Gereformeerd over de grens

Hallo,

Er zijn veel verschillende soorten gemeenten in Engeland. Ik ga naar een Strict Baptist gemeente. Op zondag komen er ongeveer vijftig mensen in de kerk. De leden zijn van alle leeftijden. We hebben een zondagsschool en twee kerkdiensten op zondag. Na de avonddiensten zingen we hymns met elkaar. Verder hebben we een kerkdienst op dinsdagavond en een bidsamenkomst op vrijdagavond. We kennen elkaar goed in de gemeente. Eén keer per maand hebben we op zaterdag een bijeenkomst met een lezing over een actueel onderwerp met zeventig jongeren vanuit andere gemeenten. Wij gaan niet naar een christelijke school, maar de school waar ik naar toe ga, accepteert mij en mijn godsdienst. Een aantal anderen van mijn school gaan naar een kerk in de buurt. Zij zijn erg aardig en één van hen is Nederlands! Ik heb begrepen dat jullie kerken veel leden hebben, dat lijkt me heel fijn. Wij bidden dat ook in Engeland de gemeenten mogen groeien.

Engeland

Great Britain, het land van oude kastelen, rode dubbeldekkers en links rijden. Ook het land waar in de zomer dagelijks de evensong gezongen wordt in de Westminster Abbey. Hoe staat het met het christendom in Engeland?
Rond 200 na Christus zijn er christelijke gemeenschappen in Engeland. In de zesde eeuw ontstaat een Engelse staatskerk, the Church of England of Anglicaanse kerk. De Britse koning is ook het hoofd van de kerk. De Anglicaanse kerk noemt zichzelf katholiek en gereformeerd.
Verschillende stromingen in de zestiende eeuw (waaronder de puriteinen) riepen de Engelse staatskerk op meer afstand te nemen van de Roomse leer. In Engeland werd iedere gemeenschap buiten de Anglicaanse kerk vervolgd. Denk aan John Bunyan, die jarenlang opgesloten gezeten heeft. Pas aan het einde van de zeventiende eeuw kwam er meer vrijheid voor de protestantse groepen buiten de Engelse staatskerk. Tegenwoordig zijn het vooral de Strict Baptists (naast enkele losse gemeenschappen), die veel overeenkomst tonen met reformatorische christenen in Nederland. Een belangrijk verschil is dat zij de kinderdoop verwerpen. De Strict Baptists zijn weinig georganiseerd, elke gemeente staat op zichzelf. Er zijn ongeveer 110 gemeenten, meestal erg klein (gemiddeld dertig kerkgangers). Vaak is er een actief en warm gemeenteleven. Reformatorische scholen zijn er niet, daarom wordt er in de gemeente en in het gezin veel belang gehecht aan het onderwijzen van kinderen in de leer van de Bijbel. Juist omdat de gemeenten zo klein zijn, voelt men de noodzaak om in hun omgeving te getuigen van hun geloof. Zij zijn vaak erg jaloers op de grote reformatorische gemeenten in Nederland, terwijl wij wel eens met jaloersheid kunnen kijken naar hun warme gemeenteleven en vrijmoedigheid in het spreken over het geloof.

Duitsland

De hamerslagen van Maarten Luther op de deur van de slotkapel in Wittenberg illustreren het begin van de Reformatie in Duitsland en in Europa. De kerkhervormer keert zich in 1517 tegen de aflatenhandel en schrijft 95 stellingen tegen de Rooms-katholieke Kerk. Een breuk is onafwendbaar. Iedereen kent Luther, maar Duitsland heeft nog meer belangrijke kerkelijke leiders voortgebracht, zoals Melanchton en Bonhoeffer. Natuurlijk is Duitsland ook bekend van onze Catechismus, opgesteld in Heidelberg door de Duitse theologen Caspar Olevianus en Zacharias Ursinus. Er is weinig in Heidelberg wat herinnert aan het rijke christelijke verleden. In de hele stad is er maar een reformatorische kerk te vinden, waar op zondag dertig mensen samenkomen. Sowieso is er van de Reformatie in Duitsland weinig meer over. Een typische uitspraak van Luther “Gods Woord en genade is als een voorbijtrekkende plasregen, die niet wederkeert waar hij eenmaal is geweest” lijkt vervult in eigen land. Hoewel Duitsland nog tal van evangelisch-lutherse kerken telt, is het theologisch klimaat vooral liberaal. Er zijn vrouwen die voorgaan als dominee, of ouderling zijn en een homorelatie wordt kerkelijk ingezegend. Opmerkelijk is dat vorig jaar een Duitse ‘refo’ de gevangenis in moest. De man weigerde zijn kinderen naar een niet-christelijke school te sturen. Thuisonderwijs is in Duitsland verboden, dus restte een bezoek aan de gevangenis. En dat op 150 kilometer afstand van Arnhem!

Zwitserland
In de zomermaanden puilen op zondagen sommige Zwitserse kerkgebouwen uit. Het aantal kerkgangers bereikt in sommige bergdorpen de top. De preektaal is Nederlands. De mensen ook. Maar dat zijn niet de enige Bijbelgetrouwe christenen in Zwitserland. Er zijn ook Zwitsers die de Bijbel als het richtsnoer in hun leven hebben Zwitserland is het land van twee belangrijke reformators: Ulrich Zwingli (1484-1531) en Johannes Calvijn (1509-1564). Onder hun invloed kwam de Reformatie tot stand in een deel van de Zwitserse kantons, provincies. Zwingli werkte vooral in Zürich en Calvijn in Genève. Hoewel sommige kantons zich fel verzetten en Rome gehoorzaam bleven, ontstonden er ook ‘Reformierte Kirchen’. Net als bij ons staat de Bijbel als het geopenbaarde Woord van God centraal. De kerkgebouwen zijn sober aangekleed, met hooguit bloemen, een kruis en Bijbelteksten als wanddecoratie. Verder zijn er voorgangers, ouderlingen en diakenen en twee sacramenten: de Doop en het Avondmaal. Herkenbaar. Toch valt het op dat er ook grote verschillen zijn tussen Nederlandse ‘refo’s’ en Zwitserse reformierten. Deze kerken worden dan ook wel aangeduid als Evangelischreformiert. Misschien laten we ons een beetje misleiden door het woord reformiert en zijn de Zwitserse kerken meer evangelisch dan gereformeerd. Wie op de website van bijvoorbeeld de Reformierte Landeskirche Aargau of kijkt, vindt daar aankondigingen van tv-uitzendingen van zondagse kerkdiensten. Dat is anders dan onze kerktelefoon of internetverbinding. Een foto van de huidige kerkenraad in Aargau toont vijf stemmig geklede mannen en een vrouw, de voorzitster. Zo is een vrouw in het ambt in Zwitserland vaak geen probleem. Feit is wel dat men de Bijbel als uitgangspunt neemt en daar naar probeert te leven.
Naar buiten toe presenteert men zich als de kerk van vrijheid, hoop en vrede. Het is daarbij belangrijk andersdenkenden niet de deur te wijzen, maar hen te ontvangen en het Evangelie als levensmogelijkheid aan te bieden. In het vertrouwen dat de Heilige Geest mensen kan bekeren en dat de kerk niet van mensenhanden afhankelijk is. Reformatorische scholen zijn er in Zwitserland niet te vinden, maar jongeren wel.
Net als in Nederland waren er in de afgelopen maanden diverse belijdenisdiensten. Jaarlijks doen zo’n vierduizend jongeren belijdenis bij een reformierte gemeente.
Er zijn in Zwitserland ook christelijke organisaties te vinden. Een voorbeeld is Helimission uit Trogen. Met hun helikopters verlenen zij hulp aan mensen in afgelegen en moeilijk bereikbare zendingsgebieden. De Zending Gereformeerde Gemeenten (ZGG) maakt op de zendingsvelden regelmatig gebruik van hun diensten.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen