Mee lijden . . .

In ons taalgebruik kennen wij het woord 'medelijden'. Volgens mijn woordenboek houdt dit in dat je deernis hebt met iemand. Dat gevoel van deernis uit zich in de praktijk nogal eens in het de ander zielig vinden. We hebben dan medelijden met de ander vanuit het idee dat hij of zij eigenlijk maar een stakker is. In dit artikel is het niet deze gevoelswaarde van het begrip 'medelijden', die aan de orde komt. Het wordt in dit artikel op een andere manier belicht. In het onderstaande zal het vooral gaan om medelijden in de zin van mee lijden met de ander. Twee spreuken neem ik daarbij als leidraad: - Medelijden is jouw pijn voelen in mijn hart. - Door onze handen zegent Gij de mensen, door onze mond spreekt Gij Uw troostend woord. (Nel Benschop)

... is machteloos staan

Bij het omgaan met mensen die lijden, kun je je vaak zo machteloos voelen. Jc ziet hoe moeilijk de ander het heeft, je voelt iets van de pijn van de ander, je peilt iets van zijn of haar leed.... cn jc weet niets le doen. Je hebt niets aan te bieden, jc kunt cr niets aan veranderen.

Misschien schaam jc jc wel voor alles wat jij wel hebt. in vergelijking met een ander. Je durft haast niet meer blij Ie zijn met alles dat je gekregen hebt. Maar ook dat maakl het niet makkelijker om mee te leven met het verdriet van dc ander. Het helpt je niet om iets voor haar of hem te kunnen betekenen.

Kun je eigenlijk wel iets betekenen voor iemand die het moeilijk heeft? Is het niet beter om je er niet teveel mee te bemoeien? Je maakt het een ander misschien alleen maar moeilijker met het verschil tussen zijn situatie en dc jouwe?

Al deze (en waarschijnlijk nog veel meer) gevoelens kunnen in jc omgaan als jc gekonfronteerd wordt met mensen, die lijden. Tenzij je je alleen laat leiden door egoïsme, zijn de meeste gedachten die je hebt. terug tc voeren op een gevoel van onmacht. Je weet niet goed wat jc moet doen cn hoe je moet reageren en dat maakt je bang om het fout tc doen. Je voelt telkens opnieuw je eigen machteloosheid om echt te helpen.

Maar moet je je eigenlijk wel zo machteloos voelen? Kun je werkelijk niets doen? Ik hoop dat de onderstaande gedachten enigszins een antwoord op deze vragen geven.

.... is luisteren

Hoewel wc het leed van de ander nooit ten volle kunnen peilen en we ons vaak machteloos voelen staan als het op werkelijk helpen

aankomt, betekent dat niet dat we niets kunnen doen. Eén van de belangrijkste mogelijkheden, die we hebben als iemand lijdt, is luisteren.

Luisteren wil zeggen, dat je de ander de kans geeft om haar of zijn verhaal le vertellen. Je denkt dan niet dat je het met enkele woorden al begrijpt, maar je wilt dan graag weten waar de ander het zo moeilijk mee heeft en wat het precies voor hem beteken!.

Luisteren betekent ook dat je verder kijki dan de 'buitenkant'. Je bent dan niet tevreden als iemand dc vraag hoe het gaat als het ware afdoet met 'goed', terwijl je voelt dat er veel meer achter zit. wat niet goed gaat. Je laat dan de ander voelen, dal jc werkelijk in hem of haar geïnteresseerd bent. dat jc werkelijk wilt weten wat de ander bezighoudt.

Luisteren houdt niet in. dat je iets moet weten te zeggen als de ander uitgepraat is. Vaak is er niets te zeggen. Er is leed, dat zo schrijnend is. dat alle woorden lekort schieten. Je hoeft ook niet altijd iets tc zeggen. Beter is het. om eerlijk toe te geven dat je niet weet hoe je moet reageren. Dat jc het gevoel hebt. dat je niet werkelijk kunt beseffen wat het betekent voor de ander om zo te moeten lijden. Laat het de ander voelen, als hel je geraakt heeft wat hij of zij je vertelde.

Je kunt zo zelf het gevoel hebben, datje helemaal niet goed reageert, omdat je vindt dat je troostwoorden moet spreken, dat je de ander op moeten beuren. Maar vaak zijn er geen woorden van troost of zc lijken zo goedkoop. Dan is werkelijk mee lijden, je betrokkenheid naar de ander toe uiten, veel belangrijker en veel waardevoller.

.... is respekt hebben voor (het verdriet van) de ander

Mee lijden houdt ook in. dat je respekt hebt vnor het verdriet van dc ander I let is makkelijk gezegd dat hij of zij iitt maar eens op moeten houden met klagen, dat de andci nu maar eens mud kijken naar alles wat hij oï zii nog wel heelt

Respekt hebben voor andermans moeite cn verdriet wil zeggen dat je niet veroordeelt, dat jc als het ware terugtreedt en vol 'eerbied' beseft dat je het verdriet van de ander nooit kunr voelen. Je kunt het ook niet begrijpen als je zelf zo'n pijn niet meegemaakt hebt. Je weet niet wat dat innerlijk bij iemand teweeg kan brengen. Wat weet je van de vragen, de gedachten, die daarbij horen? Wal voel jc van de smart, die er achter schuil gaat? Wat merk je van dc energie die het de ander kost om hel leven vol te houden, om ondanks alles door te gaan?

Zo neem je hel verdriet van de ander serieus, zonder hem of haar van aanstellerij te verdenken.

Het verwerken van moeite cn verdriet kost tijd. Vaak veel meer tijd dan wij elkaar gunnen. Wij vinden dat het na een bepaalde tijd maar voorbij moet zijn. Maar met één keer het verdriet vertellen, is het meestal niet voorbij.

Telkens opnieuw komen er nieuwe aspekten van het verdriet naar voren. Telkens opnieuw loopt iemand cr tegenaan. Telkens opnieuw heeft iemand daarom ook behoefte aan een luisterend oor. aan begrip, aan liefde, aan geduld.

Ik denk hierbij aan het gesprek, dat ik eens met een vader had, die één van zijn kinderen verloren had. Hij

noemde enkele dingen, waarin hij en zijn vrouwtelkens opnieuw hun kind misten. Hoe er elke dag kleine situaties waren, waarin zij het opnieuw beseften: ons kind is er niet meer. De omgeving dacht dat ze er nu wel aan gewend zouden zijn. dat hun kind niet meer leefde. De omgeving leefde door, zonder er bij stil te staan dat voor hen het verdriet een onderdeel van hun leven was geworden.

We kunnen nooit ten volle het leed van de ander beseffen, zoals ik al schreef, maar we kunnen wel proberen er op tc blijven letten dat wc dc ander de ruimte geven om erover tc praten. We kunnen er af en toe eens naar vragen. We kunnen laten merken dat we, als we de ander zien, er aan moeten denken wat hij of zij heeft meegemaakt. Het zijn vaak maar kleine dingen, die de ander doen voelen dat er iemand naast hem staat, die werkelijk meelijdt.

.... is er zijn voor de ander

Omdat je, als je het zelf niet mee hebt gemaakt, maar zo weinig beseffen kunt van wat de ander doormaakt, daarom ook is respekt op zijn plaats. Het kan zijn dat mensen door hun verdriet soms moeilijk benaderbaar zijn: doordat zc hun verdriet achter een masker verbergen: doordat ze alleen nog maar op zichzelf gericht zijn; doordat ze andere mensen pijn doen. om hun eigen verdriet niet te hoeven voelen.

Maar dat wil niet zeggen, dat wij het daar dan maar bij moeten laten. We kunnen proberen te voorkomen dat de ander deze 'wapens' nodig heeft, door cr te zijn voor de ander. Door aandacht tc hebben voor dc ander, ook in gewone kleine dingen. Je hoeft niet altijd op zoek te zijn naar het werkelijke leed van de ander. Wéés er voor dc ander. Wees ook trouw aan de ander. Kom terug cn vraag opnieuw hoe het is. Laat je niet afschepen door een afwijzende houding. Voel je niet gelijk persoonlijk aangevallen. Probeer er achter te komen, waarom de ander zo doet.

.... is biddend meegaan

Misschien heb jc het bovenstaande al vaak gedaan in je kontakt met mensen, die het moeilijk hebben. Misschien heeft het je gevoel van machteloosheid soms alleen maar groter gemaakt. Je kunt ten diepste de situatie van dc ander niel veranderen; je kunt maar zo bitter weinig betekenen. Soms heb je misschien ervaren, dat je doordat je luisterde, doordat je respekt had voor dc ander, dc pijn wat verzachtte. Maar toch. wat kun je nu werkelijk doen?

Hoe klein het ook lijkt, vaak betekenen juist die kleine dingen zo heel veel voor een ander. Zoek het niet in opzienbarende dingen. Probeer er te blijven zijn voor de ander.

Daarnaast en vooral is er dc weg van het gebed. We mogen cr met de Heere over spreken, dat iemand die ons lief is. het zo moeilijk heeft. We mogen zo de ander bij Hem brengen, biddend om genezing en hulp voor haar of hem. We mogen ook tot Hem komen, biddend om kracht cn wijsheid. Hem belijdend dat wij het alleen maar verkeerd kunnen doen.

Zo wil Hij laten zien. dat Hij nog altijd de Heelmeester is. die genezend het land doorgaat.

Zo wil Hij door ons Zijn troostend woord spreken tot hen. die hunkeren naar troost.

Zo wil de Heere ons maken instrumenten in Zijn hand. Zo blijft alleen dc verwondering over dat Hij mensen, die altijd tekort schieten, gebruiken wil in Zijn dienst.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen