Europese éénwording (slot)

Samenwerking geoorloofd

Hoe moeten wij nu staan tegenover het streven naar een verenigd Europa?

Samenwerking met andere mogendheden kunnen wij tot op zekere hoogte toejuichen. Zo mogen wij ons verheugen over het feit dat de westelijke mogendheden zich in de Navo hebben aaneengesloten om een hecht schild te vormen tegen de communistische dreiging uit 't oosten. Zonder dit schild zou het niet denkbeeldig geweest zijn dat de westelijke staten één voor één een prooi waren geworden van de machtswellust van het communisme, dat de wereldheerschappij voor zich opeist. Het gevaar bestaat echter dat wij in dit lichaam ons vertrouwen gaan stellen en vergeten dat we behoren te leven in afhankelijkheid van God, in Wiens hand oorlog en vrede is.

Bezwaren tegen de E.E.G.?

Tegen de E. E. G. op zichzelf, en daarbij inbegrepen de E. G. K. S., kunnen wij geen bezwaar hebben. Wanneer ons land economisch zelfstandig gebleven was, zou het zich dan hebben kunnen handhaven temidden der industriële grootmachten, waar kleine ondernemingen worden samengesmolten tot gigantische bedrijven, die gebruik maken van de jongste technische vindingen om de industrie te rationaliseren? Het is een aan een zekerheid grenzende waarschijnlijkheid dat wij op de internationale markt weinig kans gehad zouden hebben. Men kan mij tegenwerpen dat er wel eens moeilijkheden en teleurstellingen voortvloeien uit de Gemeenschapsverdragen. Die zullen in elk land regelmatig wel voorkomen; bovendien, wie durft beweren dat wij die anders niet gehad zouden hebben.

Vooruitgang van de Nederlandse economie

De nuchtere cijfers leren ons dat de Nederlandse economie in de E. E. G.-jaren sterk vooruit gegaan is. Afgezien van de inflatie komen we in deze tien jaren tot een (dus) reële welvaartsstijging van 32, 6 %. Dat wTil dus zeggen dat de koopkracht per hoofd van de bevolking met dat percentage is toegenomen. Onze industriële produktie is in zes jaar (van 1958 — 1984) met 58% gestegen, die van Engeland daarentegen met 32%. In de metaalverwerkende en in de chemische industrie vinden we de sterkste uitbreiding, de kolenmijnbouw en de scheepsbouw zijn de achterblijvers, terwijl de textielindustrie de regering zorg baart. In deze sector, waar nog veel kleine familiebedrijven voorkomen, moet men het opnemen tegen de invoer van goedkope textiel uit jonge landen, terwijl vele traditionele afzetgebieden verloren zijn gegaan.

Naar een politieke eenheid?

De economische integratie staat echter niet op zichzelf. Het is steeds de bedoeling geweest van de verdragen van Rome om via de economische integratie te komen tot een politieke eenheid van de zes landen. Men heeft op dit terrein nog weinig resultaten bereikt, omdat Frankrijk een uitgesproken tegenstander is van een politieke eenwording.

Tegen deze toekomstige politieke integratie bestaan grote bezwaren. Wij zullen dan een groot deel van onze nationale zelfstandigheid en van onze traditionele vrijheden verliezen. Aangezien onze bevolking slechts 6, 7 % van die der E. E. G.landen telt, worden wij bij een systeem van evenredige vertegenwoordiging in een supranationaal Europees orgaan snel overstemd en gedwongen de Franse en Duitse wensen te volgen. In een Europees gezagsorgaan zullen de machtigste landen de meeste invloed verwerven en langs die weg ook onze binnenlandse politiek kunnen wijzigen.

Verder betekent een politieke integratie daling van de invloed van de leden van het vorstenhuis. De koningin, die nu in overleg met haar ministers ons land regeert, moet zich in een Europese federatie houden aan de besluiten, die door de supranationale overheden zijn uitgevaardigd. Dit is in strijd met de ambtseed van de koning volgens art. 53 van de grondwet, waarin de koning zegt, dat hij d.e onafhankelijkheid van de staat met al zijn vermogen zal verdedigen en bewaren.

Een verenigd Europa — een r. k. Europa

Er is echter meer, en wel van principiële aard, dat ons van een politieke integratie dient te weerhouden.

Onze natie is geboren in een tachtigjarige strijd om God te mogen dienen naar Zijn Woord. God heeft deze strijd gezegend en ons een vrije kerk der reformatie geschonken, maar ook een vrije staat, om deze kerk te beschermen. We zijn toen vrijgekomen uit het roomse verenigde Europa van de Habsburgers. Zullen wij nu deze vrijheid prijs geven en straks geregeerd worden door een rooms-katholieke Europese regering? De grote voorman der Nederlandse federalisten, prof. dr. H. Brugmans, rector van het Europa College te Brugge, schreef in juni 1954 in het weekblad „De Hervormde Kerk" drie artikelen over het federalisme. Het derde artikel ging over „Verenigd Europa en het herstel der Christenheid". Daarin betoogde hij o.m.: „Als wij de gehele ontwikkeling in het groot trachten te zien, wordt het duidelijk dat de Wereldraad van Kerken en de Europese Eenwording allebei thuis behoren in een tijd die gekenmerkt wordt door het verval der nationale staten ". „Hier krijgt het Europese Federalisme z'n werkelijke perspectief. Terwijl De Oecumenische beweging de grenzen der nationale staten doorbreekt, devalueert het Federalisme de betekenis van die staten zelf".

De pauselijke kijk op de eenwording

We moeten ons realiseren dat, zoals ik reeds aangestipt heb, het Verenigd Europa een overwegend rooms-katholiek Europa zal zijn, gezien de godsdienstige gezindten in de zes landen. Het is daarom goed te begrijpen, dat men van r.k. zijde ijvert voor dit Verenigd Europa. In juli 1962 schreef de paus, dat de eenwording van Europa een kerkelijk belang is en dat daarom deze eenheid ten spoedigste moest worden verwezenlijkt. Dat kan volgens de paus, „want Europa leeft van gemeenschappelijke geestelijke waarden: het humanisme der Grieken, het rechtsgevoel der Romeinen en het personalisme van het christendom".

Dit eenheidsstreven wordt geestdriftig gesteund door de grote prot. chr. partijen: de A.R.P. en de C.H.U. De afgevaardigden van deze twee partijen maken deel uit van de grote C.D.U.-fractie in het Europees parlement, die voor wat betreft België, Luxemburg, Frankrijk en Italië uitsluitend en voor wat betreft west-Duitsland overwegend uit rooms-katholieke afgevaardigden bestaat. A.R.P. en C.H.U. hebben zich ook aangesloten bij de Internationale Unie van Christen-Democraten. Het is de vraag hoe lang men in Nederland nog gescheiden zal blijven optrekken. Dezelfde prof. Brugmans, die vroeger hervormd is geweest en thans rooms-katholiek is, verklaarde ca. 1954 in een rede te Groningen, dat in het Verenigd Europa de politieke partijvorming zich volgens geheel andere schema's zou voltrekken dan in. Nederland. Vele bestaande Nederlandse partijen zouden in deze schematiek niet meer passen.

Het Europees Manifest

Er is reeds opgemerkt dat men de leden van het Europese Parlement rechtstreeks door de kiezers uit de aangesloten landen wil laten aanwijzen. Voor deze Europese verkiezingen verscheen op 8 mei 1962 een ontwerpprogram van de K.V.P., A.R.P. en de C.H.U. Dit z.g. Europese Manifest begint met de volgende verklaring: „De Christen-democratische partijen in Nederland, uitgaande van hun geloofsovertuiging dat Jezus Christus is de Koning der wereld, vastbesloten vanuit een christelijk verantwoordelijkheidsbesef mede te werken aan de federatieve eenheid van Europa op basis van een democratisch op de grondrechten van de mens opgebouwde rechtsorde, willen daarmede bijdragen tot bevordering van de sociale rechtvaardigheid, tot verhoging van de welvaart, tot hulp aan do minder welvarende landen en tot vestiging van een rechtvaardige en duurzame vrede in de wereld".

Geen positief-christelijke beginselen

Dit is alles wat er aan principiële fundering in dit stuk wordt gevonden. En dan volgen 12 punten waarnaar „de drie christendemocratische partijen" willen streven. Daartoe behoren o.a. „verkiezing van het Europese parlement, verbreding en versnelling van de integratie, politieke samenwerking en Europese belastingheffing". We lezen niet op welke beginselen dit Verenigd Europa moet worden gebouwd, wat de van God gegeven taak van overheden en onderdanen in dit Verenigd Europa moet zijn enz. Het is voldoende dat men belijdt „dat Jezus Christus is de Koning der wereld". De rooms-katholieken mogen dit op hun wijze opvatten en zeggen: dit koningschap wordt hier op aarde gepersonifieerd in de paus, de stedehouder van Christus; de protestant mag het op zijn beurt heel anders formuleren, in de politiek blijken deze verschillen niet bezwaarlijk te zijn.

We zien waar het heen gaat met de prot.

chr. partijen, wier stichter, Mr. Groen van Prinsterer eens verklaard heeft dat inlijving bij de rooms-katholieken met zelfvernieting gelijk zou staan. De vereniging „Protestants Nederland" heeft scherpe kritiek geleverd op dit Europese ontwerpprogram; ze karakteriseert het als religieus, zedelijk en politiek verwerpelijk wegens het ontbreken van principiële belijndheid en duidelijke materiële richtlijnen voor de Europese politiek. Over het algemeen is deze kritiek in de christelijke pers en door de betrokken partijen doodgezwegen.

Wat zal er van de invloed van het protestantisme in ons land overblijven, wanneer straks in een verenigd Europa het Europees Parlement, waarin het percentage protestanten zeer gering is, beslissingen zal nemen die ons land aangaan. Vrijdag 21 maart. Nogmaals: et bestaan van de Navo achten wij Richt gerechtvaardigd, 11 : 29-40 tegen Openb. de 2 Euro-: 1-11 markt op zichzelf behoeft geen bezwaar te zijn, Zaterdag maar op 22 grond maa^t van bovenstaande uiteenzetting willen wij geen Euro-staat, waar Richt. de stem 12 der Reformatie, Openb. indien 2 : 12-29 deze zich zou willen laten horen, direct zou worden overstemd.

Wij leven in een gevaarlijke tijd van oecumene, federalisme en doorbraak, een tijd waarin de scherpe lijnen die weleer cle mannen der reformatie op grond van Gods Woord getrokken hebben, steeds meer vervagen. Laten wij getrouw zijn aan de Schrift en de daarop gefundeerde belijdenis. Dat Woord moge het richtsnoer zijn en worden voor het regeerbeleid in ons land.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen