Eeuwenoude schatkamer van de natuur

De meeste overige plassen in de regio zijn door vervening ontstaan, in de periode van de turfwinning. Het Naardermeer is echter een van de weinige natuurlijke wateren die we nog hebben in West-Nederland.
Vroeger stroomde de Vecht via meren en moerassen naar het Waddengebied. Doordat de rivier nogal eens buiten de oevers trad, ontstond het Naardermeer. Het stond dus in open verbinding met de Vecht, tot het in de veertiende eeuw werd afgedamd.
Begin twintigste eeuw hangt er even een donkere wolk boven het meer. De gemeente Amsterdam wil het gebied gebruiken om huisvuil te dumpen. Natuurliefhebbers en anderen komen in opstand.
Natuurbescherming speelt voor de gemeente geen belangrijke rol. Het is de bezorgdheid om de volksgezondheid die er uiteindelijk voor zorgt dat men afziet van dit plan. Het grondwater in de omgeving zou door het huisvuil namelijk sterk vervuild raken.
Als gevolg van het gebeuren rond het Naardermeer richten Jac.P. Thijsse en Eli Heimans in 1906 Natuurmonumenten op. De vereniging koopt het plassengebied voor 155.000 gulden.
Er wordt gejaagd, gevist en riet gesneden. Met de opbrengsten hiervan kan de vereniging de rente van de lening terugbetalen. Zo wordt het Naardermeer het eerste beschermde natuurgebied van Natuurmonumenten.

Snor
We gaan het meer op om foto’s te maken van de uitbundig bloeiende waterlelies en gele plomp. Het is nog schemerig als we aankomen bij het botenhuis. Begeleid door de vele boerenzwaluwen die in het botenhuis hun nest hebben, roeien we richting het open water. Daar willen we zijn als de zon opkomt. Als het zo ver is, hangen er helaas enkele wolken voor de eerste zonnestralen, die wij eigenlijk op de gele plomp hadden willen zien.
Op het water is het verlaten maar zeker niet stil. Vele rietvogels laten hun gezang horen, waaronder de snor. Hij heeft zijn nest in het riet dat langs de oevers van het Naardermeer groeit. De snor is een trekvogel. Hij brengt de winter door in de omgeving van de Sahara. Het liedje van de snor klinkt ‘snorrend’, vandaar zijn naam.

Kikkerbeet
Het Naardermeer is vogelrijk. Soorten die je hier kunt aantreffen, zijn blauwborst, fitis, kiekendief, lepelaar, rietzanger, zwarte sterns, reigers en ganzen. Ook het onmiskenbare geluid van de koekoek komt over het water naar ons toe.
Langs de randen van het meer liggen enorme velden met gele plomp en waterlelies. Ook krabbescheer en kikkerbeet groeien hier volop. Kikkerbeet is een klein plantje met drijvende blaadjes, die op die van waterlelies lijken, maar dan in een mini-uitvoering. De wortels drijven gewoon in het water en het mooie witte bloemetje steekt wat boven het water uit.

Af en aan
Intussen is er geen wolkje meer aan de lucht. We roeien naar de aalscholverkolonie. Die is eind jaren zestig van de vorige eeuw ontstaan. Na roerige tijden, want voordien werden nesten van aal-scholvers geruimd. De aalscholvers zouden de lepelaars en purperreigers in het gebied verdrijven. Daarnaast waren de vissers niet blij met de (nog beter vissende?) aalscholvers.
Gelukkig is dat allemaal verleden tijd en kunnen we nu vanuit de vogel-observatiehut genieten van de indrukwekkende kolonie aalscholvers, die overigens gewoon naast de lepelaars en purperreigers leeft.
De jonge aalscholvers zitten op het nest. Ze schreeuwen en klapperen met hun vleugels om voedsel. De oudervogels vliegen af en aan. Om nog wat duidelijker te maken wat de bedoeling is, tikken de jongen met hun snavel op de keel van vader of moeder, zodra die op het nest landt. Dan gaat de kop van het jong in de bek en keel van de ouder naar binnen om de vis in ontvangst te nemen.
Als we terugvaren, komen we de fluisterboot van Natuurmonumenten tegen. Aan boord een groep enthousiaste kinderen. De aalscholvers krijgen straks opnieuw bezoek...

Natuurverbinding
Vorig jaar is er een natuurverbinding gemaakt met de Ankeveense plassen. De twee gebieden zijn namelijk van elkaar gescheiden door de N236. Deze natuurverbinding is van belang voor de biodiversiteit. Planten en dieren kunnen zich nu veilig verspreiden over beide gebieden. Dat biedt meer overlevingskansen. Op camerabeelden is te zien dat ree, haas en vos de passage al hebben gevonden. Het is nu nog wachten op de otter, die al in de Vechtplassen is gesignaleerd.

Informatie
Wilt u het Naardermeer met eigen ogen zien, ga dan mee met de fluisterboot! Onder begeleiding bezoekt u dan de aalscholverkolonie. De vaartocht duurt 2,5 uur. Dauwvaren in de vroege ochtend of een vaartocht in de avond is ook mogelijk.
Voor kinderen zijn er avontuurlijke tochten met opdrachtjes. Er zijn zwemvestjes aanwezig.
www.natuurmonumenten.nl/naardermeer

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen