Het gesprek over het H. Avondmaal en het huisbezoek. (IV)

Het gesprek over de dankbaarheid

Een merkwaardig verschijnsel in de lektuur over het H. Avondmaal is dat daarin zo weinig gesproken wordt over de dankbaarheid. Brede aandacht wordt menigmaal gegeven aan de vereisten om toe te gaan tot de tafel des Heren en de moeilijkheden, die daarmee samenhangen. Maar de dankbaarheid komt er maar magertjes af.

We kunnen voor het moment in het midden laten wat de oorzaken hiervan zijn. We constateren slechts het feit. Misschien geeft het Avondmaals-formulier zelf ook wel enige aanleiding tot een zekere verschraling van de dankbaarheid. In het laatste gedeelte van het formulier wordt immers gezegd: „en een ieder spreke in zijn hart aldus” en dan volgt een gedeelte uit Psalm 103.

Wie echter het Oude Testament aandachtig leest wordt getroffen door het feit dat de lofprijzing en de dankbaarheid daar uitbundige vormen heeft aangenomen. Daar bleef het niet beperkt tot een spreken in het hart maar daar gaat men over tot een openlijke lofprijzing. Men is zo vervuld van de grote barmhartige werken des Heren dat men eenvoudig niet zwijgen kan. Hemel en aarde worden opgewekt om de Here te loven en te prijzen.

Wij zijn zo vaak na het sacrament met stomheid geslagen terwijl de wonderen van genade in het sacrament betekend en verzegeld nog vrij wat groter zijn dan b.v. de uittocht uit Egypte.

Het kan zeer nuttig zijn om op het huisbezoek ook eens te spreken over de dankbaarheid. Dat is zeker geen gemakkelijke taak maar zij zal toch verricht moeten worden. En de vraag naar de dankbaarheid mag met recht gesteld worden. Want wie aangezeten heeft aan de tafel des Heren heeft daarmede Zijn Heiland beleden en nu mag verwacht worden dat deze belijdenis ook naar buiten komt en zich uit in een leven voor de Here.

Het feit, dat sommige christenen min of meer schrikken dat het „weer” tijd is om het H. Avondmaal te vieren hangt met het gebrek aan dankbaarheid samen. Wij zullen moeten beginnen met te breken met de gedachte dat de dankbaarheid iets is dat er ook nog bijkomt. Nee, zij is een wezenlijk deel van het christelijke leven. Zij is van niet minder betekenis dan de kennis der ellende en der verlossing. Dit zullen we als ambtsdragers goed moeten vasthouden en ook moeten verdisconteren in onze gesprekken op het huisbezoek.

Bij het gesprek hierover — de dankbaarheid dus — zullen twee elementen naar voren moeten komen.

Ten eerste wat men zou kunnen noemen de geestelijke vruchten, die zichtbaar worden in hartelijke vreugde in God door Christus; in zelfverloochening; hetopnemen van het kruis; het volgen van Jezus en het werk van de Heilige Geest. Ten tweede de vruchten, die openbaar komen in bepaalde concrete daden. Deze onderscheiding mag natuurlijk nimmer scheiding worden. Want ook hetgeen onder Ten tweede werd genoemd is geestelijk van aard. Het is niet los te maken van het eerste. Waar dat wel het geval is vervalt men onherroepelijk in farizeeisme.

Vele geestelijke duisternissen zijn te wijten aan het feit dat er van deze vruchten niets of weinig terecht komt Het H Avondmaal wordt teveel gezien als een oase temidden van de woestijn En als het dan H Avondmaal geweest is verlaat men de oase weer en vergeet wat daar ontvangen is en dat de ontvangen zegeningen roepen tot een voortdurende omgang met de Here en een leven in over eenstemming met de eisen des Heren

De genade, die we bij het H Avondmaal ontvangen is onzichtbaar maar zij mag niet onzichtbaar blijven Zij zet de hele mens in werking, zij oefent haar kracht uit In dit opzicht zijn er heel veel tekorten Want de Heilige Geest werkt niet als in stokken en blokken

De verantwoordelijkheid van de mens zal op dit punt sterk benadrukt moeten worden Dat is met remonstrants of wat dan ook maar dat is schriftuurlijk Luther heeft eens gezegd: „het geloof is een onrustig ding” Hij bedoelde met deze uitspraak onder meer te zeggen dat er voor gestreden moet worden

Nu hebben we in dit opzicht de tijd nitt mee Het leven is duik en gecomph-ceerd Menigmaal heb ik van broeders gehoord dat zij vlak voor het H Avond-maal zeiden nu heb ik deze week nog geen tijd gehad om aan het H Avondmaal te denken Geen wonder, dat het H Avondmaal zelf dan geen feest wordt Geen wonder ook, dat er van de vruchten van het H Avondmaal, van de dankbaarheid weinig terecht komt

Daar zullen wij als ambtsdragers tegen in het geweer moeten komen God vraagt tijd voor Zich

Dat zullen we moeten durven stellen Want de dankbaarheid zal concreet moeten worden Concreet m de omgang met de Here en het leven voor Hem Soms krijgt men de indruk dat dankbaarheid zoiets onbestemds is een soort gevoel Maar dat is met juist In de Schrift uit dankbaarheid zich concreet

Hier ligt dan ook de grond voor het app èl op de gelovige om de Kerk en het Koninkrijk te dienen

Het valt altijd weer op, dat het kerkelijke werk en het werk in het Koninkrijk Gods maar door een beperkt aantal mensen wordt verricht Soms kunnen kerkeraden daar zelf wel eens debet aan zijn Maar het feit is met weg te redeneren dat vele Avondmaalgangers moeilijk m beweging te brengen zijn om zich in te zetten voor enig werk in het Koninkrijk Gods Het kost menigmaal de grootste inspanning om medewerkers voor b v evangelisatie-werk te krijgen

Het behoort mede tot de taak van de ambtsdragers om de leden der gemeente op deze dingen te wijzen in verband met het gesprek over het H Avondmaal Want waar wordt de ontferming des Heren duidelijker getoond dan juist aan Zijn tafeP En waar worden meer opdrachten gegeven dan juist aan die tafeP We moeten met bevreesd zijn om in deze zaken de dingen bij hun naam te noemen Een niet onbelangrijke zaak m dit verband is ook de gemeenschaps-gedachte als vrucht van het H Avondmaal Er wordt in onze tijd veel over medemenselijkheid gesproken en dan vanuit een humanistische achtergrond Maar de gemeenschaps-gedachte komt rechtstreeks voort uit het H Avondmaal En in dat opzicht komen wij in het algemeen veel te kort Het is vaak meer de predikant die de gemeente bij elkaar houdt dan de verantwoordelijkheid voor elkander op grond van het Evangelie Over deze dingen wordt soms zeer geklaagd En terecht De eenzaamheid, ook van de gelovige wordt al groter

Avondmaal liggen hier grote kansen om schriftuurlijke gedachten door te geven en de gelovigen te wijzen op hun verantwoordelijkheid

Slot

Na alles wat in de voorgaande artikelen gezegd is, is het niet nodig nogmaals een samenvattmg te geven Duidelijk zal zijn dat m het H Avondmaal vele aanknopingspunten liggen om een gesprek te voeren Uiteraard kan dat gesprek niet alleen gaan over het H Avondmaal maar het kan beslist goed zijn om toch vanuit het H Avondmaal het uitgangspunt te kiezen

Van daaruit I eeft men ook prachtig de gelegenheid om de jeugd te benaderen Dez= heeft in het algemeen nog geen toegang tot dit sacrament Maar ze heeft wel het eerste sacrament ontvangen Fn daar is een onlosmakelijk veiband tussen Doop en Avondmaal Een verband dat vaak is .’oorbijgezien en dat nog veel te weinig wordt gelegd Dat is één van de zwakke punten van ors keikehjk leven Maar het is op grond van de Schrift met in te zien waarom wel het ene sacrament zal worden ontvanaen en met het andere Wij mogen met scheiden waar de Schnft zelf niet scheidt Er behoort metterdaad soms een zekere moed toe om de verbanden die hier liggen ook aan te wijzen

Maar wanneer het sacrament van de H Doop vermaant en verplicht tot een nieuwe gehoorzaamheid moet dat ook m de pastorale bearbeiding voluit ge honoreerd werden Dat heeft mets te maken met drijven naai het H Avondmaal Het is alleen de kcnsekwentie van het gedoopt zijn En wee ons als we het ene sacrament zwaar der gaan accentueren dan het andere als we gemakkelijker met de H Doop omgaan dan met het H Avondmaal Veel vragen rondom het H Avondmaal hebben als achtergrond een niet juist verstaan van en een niet leven uit het sacrament van de H Doop Het gaat in beide om de beloften van het Evangelie En het gaat bij beide om het geloof in die beloften Wie hier scheiding maakt rukt uiteen wat God samengevoegd heeft En daarvoor hebben wij met al wat m ons is te waken Het gesprek over het H Avondmaal op het huisbezoek kan van grote zegen zijn voor de te bezoeken gemeente-leden En er is alle reden om over het H Avondmaal te spreken Immers bij welk onderdeel men ook begint bij dit gesprek men kan niet anders dan bij Christus uitkomen want Hij is de inhoud van dit njke sacrament Zo zal dit gesprek veikondigmg zijn van Hem, Die Zichzelf voor Zijn gemeente gaf Leeuwarden

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen