Echtscheiding om erger te voorkomen?

Onder deze titel - maar dan zonder vraagteken - konden we enige tijd geleden een artikel lezen in het Reformatorisch Dagblad. Het gold de aankondiging van de promotie - die inmiddels plaats heeft gevonden - van drs. H.J. Selderhuis, christelijk gereformeerd predikant in Zwolle. De Reformator Bucer heeft bij zijn richtlijnen die hij gaf voor het huwelijksleven de mogelijkheid tot echtscheiding opengelaten; dit in tegenstelling tot de andere reformatoren. Het heet dat hij vooral oog had voor de emotionele kant van het huwelijk. Men heeft evenwel in protestantse kring zijn opvatting over echtscheiding als onbijbels verworpen.

Selderhuis heeft nu een proefschrift geschreven over Bucers opvatting over echtscheiding, niet alleen om Bucers gedachten over het huwelijk in kaart te brengen, maar ook om zijn gedachten in bredere kring bekend te maken en er winst mee te doen. Hij heeft zijn proefschrift daarom zo geschreven, dat het voor een breed publiek toegankelijk is. Ik kan me bij het lezen van het interview met de auteur niet aan de indruk onttrekken, dat hij graag zou zien dat we in onze kringen ons wat minder kanten tegen echtscheidingen dan we gewend zijn. Hij zegt wel, dat hij het niet in alles automatisch met Bucer eens is, maar hij etaleert toch kritiekloos de dertien gronden voor echtscheiding, die Bucer noemt naast het overspel en de kwaadwillige verlating. Ook acht hij de bijbelse gedachte, dat het beter is te trouwen dan te branden, een grond voor het toelaten dat gescheiden personen, als zij overspel gepleegd hebben, weer trouwen. De scheiding tussen tafel en bed acht Bucer een uitvinding van de duivel en Selderhuis acht het ook een overblijfsel van het canonieke recht der Roomse kerk en schaart zich achter Bucer. Selderhuis vindt dat de christelijke gereformeerde kerkorde ten onrechte verbiedt te adviseren tot echtscheiding. De huwelijken gaan toch uiteen en de mensen verdwijnen dan vaak uit de kerk, zo vindt hij.

Ik kan in deze gedachtengang niets anders vinden dan een terugvallen op Mozes en de tijd van de scheidbrieven. God heeft dit vanwege de hardigheid der harten toegelaten, zegt de Heere Jezus, maar het is van het begin af aan zo niet geweest (Matth. 19 : 8). En dan geeft de Heere Zelf als regel, dat wie zijn vrouw verlaat anders dan om hoererij, en een ander trouwt, die doet overspel, en die de verlatene trouwt, doet ook overspel (vers 9). Deze tekst is geciteerd in ons huwelijksformulier om aan te geven dat echtscheiding ongeoorloofd is. Moeten wij dan nu terwille van de weerbarstigheid van 's mensen hart de regel van de Heere Jezus verlaten en terugvallen op Mozaïsche wetten? Het zou niet anders betekenen dan een zwichten voor de zonde en een wantrouwen van de kracht van Gods genade. Het is immers niet uit onverzettelijke hardheid dat we echtscheiding ongeoorloofd verklaren, maar uit liefde tot Gods inzetting, in het vertrouwen dat Hij de getrouwden Zijn hulp en bijstand altijd wil geven, ook als ze dit allerminst meer verwachten! Is er wezenlijk gevaar, dan laten we inderdaad een scheiding tussen tafel en bed toe, maar niet omdat Rome iets dergelijks uitdacht, maar om die tijd te gebruiken voor herstel. Zou dit om bepaalde omstandigheden onmogelijk zijn, dan prevaleert de heiligheid en trouw van de huwelijksverbintenis inderdaad boven de begeerten van de partner die meent zich niet te kunnen onthouden. We leven inderdaad in een tijd, dat men moeilijk iets voor een ander kan doen of laten, maar ik denk dat we aan dit verkillen van de liefde van velen niet moeten toegeven. Blijkt één der huwelijkspartners onverbetelijk te zijn in hardheid zonder dat hij het huwelijk stuk maakt door overspel, dan gaat het niet aan om lichtvaardig te zeggen dat het ontbreken van liefde het huwelijk reeds stuk gemaakt heeft, zoals Bucer beweert. Er is ook nog een bevel om elkaar lief te hebben! En de aard van de liefde die Christus leert, vind ik meer terug in de houding die Calvijn voorschrijft, namelijk die van geduldig dragen. Echtscheiding is een zonde, en we moeten onze toevlucht nooit nemen tot de ene zonde om een andere te voorkomen. Dit lijkt op wat Paulus in Romeinen 3 : 8 schreef als de weergave van een lasterlijke aantijging, alsof de christenen zouden zeggen: aat ons het kwade doen, opdat het goede daaruit kome. Paulus geeft over die lasteraars een kort oordeel: elker verdoemenis rechtvaardig is.

Prof W.H. Velema heeft bij de promotieplechtigheid opgemerkt dat de jonge doctor te weinig Gods Woord bevraagd heeft. Ik wil het belang ervan graag onderstrepen. We moeten de oplossing van problemen niet zoeken bij wat we denken dat goed of haalbaar is, maar bij wat God gebiedt; want daar alleen wil Hij Zijn genadige hulp verlenen.

We hopen dat Selderhuis het kwaad van de echtscheiding als een zonde zal blijven bestrijden en dat de christelijke gereformeerde kerken hun kerkorde niet in een verkeerde zin zullen wijzigen, maar dat we in onze gereformeerde gezindte één zijn en blijven in een huwelijksmoraal zoals Christus ons die geleerd heeft.

Vlaardingen,

ds. C.J. Meeuwse.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen