Wanneer begint het kerkverlatingsproces?

Onlangs hebben ze zich weer aangemeld: jongeren die de belijdeniscatechisatie willen gaan volgen en volgend jaar belijdenis hopen af te leggen. Op deze aanmelding volgt soms een kerkeraadsvergadering waarop nagegaan wordt wie zich wel, maar óók wie zich niethehhcn aangemeld! Het eerste kan tot blijdschap stemmen, het laatste geeft nogal eens zorg. Zorg over jongeren die 21, 22, 23 jaar en ouder worden en van jaar tot jaar het laten afweten. Die nog wel naar de kerk gaan, maar niet komen tot het doen van belijdenis. Er zijn er onder die het nog niet aandurven. Of die graag nog wat langer op catechisatie willen blijven. Maar er zijn er, vrees ik, meer die het niet doen, omdat ze zich niet willen binden. Elke wat grotere gemeente zal wel een aantal van deze jongeren kennen. De ervaring leert helaas dat de ontwikkeling duidelijk is: over een jaar of vijf zit een aantal van hen ook niet meer in de kerk. Het zijn de potentiële kerkverlaters.

Meegaandheid
Nu moeten we allereerst oppassen voor een te scherpe tegenstelling tussen deze jongeren en de goedwillenden en meegaanden. Juist de goedwillendheid en meegaandheid van de laatsten kan een ernstige hindernis zijn: ze kan hen ervan afhouden ooit werkelijk zondaar te worden voor God. We lezen van de oppassende en steeds meegaande oudste zoon, dat juist hij niet inging in de feestzaal! En het omgekeerde kan ook: dat God zo'n dwarse jongen of meisje in het hart grijpt. Ik vergeet nooit de ontroering die door me heenging, toen ik op vakantie in een kerk een preek hoorde die gelezen werd door een ouderling die ik jaren daarvoor had leren kennen als een onverschillige leerling, die met alles leek te gaan breken! Maar dit alles neemt toch de zorg niet weg over de jongeren die we hierboven bedoelden.

Oorzaken
Een belangrijke vraag is die naar de oorzaken van die toenemende onbetrokkenheid. Dat is een vraagstelling die de laatste tijd nogal wat aandacht krijgt. Ik ga er hier niet op in. Er is ook niet zomaar een antwoord op te geven. Natuurlijk heeft de opvoeding er heel veel mee te maken. Maar laten we voorzichtig zijn! We lezen van de kinderen van Eli dat ze een losbandig leven leidden. En dan wordt duidelijk gemaakt dat dat meer lag aan de opvoeding van EU: hij bestrafte ze nauwelijks. Maar we lezen ook van de zoons van Samuël, dat ze alleen uit waren op rijk worden en daartoe het recht bogen, onrecht bedreven. Toch denk ik dat Samuël zijn kinderen anders opvoedde dan Eli. Wat kan juist ook dit een smart zijn bij ouders die hun kinderen een verkeerde weg zien inslaan. Juist bij die ouders die hun kinderen, met alle tekort, hebben geprobeerd op te voeden naar de eis van Gods Woord, die biddend geworsteld hebben met en voor hun kinderen. En wier hart bijna breekt als ze andere jongeren belijdenis zien doen en hun zoon of dochter daar nooit bij zien staan, maar hebben zien heengaan, de wereld in. Wat een schaamte kan er dan ook zijn in het hart van zo'n ouder! Houden we daar altijd rekening mee?

Het begint al vroeg
Er is echter ook nog een andere vraag dan die naar de oorzaken. Misschien een nog belangrijker vraag, juist ook voor ons als ouders. Dat is de vraag naar het begin van dit proces. Natuurlijk, ik weet dat we dan allereerst terug moeten naar het paradijs: daar ligt de wortel van ons aller verlaten van God. Maar er is ook nog iets anders. Er is ook nog een proces dat zich in onze levenstijd afspeelt. Dat jongeren niet alleen innerlijk vervreemd zijn van God (dat geldt van ons allemaal van nature!), maar dat ze ook uiterlijk gaan vervreemden van Zijn dienst. Nogmaals de vraag: waar begint dat? Naar mijn vaste overtuiging vroeger dan wij meestal denken. Het is niet zo dat het proces begint als we voor het eerst de symptomen, de uiterlijk merkbare signalen, zien. Dan breekt iets naar buiten van wat zich al veel eerder in het binnenste afspeelde. Ik gebruik een beeld: als een jongen of een meisje voor het eerst merkt dat er wat aan de verkering schort, is daar bij de ander meestal al heel wat aan voorafgegaan. Soms al zoveel dat de ontwikkeling niet meer te keren is.

Eigen mening
De eerste symptomen van het proces dat leidt tot kerkverlating, zien we bij jongeren nogal eens als ze een jaar of 15, 16 zijn. Dan worden ze een beetje moeilijk, wat dwars, sluiten ze zich voor ons af, gaan ze niet meer zo gemakkelijk mee, tonen ze op catechisatie hun onbetrokkenheid. Maar waarschijnlijk moeten we bij de 13- a 14-jarige zijn, als het gaat om het begin van dit proces. Dat betekent voor ons als ouders dat we moeten letten op de ontwikkeling van onze kinderen op het moment dat het nog niet zo direct nodig lijkt. Deze leeftijdsfase, waarin ze een eigen mening gaan krijgen over van alles en nog wat, als ze, na de basisschool, nieuwe vriendjes of vriendinnetjes gaan krijgen, zou wel eens van beslissende invloed kunnen zijn op de hele verdere ontwikkeling.

Leiding geven
Beseffen we dat altijd? En weten we -biddenddaarop in te spelen? Zijn we daartoe innerlijk ook in staat en bereid? Hier te weinig leiding geven -bij dat krijgen van een eigen mening en bij dat leggen van nieuwe contactenkan fataal zijn.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen