Niet vergeten

Het contact met het onderwijzend personeel en zo met de kinderen trof me en het werd me gegeven een duidelijk verhaal door te geven.

De vrijdagmorgen 10 mei 1940 liet zien en horen dat het oorlog was. Vliegtuigen beschoten elkaar en stortten brandend neer. Het werd dezelfde morgen gehoord dat het vliegveld Waalhaven door gelande parachutisten al was ingenomen en bij de Maasbruggen dreven watervliegtuigen gevuld met gewapende militairen. Er zijn wat gegevens aan de vijand doorgegeven.

De aanvallen gebeurden volgens berekening. Toch mislukte het. De tegenstand van Hollandse zijde was sterk. Onze soldaten, waaronder ook mariniers, vochten als leeuwen bij de Maasbruggen. In de middag van dinsdag 14 mei werd onderhandeld tot overgave van Rotterdam. Echter, de opperbevelhebber van de Luftwaffe, Herman Göring, gaf opdracht tot een zwaar oppervlakte bombardement.

Dat bombardement moest leiden tot overgave van Rotterdam, tot

Niemand is teruggekomen. Iets doen tegen wegvoering was uitgesloten. Een overvalwagen stopte. Vier soldaten stelden zich op met het geweer in de hand. Onder begeleiding gingen de Joden als een stel criminelen de overvalwagen in. Dit gebeurde ’s avonds of ’s nachts. Het geziene wordt nooit vergeten. In de goede dagen voor de oorlog heb ik in de gemaakte loofhut gezeten en was er goed contact. De dolle dinsdag 5 september 1944 en de tijd daarna staan in het geheugen gegrift. Er werd wat gezien. Men dacht op 5 september: nog een enkele dag en wij zijn ook bevrijd. Maar wat werd er bemerkt? Gewapend verzet nam toe. Het naziregime was grimmig.

De voedselvoorziening werd minder. De hongerwinter brak aan en velen werden geveld. Er werd gegrepen naar koolstronken, suikerbieten en bloembollen. Er was gebrek aan gas, kolen en hout om te koken. Letterlijk en figuurlijk werd het nacht en zelfs zeer donker door de onverwachte razzia op donderdag 10 en vrijdag 11 november 1944. De Duitsers gingen van het ene huis naar het andere. Er was jacht op de manspersonen van 17 jaar tot 40 jaar. Twee en vijftig duizend werden er weggevoerd. Ik heb het wegtrekken gezien en gehoord wat het deed in de gezinnen. Honderden stierven ook van honger. Het was nacht. Maar er mocht meer zijn in de onvergetelijke winter ’44- ’45.

De Heere was er met Zijn Woord, de zondag was er met Zijn dienst. Aangrijpend was zondagmorgen 13 november 1944 in de kerk. Droefheid. Vele plaatsen waren leeg. Ds. Laman sprak het votum uit. In ons is geen kracht tegen deze grote menigte en we weten niet wat we doen moeten Doch onze ogen zijn op U. Gezongen werd Psalm 86 vers 4. De tekst was 2 Koningen 19:14. Indringend, onderwijzend, vertroostend was de prediking. Gelovig in God de Heere en Zijn trouw kon de dominee na de dienst het uitspreken: Geliefden, God de Heere brengt alle mannen thuis.

Ik mag het geloven. En het is gebeurd. Maar in de fel koude hongerwinter was er nog meer. In een koud kerkgebouw, bij 6 à 8 graden vorst, werd de dienst gehouden. Vanzelf korter. Twee diensten. De Heere gaf dienstvrucht. Laten we de jaren ’40 – ’45 niet vergeten. Met een blijvende vraag. Hoe is het met ons spreken en luisteren? Is er Woordvrucht?

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen