De kerk van Renswoude in de brand en uit de brand

In de heerlijkheid Renswoude, een plaatsje niet ver van Scherpenzeel, had men ruim 350 jaar geleden als kerkgebouw een eenvoudige, houten kapel. Er waren al veel plannen gemaakt om een stenen gebouw als kerk neer te zetten, maar financieel was dit niet te verwezenlijken, men had de handen al meer dan vol om de houten kapel goed te onderhouden. Ook de bezitters van de "Hooge en Vrije Heerlijkheid van Renswoude en Emmickhuysen", die altijd klaarstonden voor hun onderhorigen, waren niet bij machte om de kerkelijke gemeenschap te helpen. In het voorjaar van 1639 zat Johan Baron van Reede, de vrijheer van Renswoude en Emmickhuysen als afgezant van de Staat der Vereenigde Nederlanden, aan een diner bij de Engelse koning, met veel andere hooggeplaatste personen. Tijdens dit diner kreeg hij de ontstellende tijding dat in Renswoude de houten kapel door een brand totaal was verwoest. Een lakei had hem dit bericht gebracht. Hij wilde echter de stemming aan tafel niet bederven en hield zich daarom zo opgewekt mogelijk.

Spontane "collecte"
De koning had evenwel in de gaten dat zijn gast een minder prettige tijding moest hebben ontvangen. Hij ontbood dan ook de baron bij zich en vroeg meelevend wat er aan de hand was. Hierop vertelde de baron de treurige geschiedenis. Wat het ergste was, de gemeenschap van Renswoude zat niet alleen zonder bedehuis, maar de middelen waren niet aanwezig om tot de bouw van een eenvoudige nieuwe kapel over te gaan, laat staan een kerk. Deze omstandigheden spraken de koning zo aan, dat hij na een gloedvol betoog spontaan voorstelde aan de aanwezigen dat iedereen zijn steentje zou bijdragen om het arme Renswoude aan een nieuw bedehuis te helpen. Deze actie bracht zoveel geld bij elkaar, dat er van het geld -aangevuld met andere giften- zelfs een stenen kerk kon worden gebouwd. En wat voor een!

St Paul's
De Engelsen hadden namelijk een paar voorwaarden gesteld bij hun hulp, waarvan er een inhield dat de kerk moest worden gebouwd volgens het model van een der Londense kerken. Het is dan ook een verkleind model van de bekende St. Paul's Cathedral in Londen geworden, dus ook in de vorm van een Grieks kruis, waarboven een achtkantige trommel, gedekt door een houten koepel met leidak. De windwijzer heeft ook een aparte vorm, het is namelijk een vis, het eerste "teken" van de christenen. De eerste steen werd gelegd op 19 augustus 1639 en in het najaar van 1640 kon de gemeente haar nieuwe kerkgebouw vol dankbaarheid in gebruik nemen.

Olifant
Als bijzonderheid zij nog vermeld dat de bouwheer, Johan Baron van Reede, indertijd ook ridder was geworden in de Deense orde van de Olifant. Na die tijd sierde hij zijn familiewapen met onderaan een olifantje! Op de wapensteen aan de kerk zien we dat duidelijk afgebeeld, terwijl op de gevel van het kasteel Renswoude een zelfde wapensteen voorkomt.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen