De Evangelische Beweging

Ik had in het verleden meerdere artikelen van deze predikant gelezen in “De Saambinder”, het landelijke orgaan binnen de GG. Deze artikelen werden gekenmerkt door een waarschuwende en kritische toon. Het proefschrift lijkt me iets anders getoonzet. Dat moet ook wel. Het geeft een meer objectieve weergave van alles wat zich in de kerken afspeelt ten aanzien van de EB (ik gebruik gemakshalve deze afkorting). Ik weet zelf ook dat we soms te snel in de verdediging schieten; dat is met deze studie niet het geval. Dat blijkt al uit de titel: Spiegel en spanningsbron. Een goed gekozen duiding van alles wat hier speelt. De EB houdt ons dus allemaal ook een spiegel voor.

Ons interesseert vooral het hoofdstuk dat onze kerken betreft. Om te beginnen schrok ik van het aantal overgangen vanuit de CG kerken naar de EB; in 55 jaar tijd beloopt het een aantal van ruim 6600. Dit verraadt een stevige verbinding met deze groepen en onze kerken. Dit is al veelzeggend, maar nog tekenender is het feit dat de laatste jaren veel sympathisanten CG blijven, om het Evangelisch gedachtengoed onder ons te verspreiden. En dat is een verschijnsel, wat nog meer zegt. Dat is alom merkbaar in onze kerken. Wat de geschiedenis betreft: ik herinner me nog heel goed de Fakkeldragerskampen, die juist in mijn studententijd in Apeldoorn een diepe kloof formeerden. Ik lees in dit boek dat Prof. Maris, die ongeveer gelijktijdig met mij in Apeldoorn was, deze kampen positief waardeerde. Ik denk dat hij daar achteraf best wel voor een deel gelijk in had. Zeker ook als ik denk aan Prof. Versteeg, die ook toen in Apeldoorn studeerde. Een uiterst beminnelijk en vroom man, die voor velen tot zegen is geweest.

Persoonlijk heb ik die periode wel anders beleefd. Ik zag het als een bedreiging en daar was ik bang voor. Dat vertekende mijn beeld hierover. Het valt niet te ontkennen dat er niet alleen maar een zegen is uitgegaan van deze kampen. In ieder geval verdeelde het de studenten toen in hoge mate. De verhoudingen stonden toen op scherp. Ik moet erbij zeggen dat deze kampen vooral trekken vertoonden van de Pinksterbeweging. Als we het hebben over Baptisten en de Vergadering van gelovigen bijvoorbeeld, liggen de verhoudingen anders. In die richting zijn de verschillen minder gearceerd.

Als ik dan toch de naam van Prof. Maris noem, vermeld ik tegelijk met erkentelijkheid dat hij zich zo grondig heeft beziggehouden met de Charismatische beweging. Voor een fundamentele inkijk kunnen we uitstekend terecht in zijn proefschrift.

In dit artikel wil ik mij vooral beperken tot het historisch verloop zoals dat geschetst wordt door ds. De Heer. Voorzover ik het nu heb kunnen lezen, ben ik een bepaald verschijnsel nog niet tegen gekomen. Toch is dat van belang. Ik doel op het volgende. In meerdere CG gemeenten kwa-men er leden over vanuit de GG. Het zal de schrijver niet onbekend zijn, dat juist deze leden nogal eens na verloop van tijd doorschoten naar Baptisten e.d. Hier speelt duidelijk een reactie met terugwerkende kracht mee. Het is wel interessant. Deze mensen konden het bij ons dan toch ook weer niet vinden. Zij sloegen het progressieve klimaat bij ons toch hoger aan dat het in werkelijkheid was. Ook uiterlijk dacht men in een verruimde wereld met een bredere horizon in de CG kerken terecht te zijn gekomen. Dat was niet altijd het geval. Het is echter niet te ontkennen dat nu de invloeden vanuit de EB binnen onze kerken zich in sterke mate voordoen. Daarom heb ik er in het verleden meermalen op moeten attenderen. Ds. De Heer heeft zeer juist opgepakt, dat ik vooral beducht was voor een inperking van de Gereformeerde Belijdenis. Ik zou het kunnen aanduiden als een versmalling van het genadekarakter van het Evangelie. Met name inzake de verkiezing en het verbond komen deze breuklijnen voor. Ik wil echter deze inhoudelijke discussie bewaren voor een andere keer.

In Gorinchem heeft Ds. de Heer onlangs gesproken over opwekkingsliederen. Het heeft in de Pers aanleiding gegeven tot discussie. Ik ben er door ambtsdragers uit die regio op geattendeerd. Nog niet zo lang geleden heb ik er ook iets over geschreven. Het is hoogstverwonderlijk dat in veel van onze gemeenten zonder slag of stoot allerlei bundels zijn geïntroduceerd. Deze bevatten een groot aantal vrije liederen, al zijn dat meestal geen opwekkingsliederen. Deze worden echter in CG gemeenten wel veelvuldig gezongen. Ik vind het verwonderlijk, omdat nog niet zo lang geleden het vrije lied onder ons enigermate werd gewantrouwd. We zien hetzelfde verschijnsel bij de Gereformeerde Bond. Uit reacties op de lezing van Ds. De Heer maak ik op dat velen de verlegenheid geheel voorbij zijn. Dat is tekenend. Ik merk om me heen dat geestverwanten ook enige nonchalance tonen als het hier om gaat.

Er zijn heel mooie gezangen; natuurlijk, dat weten we. Maar er zijn nog veel meer mooi psalmen; weten we dat ook? Ik las laatst een paniekerige reactie van een kerkenraad op de taal van onze berijming. Niemand zou er nog iets van begrijpen. Dat moeten we niet overdrijven. Een berijming is niet heilig, sommige gezangen zijn niet on-Bijbels. Maar wie maakt dat uit? Hebben we nog het vermogen om te toetsen? We zeilen zodoende toch ongemerkt de Arminiaanse wateren binnen. Maar ook daar kun je best wel tegemoetkomende geluiden over horen, na Dordt. Laten we ons echter houden aan onze Gereformeerde beginselen. De Hebreënbrief maant ons: Laat ons deze belijdenis vasthouden. Anders glipt het tussen je vingers door. Wanneer houden de aanpassingen op? Misschien definitief pas als de kerk zou ophouden. Maar daar beslist gelukkig de Heere over. Anders……?

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen