Leesdiensten

1.

Het is maar leesdienst.

Dat is een gedachte, die bij vele kerkgangers leeft en meer dan eens wordt uitgesproken. Sommigen, die min of meer trouw opkomen, wanneer een predikant voorgaat in de bediening van het Woord, komen op een lees-zondag slechts één keer of helemaal niet, of ze zoeken een onderkomen elders.

Dit getuigt niet van verbondenheid aan eigen gemeente en evenmin van eerbied voor de inzettingen des Heeren. Ook van leesdiensten geldt het woord van de Heere Jezus: Want waar twee of drie vergaderd zijn in Mijn Naam, daar ben Ik in het midden van hen. Gelukkig is dit verschijnsel nog niet algemeen, maar het lijkt ons toe, dat er een tendens is om leesdiensten hoe langer hoe meer af te keuren en te mijden. Vroeger was het heel gewoon, dat de gemeente week aan week samenkwam onder de leesdienst. Zo zijn vele gemeenten ontstaan en er zijn nog verschillende gemeenten, die daarop als vanzelf aangewezen zijn. Tegenwoordig willen velen dat niet meer. Er moet een predikant op de kansel staan, die het Woord bedient.

Op zichzelf genomen is dit juist. Het gaat om de levende verkondiging van het Woord, waardoor de Heere wil onderwijzen. Christus sprak eens tot Zijn discipelen: De oogst is wel groot, maar de arbeiders zijn weinige; bidt dan de Heere des oogstes, dat Hij arbeiders in Zijn oogst uitstote.

We geloven echter niet, dat dit gebed de achtergrond is van veler zoeken. We willen graag aannemen, dat er nog gevonden worden, die in dit opzicht werkzaam zijn aan de genadetroon, maar we betwijfelen sterk of de behoefte aan de uitstoting van arbeiders wel ernstig leeft. Was er maar meer een drang des harten om de Heere ook hierin aan te lopen als een waterstroom.

We vrezen veeleer, dat er een verachten is van wat de Heere nog geven wil door middel van leesdiensten, waardoor men samen mag komen in Gods huis om Gods Woord te horen en Zijn aangezicht te zoeken. Vele malen hoorden we van rijke zegen, die de Heere onder leesdiensten wilde geven. Het gaat er slechts om wat de Heere wil gebruiken. En voor ons is altijd de vraag, hoe we opgaan naar de plaats des gebeds.

In vroeger jaren waren er in vele gemeenten, al of niet vakant, weekdiensten, die in den regel goed bezocht werden. De meeste weekdiensten zijn afgeschaft en waar ze nog worden gehouden, is de opkomst geringer geworden. Dat is ook geen teken van geestelijke behoefte. In onze gejaagde tijd is er haast geen plaats meer voor God en Zijn Woord. De tijd neemt de meeste mensen helemaal in beslag. Te begrijpen is, dat men dan niet met een heilbegerig hart kan opgaan, wanneer er leesdienst is en dat men zelfs wanneer er een dienaar voorgaat, zo gemakkelijk zijn plaats ledig laat. We willen niet gaan generaliseren, want het blijkt nog altijd, dat predikers, die het woord recht snijden, in het algemeen niet hebben te klagen over geringe opkomst. Gods kinderen zijn gebonden aan een rechte bediening van het Woord. Het behaagt de Heere in Zijn huis zondaren tot bekering te roepen en ook om Zijn werk in de harten te verheerlijken, bij aanvang en voortgang. Op vele plaatsen zijn gelukkig nog hoorders, die liever een ontdekkede prediking horen dan een woordbediening, waarbij meer of min de grondslag van de behoudenis in de mens gelegd wordt.

Dit brengen wij naar voren, omdat ook de leesdiensten voor de kerk des Heeren van de grootste waarde zijn. Laat het een hulpmiddel zijn wanneer er een preek gelezen wordt, de Heere wil toch in het midden wonen en Zijn volk verblijden in Zijn heiligdom. Dat moet genoeg zijn om ook op te gaan wanneer er leesdienst is. Waar de Heere wil wonen, moeten wij ook zoeken te verkeren.

In vakante gemeenten hebben vooral de ouderlingen een moeilijke taak. Zij moeten zonder bijstand van een dienaar des Woords zoveel mogelijk alle ambtelijke arbeid voortgang doen vinden. Het huis- en ziekenbezoek vraagt de aandacht. Het katechetisch onderwijs moet voortgang vinden. Meermalen kan een beroep op de konsulent of een andere predikant worden gedaan, maar de verantwoordelijkheid voor genoemde en andere ambtelijke arbeid berust bij de kerkeraad en daarin staan de ouderlingen vooraan. Des zondags is er wel eens of vaker een dienaar van elders, die Woord en/of sakramenten heeft te bedienen, maar meestal zijn er vele zondagen onbezet en dan moeten de ouderlingen zorgen voor een preek, die dan in de samenkomst der gemeente gelezen wordt.

Uit onze jeugd kunnen we ons nog goed herinneren, dat we week aan week met onze ouders meegingen naar een kerkje met weinig kerkgangers, zonder orgel, met stenen vloer, in de winter zonder verwarming, waar ouderlingen bij toerbeurt preken van oude schrijvers lazen. Het was een grote uitzondering wanneer er een predikant kwam.

In gemeenten, waar een predikant staat, is het anders. Daar zijn meestal weinig leesdiensten. Wanneer de eigen predikant elders is, is het nog wel eens mogelijk een dienaar uit een andere gemeente aan te trekken. De vakante gemeenten lijden daaronder. Daarom is het aanbevelenswaardig, dat predikanten zoveel mogelijk hun vrije zondagen besteden in gemeenten, die vakant zijn. Overigens moeten we dat natuurlijk aan de vrijheid van de dienaren zelf overlaten.

Een gemeente kan vandaag een eigen predikant bezitten en binnenkort een kudde zonder herder zijn. Het gebeurt slechts zelden dat een gemeente voortdurend een eigen herder heeft. En ook dan zijn er leesdiensten te verzorgen. Daarom komt elke kerkeraad voor de vraag te staan, welke preken er zullen worden gelezen. Er is keus genoeg. In de loop der eeuwen zijn er vele preken verschenen en tot vandaag de dag zien nieuwe preken het licht. En onder de vele preken bevinden zich verschillende verklaringen van de katechismus. Juist de overvloed maakt de vraag dringend, welke preken moeten worden gekozen. Maar daarover een volgende keer.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen