelen dat hun ouders het beste met hen voor hebben, maar toch is gehoorzamen om Gods wil zinvoller. Dan is het godsdienst: dienen van God. Wat zouden we dat onze kinderen gunnen.

Dordrecht

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen