4. De Eerstelingsfeesten: Dag der Eerstelingen en Pinksterfeest

Instelling en viering van Dag der Eerstelingen

De Dag der Eerstelingen, Jom Habikkoerim, is nauw verbonden met Pasen en Ongezuurde broden, doordat het altijd in de week van Pesach valt. Toch behandelen we deze feestdag hier apart, omdat hij iets heeft wat Pasen niet heeft: een oogstkarakter. De Dag der Eerstelingen is de dag van de eerstelingen van de gersteoogst. Jom Habikkoerim wordt beschreven in Leviticus 23: 10-14. De eerste garve, dat is een bos gemaaide graanhalmen, van de oogst die van het land werd gehaald moest in de tempel gebracht worden. Voor die tijd mocht er niets van de nieuwe oogst gegeten worden. Het allereerste van de oogst moest voor de Heere zijn. Men bracht de eerstelingsgarven in een optocht met muziek, gezang en dans naar de tempel. Daar aangekomen nam de priester de garven over en bewoog ze heen en weer voor het aangezicht van de Heere. Het aanbieden van de eerstelingsgarve ging gepaard met een brandoffer van een volkomen, eenjarig lam, een spijsoffer van meelbloem met olie en een drankoffer van wijn.

Op de Dag der Eerstelingen begint, volgens het bevel van God, de 'Omertelling'. Vanaf de eerste dag van de oogst moest Israël zeven weken tellen (Deuteronomium 16: 9), waarna het Pinksterfeest gehouden moest worden. In de joodse traditie wordt de omertelling heel letterlijk uitgevoerd. Op de eerste dag, als het donker wordt, zegt men: "Vandaag is het dag één van de Omer" en zo door tot de vijftigste dag. Iedere Jood kan dat thuis opzeggen, maar het gebeurt ook in de synagoge.

Instelling en viering van het Pinksterfeest

Precies zeven weken (dat is vijftig dagen) na de Dag der Eerstelingen wordt een ander oogstfeest gevierd. De naam van dit feest is dan ook Wekenfeest (Sjavoeot) of Pinksteren (een verbastering van het Griekse woord pentekoste, 'vijftigste'). Dit feest is het feest van de eerstelingen van de tarweoogst. Ook hier worden de eerstelingen in de tempel gebracht, nu niet in de vorm van een garve, maar in de vorm van twee broden. Deze worden 'beweegbroden' genoemd, omdat ze voor het aangezicht van de Heere als offergave heen en weer bewogen werden. De twee broden worden ook het 'nieuwe spijsoffer' genoemd (Leviticus 23: 16). Toen Israël na de verwoesting van Jeruzalem en de tempel verstrooid was onder de volken, raakte het oogstkarakter van Pinksteren op de achtergrond. Het enige wat nog aan de oogst herinnert, is dat de joodse huizen en synagogen overvloedig met bloemen worden versierd. Het feest heeft sindsdien ook een heel nieuwe betekenis gekregen. Volgens de rabbijnen wordt Sjavoeot gevierd op dezelfde dag (de zesde van de derde maand) als die waarop de wet gegeven werd. Zo is Sjavoeot het feest geworden waarop de wetgeving op de Sinaï wordt herdacht. Op deze dag houden orthodoxe Joden zich nog meer met de Thorah bezig dan anders. Sommigen gaan de hele Pinksternacht door met het bestuderen van de wet.

Het christelijke Pinksterfeest

Terwijl Israël op het Pinksterfeest de wetgeving herdenkt, herdenkt de christelijke kerk op dit feest de uitstorting van de Heilige Geest. Op de dag van het oogsfeest werd aan de discipelen de gave van de Heilige Geest gegeven. Deze uitstorting van de Heilige Geest had een grote 'oogst' tot gevolg: in Handelingen 2 lezen we hoe meer dan drieduizend mensen tijdens het Pinksterfeest bekeerd werden. Vanaf het Pinksterfeest is het Evangelie de hele wereld doorgegaan, waardoor velen 'ingezameld' zijn voor Christus. Heel toepasselijk wordt er op Pinksterzondag vaak psalm 118 gezongen: "Och dat men op deez' eerstelingen een rijke oogst van voorspoed zag." Sinds de viering van het christelijke Paasfeest vaststond (de zondag na de eerste volle maan in de lente), werd het Pinksterfeest zeven weken later gevierd. Ook de datum van deze feestdag valt dus nog slechts zelden samen met het Joodse Sjavoeot.

Geestelijke betekenis van de Eerstelingsfeesten

Op de Dag der Eerstelingen is Christus opgestaan. Zoals Hij stierf op de dag dat het paaslam werd geslacht, zo stond Hij op uit het graf op de dag dat de eerstelingsgarve werd binnengehaald. Hij vervulde deze twee hoogtijden dus precies op dezelfde dag als waarop Israël deze hoogtijden vierde. Zoals de offers verwijzen naar de dood van Christus, zo verwijst de eerstelingsgarve naar Zijn opstanding. Hij was de eerste Die uit de doden is opgestaan, daarom wordt Hij genoemd de Eersteling dergenen die ontslapen zijn (1 Korinthe 15: 20). Het Griekse woord voor 'Eersteling' dat hier gebruikt wordt, is het gewone woord dat ook voor de 'eersteling' van de oogst wordt gebruikt.

Het was in de Omertijd dat Jezus Zijn discipelen opdracht gaf te wachten op de gave van de Heilige Geest. De discipelen hebben de dagen geteld in de tijd tussen de opstanding van Christus en de uitstorting van de Heilige Geest. Sinds de Dag der Eerstelingen, de dag van de opstanding van Christus, is als het ware de Omertelling begonnen, het aftellen tot aan de eindtijd, de grote oogstdag.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen