Psychotherapie

Enige tijd geleden hield de vaste Commissie voor de Volksgezondheid zich bezig met de brief inzake het regeringsstandpunt omtrent de Psychotherapie. Uit de bijdrage van de heer Van Dis geven wij u nu de volgende fragmenten.

PASTORALE ARBEID

Het is bekend dat een steeds groter beroep wordt gedaan op het systeem van de geestelijke volksgezondheid, waarbij inbegrepen de psychotherapeutische hulpverlening. Voor wat betreft de oorzaken hiervan, gaan aan de ene kant de gedachten al snel uit naar de maatschappelijke ontwikkeling.

Anderzijds wordt rekening gehouden met de mogelijkheid, dat de geestelijke gezondheidszorg als systeem, die maatschappelijke ontwikkelingen weer oproept.

Misschien is ook bij u de uitspraak bekend dat de dominees m ons land vervangen worden door psychiaters. Men verneemt ook allerlei nuanceringen en variaties op deze uitspraak. Wij zijn geneigd om er op zijn minst een kern van waarheid in te onderkennen. De typisch medisch geïndiceerde gevallen daargelaten, kan toch met vrij grote stelligheid worden aangenomen dat veel predikanten en anc!ere ambtsdragers in de kerken, met name in hun pastorale arbeid, veel geestelijke problematiek onder de mensen hebben aangevat en tot steun voor die mensen hebben kunnen zijn. Tegenwoordig schijnt onder veel psychiaters de stelling gemeengoed te zijn dat juist de kerk en godsdienst, zoal niet de veroorzakers van psychische problemen zijn, dan toch wel een sta-in-de-weg zouden vormen bij een succesvolle therapie. In andere sectoren van hulpverlening daarentegen, bij voorbeeld in de maatschappelijke zorg, lijken sommige tekenen erop te wijzen dat er weer wat meer aandacht komt voor de levensbeschouwelijke dimensie in het menselijk bestaan, de religie, het geloof. Ontkerkelijking en secularisatie behoeven immers nog niet per definitie in te houden dat mensen totaal van God en Zijn Woord vervreemd zijn. Is het dan barmhartig om vragen die verband houden met de diepste verlangens, zekerheden, onzekerheden en twijfel van de mens, te ontwijken of te negeren? Zulke vragen mag men toch ook in de psychiatrie en de psychotherapie niet wegduwen als bewezen is dat hier nu juist diepe oorzaken kunnen liggen waardoor mensen zich niet welbevinden, ja zelfs in nood verkeren. Ik zou met Da Costa willen zeggen: op de bodem aller vragen ligt der wereld zondeschuld, individueel en gemeenschappelijk. Ten diepste kan alleen het geloof in Jezus Christus fundamenteel redding brengen voor een door schuldbesef getroffen en verslagen mens. Wij vragen aandacht, ook in de geestelijke volksgezondheidssector, voor dit gegeven. Wij spreken in dit verband ook de hoop uit dat de Minister zich, mede tegen die achtergrond, welwillend zal opstellen tegenover een onlangs vanuit een tweetal reformatorische kerken ingediend verzoek tot oprichting van een psychiatrisch ziekenhuis.

ENORME ONDOORZICHTIGHEID

Wat ons bij het lezen van de stukken het meest is opgevallen, is de enorme ondoorzichtigheid van de psychotherapie. Dat geldt de opleiding, de organisatie en de financiering. Er is veel wildgroei. Onduidelijkheid bestaat er over de terreinafbakening, de behoefte, de hulpvraag en het effect van de psychotherapie. Op zich zelf genomen is het goed dat getracht wordt wat meer orde en duidelijkheid te bereiken. Dat is wellicht het meest van belang met het oog op de patiënt/cliënt. In zoverre kunnen wij het streven van de Regering steunen. Wij zouden echter de voorlopigheid van alles wat op dit moment geregeld zou kunnen of moeten worden tevens willen benadrukken, want wat is er, om maar iets te noemen, bekend omtrent de toekomstige plaats van de psychiatrie binnen de geestelijke volksgezondheid en de plaats van de psychotherapie OD iets lagere termijn? Geeft de adviesaanvraag van 15 april jongstleden niet blijk van het bestaan van tal van fundamentele vragen ter zake, ook bij de Minister? Wij zijn het er in dit verband - de voorlopigheid van de te nemen maatregelen - mee eens dat de registratie van de psychotherapeuten door de overheid en niet door particuliere beroepsorganisaties plaatsvindt bij wijze van overgangsregeling.

EENZIJDIGHEID

Een eenzijdigheid welke het advies misschien kari%orden aangewreven, is dat men enerzijds niet is ingegaan op de hulpverlening aan ouderen en bejaarden en dat men anderzijds onvoldoende is ingegaan op de hulpverlening aan kinderen en jeugdigen. Ervaart de Minister dit ook als een gebrek? Wel ervaart zij als een gebrek dat niet is ingegaan op de hulpverlening aan vrouwen. Die hulpverlening zou naar haar mening meer emancipatiegericht moeten zijn. Zij neemt het ons misschien niet kwalijk dat ons dit verband niet duidelijk is. Wellicht kan zij dat uitleggen.

Vervolg op pagina 14 Vervolg van pagina 11

IN HET KADER VAN DE ORDENING

In het kader van meer ordening behoort het ook tot de doelstellingen om zoveel mogelijk alle psychotherapeuten in dienstverband te betrekken, zoals men voor alle specialismen wil.

Volgens het regeringsstandpunt zal alleen psychotherapie verleend door psychotherapeuten in dienstverband voor financiering in aanmerking komen. Hieraan wordt echter, naar onze indruk min of meer schoorvoetend, toegevoegd „met uitzondering van de thans zelfstandig gevestigde psychotherapeuten-artsen". Deze weg willen wij niet inslaan, niet in het minst vanwege het kostenaspect en de keuzemogelijkheden voor de patiënten. Ordening van overheidswege brengt de nodige bureaucratie mee. Men moet hierin niet verder gaan dan strikt noodzakelijk is.

Natuurlijk wensen ook wij dat controle en zicht op het werk van zelfstandige therapeuten worden gegarandeerd.

Hoe moeten wij ons deze controle in het kader van de AWBZ denken, zonder in de nadelen van het machtigingssysteem via de Ziekenfondswet te vervallen? Is kostenbeheersing ook bij zelfstandigen niet te bereiken via budgettering door het vaststellen van een maximum aantal uren per ingeschreven psychotherapeut?

Ordening moet, zoals wij reeds opmerkten, de patiënt-cliënt ten goede komen. Een belangrijke vraag in dit verband is of de vrije toegankelijkheid wordt gegarandeerd. De intakeprocedure via een algemeen intake-team en vervolgens door een psychotherapeutisch indicatieteam lijkt ons een barrière te kunnen vormen. De team-aanpak kan voordelen bieden, maar is vrijwel alleen bij psychotherapeuten in dienstverband te realiseren. Een persoonlijke relatie tussen de hulpverlener en de patiënt en de toetsing c.q. controle op de hulpverlening zijn onzes inziens effectiever te realiseren bij individuele hulpverlening.

De kwestie van de opleiding en de aan de vooropleiding te stellen eisen is ons nog allerminst duidelijk. Dat men een landelijke aanpak nastreeft, heeft onze instemming, waarbij overigens de toelating en aanvaarding van alle aanmelders naar levensbeschouwing moet kunnen plaatsvinden. Voor allen die zich op dit terrein willen bekwamen en met het oog op degenen die op het terrein van de psychotherapeutische hulpverlening werkzaam zijn en zich straks voor registratie zullen melden, achten wij het noodzakelijk dat in goed overleg snel duidelijkheid wordt geschapen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen