Hoop voor een zuchtende schepping

Zorg voor het milieu is in de laatste decennia steeds meer een item geworden, niet alleen in de politiek, maar ook in de kerk. Het vervult mij eerlijk gezegd met schaamte dat de kerk daarbij niet voorop heeft gelopen. Het begrip ‘rentmeesterschap’ wordt toch door ons allen beleden als een Bijbelse opdracht? We zijn er ondertussen wel achter gekomen dat de manier waarop wij mensen met de aarde omgaan, tot enorme ecologische problemen heeft geleid en zal leiden als er niet snel een grondige mentaliteitsverandering plaatsvindt, die zich vertaalt naar een andere manier van omgaan met energiebronnen bijvoorbeeld. “Een vraag waarvoor deze crisis ons stelt, is dan ook: wat voor economie willen we? Een economie die eenzijdig is gericht op meer materiële welvaart, ten koste van de ecologische basis van ons bestaan en van het leven en de gezondheid van velen? Of meer een recycling-economie van zorg voor mensen (met name ook de armen) en voor de schepping (met minder wegwerpspullen)?”, zo stelde onlangs prof. dr. ir. Henk Jochemsen. ¹

Hans Burger, universitair hoofddocent systematische theologie aan de TUK, heeft aandacht gevraagd voor de zuchtende schepping en onze rol daarin en onze verantwoordelijkheid daarvoor. In een beknopt bestek biedt hij veel stof tot nadenken. Teveel is de mens vergeten dat hij zelf onderdeel is van de schepping die hij moet beheren. Burger stelt dat de schepping niet zelf is vervloekt, maar dat de zinloosheid waaraan zij onderworpen is, betekent dat de schepping haar doelen niet kan bereiken (15). En door wie komt dat?

In de westerse kerk is de taak van de mens voor de schepping vooral beschreven in koninklijke termen; in de oosterse kerk in priesterlijke termen. De eerste vorm leidt gemakkelijk tot domineren

(dominium terrae) met exploiteren en uitbuiten tot gevolg, de tweede tot zorgen, zegenen en wijden.

Er is sprake van het lijden van de schepping, zoals ook Gods kinderen lijden – met Christus, en door Hem tot heerlijkheid komen. Op een vergelijkbare manier is er ook hoop voor de lijdende en zuchtende schepping. Christus is de Eerstgeborene van de schepping (Kol. 1). “Door Hem bestaan de dingen en door Hem heeft de schepping toekomst.” (31). Een kenmerkend citaat: ”Met reikhalzend verlangen wachten slaven, mensen die onder erbarmelijke omstandigheden leven, armen, slachtoffers van mensenhandel, verdrukten, zoogdieren, reptielen, vogels, insecten, planten, bomen, heel de schepping op het openbaar worden van de kinderen van God.” (41). Zoals Paus Franciscus al heeft gezegd, leidt de beschadiging van de schepping tot de beschadiging van het ecosysteem waarvan je zelf deel uitmaakt en waarvan je zelf afhankelijk bent. Het zet de toekomst van de volgende generatie op het spel. Het verlies van biodiversiteit en de opkomst van de eikenprocessierups bijvoorbeeld hebben als gemeenschappelijke noemer: eigen schuld.

Kortom, een prikkelende studie die verder helpt in de bezinning op dit belangrijke thema dat ons allen raakt. En het eindigt niet in de wanhoop, maar in hoop, uit genade, om Christus’ wil.

N.a.v.: Hans Burger, Hoop voor een zuchtende schepping. Reflecties over lijden en ecologie bij Romeinen 8. Willem de Zwijgerstichting, Reformatorische Stemmen 2020/1.

ISBN 978-90-724-6267-1. 54 p. € 4,30.

1 H. Jochemsen, Maak geen valse tegenstelling tussen economie en mensenlevens, in RD 11 april 2020.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen