De verwachting van de wederkomst

De tekenen der tijden
Daarmee wordt aangeduid de tijd tussen Hemelvaart en Pinksteren aan de ene kant en de voleinding aan de andere kant, het is de tijd, waarin alles zich spoedt naar het einde. Maar hoelang die tijd duren zal weet niemand. Dat is ook niet af te leiden uit de tekenen der tijden. De term die in Mattheüs 16:3 gebruikt wordt, is in de theologie een gangbare term geworden om markante en schokkende gebeurtenissen te duiden, die ons krachtig prediken dat Christus terugkomt, beter gezegd onderweg is. Als Christus in Zijn rede over de laatste dingen (Matth. 24; Mk.13; Luk. 21) over de tekenen der tijden spreekt, dan moeten we daarbij rekening houden met het profetisch perspectief. Dat betekent dat dingen die in de tijd lang na elkaar komen, om hun samenhang in één perspectief worden gezien. In de rede van Christus over de laatste dingen liggen de verwoesting van Jeruzalem en het einde der wereld in elkaars verlengde. Als we het spreken van Jezus over de tekenen der tijden volgen, dan kunnen we met J. van Genderen (in ”Beknopte Gereformeerde Dogmatiek”) daarin drie fasen onderscheiden: - De eerste fase is het begin der smarten (Matth.24: 8). Er is dan sprake van verleidende geesten en valse christussen. Er is daarbij ook sprake van oorlogen en geruchten van oorlogen, van hongersnoden en aardbevingen, van haat en afval, van toenemende wetsverachting en verkilling van de liefde, maar ook van de prediking van het Evangelie tot een getuigenis voor alle volken. - De tweede fase is die van de grote verdrukking (Matth.24: 21). Er zal dan sprake zijn van een verdrukking zoals die er nooit eerder geweest is. Die dagen zullen omwille van de uitverkorenen verkort worden. Valse christussen en valse profeten zullen dan grote tekenen en wonderen doen. - De derde fase staat in direct verband met de komst (parousia) van de Zoon des mensen (Matth.24:27). Er zal dan sprake zijn van geweldige kosmische tekenen. Dan zal de Zoon des mensen verschijnen met grote kracht en heerlijkheid. Zijn engelen zullen door Hem worden uitgezonden om Zijn uitverkorenen uit heel de wereld samen te brengen.

Het karakter van die tekenen
Als we letten op het karakter van deze tekenen dan kunnen we drie verschillende aspecten onderscheiden:
- Ze roepen om het einde, zoals de toenemende wetsverachting (2 Thess.2).
- Ze kondigen het einde aan, zoals natuurrampen (Hebr.12:26).
- Ze bereiden het einde voor, zoals de verkondiging van het Evangelie aan alle volken (Matth.24:14).
Van Genderen maakt de terechte opmerking dat het gevaar bestaat dat spectaculaire gebeurtenissen voor tekenen der tijden gehouden worden. A. Kuyper bijvoorbeeld meende, dat Openbaring 9:16-21 in de Eerste Wereldoorlog in vervulling ging. Daarnaast mogen we in de opsomming door Christus van de tekenen der tijden geen kalender van eschatologische feiten zien. De tekenen der tijden zijn de signalen, die ons toeroepen dat de komst van Christus nadert. Zijn toekomst tekent zich hoe langer hoe meer af. De tekenen der tijden hebben in elke tijd actuele betekenis en niet alleen in de laatste jaren dat de wereld bestaat. Wel moeten we bedenken dat er sprake is van een intensivering van de tekenen, zoals het teken van oorlogen en geruchten van oorlogen, of van de verkilling van de liefde. In ieder geval roept Christus ons op om op die tekenen te letten en waakzaam te zijn (Mk.13).

Duizendjarig rijk
Dan nog enkele opmerkingen over het duizendjarig rijk, of de leer van het chiliasme (chilioi betekent duizend). De term millennialisme voor de leer van het duizendjarig rijk heeft een latijnse achtergrond (mille betekent duizend). Het is de leer van een duizendjarig vrederijk dat zal voorafgaan aan de wederkomst en waarin Christus als Koning op de aarde zal heersen. Het chiliasme is een veelvormig verschijnsel. Er zijn twee hoofdstromingen, het postmillennialisme en het premillennialisme.
- Het postmillennialisme neemt aan dat er aan de wederkomst een lange periode zal voorafgaan, waarin de Heere in rijke mate geestelijke en stoffelijke weldaden zal schenken. De verwachting van een bloeitijd voor de kerk en de bekering van Israël, zoals we bij vele puriteinen en bij de mannen van de Nadere Reformatie vinden, wordt wel eens gezien als een vroege vorm van postmillennialisme. “ Jonathan Edwards (1703-1758) zag de ”Grote Opwekking” van de achttiende eeuw als een voorbode van een duizendjarig rijk, dat komen zou als een verhoring op het gebed door middel van de prediking van het Evangelie. Ds. C.J. Meeuse wijst er echter op dat, als schrijvers van de Nadere Reformatie op enkele punten met een chiliastische voorstelling meegaan, zij daarom nog geen chiliasten zijn. Een voorbeeld daarvan is de verwachting van Witsius, dat er niet alleen een nationale bekering van Israël zal zijn, maar ook een bekering van vele andere volken. Ook bij Brakel vinden we dergelijke gedachten. Ds.G.H. Kersten stelt in zijn Gereformeerde Dogmatiek dat er bij Brakel ‘niet te ontkennen chiliastische denkbeelden zijn te ontdekken’, maar hij bestrijdt met stelligheid dat Brakel een chiliast zou zijn.
- Het premillennialisme is het eigenlijke chiliasme, waar we het meest mee te maken hebben. Wat zijn de belangrijkste kenmerken van dit premillennialisme?
1. De leer dat er een duizendjarig vrederijk op aarde zal komen, dat begint door een eerste komst van Christus en een eerste opstanding (Openb.20:5).
2. De leer dat deze eerste opstanding een opstanding van de gelovigen is, voorafgaande aan het vrederijk en dat er na die periode een tweede opstanding zal zijn, een opstanding van de ongelovigen.
3. De leer dat er nog veel onvervulde profetieën zijn, die zoveel mogelijk letterlijk verklaard moeten worden en vervuld zullen worden in het vrederijk. Daarin zal Christus na Zijn verschijning en na het herstel van Israël op zichtbare wijze met de Zijnen over de volken regeren.
4. De leer dat satan in die tijd gebonden zal zijn, maar dat hij daarna zal worden losgelaten en de volken zal verleiden, totdat hij door vuur uit de hemel verteerd zal worden.

Bij de mannen van de Nadere Reformatie zoals Brakel en Witsius vindt u geen spoor van dergelijke opvattingen. Integendeel, Brakel wijst er nadrukkelijk op dat het een te aardse gedachte is dat Christus bij het begin van het duizendjarig rijk lichamelijk van de hemel op aarde zal komen om hier zichtbaar te heersen. Hoe moeten we Openbaring 20 verklaren? Het is ongetwijfeld een moeilijk hoofdstuk. Het is niet gemakkelijk alle vragen te beantwoorden. Maar ik kan me altijd nog het best vinden in de verklaring van Augustinus, die in de duizend jaren de Evangelietijd ziet. Tussen Pinksteren en kort voor de wederkomst wordt het Evangelie onder de volken gepredikt. We moeten bij het lezen van de Openbaring bedenken dat de getallen in het laatste Bijbelboek een symbolische betekenis hebben. Volgens Augustinus zijn de duizend jaren al begonnen. De eerste opstanding (Openb.20:5) is nog geen lichamelijke opstanding. Het is het ontwaken van de ziel tot het leven met God. Het heersen van de martelaren (Openb.20:4) duidt aan dat de gelovigen in deze wereld met Christus regeren. Het Rijk van Christus is er al. Het is de kerk. De satan is gebonden ‘opdat hij de volken niet zou verleiden’. De overwinning van Christus is nu al een feit en de binding van satan is niet enkel toekomst. Satan zou de loop van het Evangelie naar alle volken graag willen verhinderen, maar hij kan het niet, want hij is gebonden, opdat hij de volkeren niet zou verleiden. Het duizendjarig rijk is de tijd, waarin het Evangelie voortgaat over de wereld tot een getuigenis voor alle volken.

(wordt vervolgd)

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen