De Wetenschap

In 1968, ik herinner het me nog goed, deed de Club van Rome van zich spreken. Deze wetenschappers kondigden in een rampscenario aan dat de wereld nog dertig jaar kon bestaan. Dat gaf destijds uiteraard veel onrust. In de tachtiger jaren waren het twee andere onderwerpen, die nieuwe rampspoed aan het licht zouden doen komen. Het was de “zure regen” en ook het “gat in de ozonlaag”. De meesten van ons kunnen zich dat nog wel herinneren. De bossen werden het sterfhuis van Europa genoemd en anderen constateerden dat we aan de vooravond staan van een “ecologisch Hiroshima”. Nu, na een aantal jaren, vraagt men zich af waar de draaiboeken van destijds gebleven zijn. Er zijn heel veel dingen opgelost en de harde gegevens van toen, die als wetenschappelijk werden opgediend, zijn in veel opzichten vervluchtigd. Of het heeft zich heel anders ontwikkeld dan men toen dacht.

Inmiddels is de wetenschap voortgegaan met nieuwe onderzoekingen. Telkens weer opnieuw verschijnen allerlei rapporten, die met harde conclusies waarschuwende signalen geven. Velen hebben twijfels bij dit alles. Het zal ook nu wel weer meevallen. Commentaren, zoals die van Baudet en anderen, relativeren de uitkomsten en proberen de mensheid tot nuchterheid op te roepen.

Wat moeten we hiervan zeggen? We kunnen, in alle bescheidenheid, er maar weinig van zeggen. Dat heeft te maken met het karakter van “de” wetenschap. De gewone man heeft geen enkel benul van wat in de laboratoria van de geleerden allemaal ontdekt wordt. Dat kan extra veel onrust geven: Men zegt dat…. Niemand kan het controleren. De witte jassen zijn onaantastbaar. Zelfs is het zo dat de ene wetenschapper geen idee heeft van wat de andere geleerde uitdoktert. Dat heeft te maken met de specialisering van allerlei disciplines. U merkt het zelf bij de specialist: de cardioloog kan geen zicht ontwikkelen op wat de oncoloog bijvoorbeeld ontdekt en aangeeft.

Dit is ook het werkelijk beangstigende van de ICTprogrammeurs: we gebruiken de computerprogramma’s, maar niemand weet raad als zo’n programma vastloopt. Slechts enkelingen, de ontwerpers, de priesters van de wetenschap, draaien aan de knoppen. U begrijpt hoe gevaarlijk zoiets ooit kan worden. Want er is nog een groep die hier verstand van heeft, namelijk het gilde van de hackers. Maar wij, wij behoren allen tot de massa, die blindelings geleid wordt, als schapen ter slachting.

Dit alles maakt sceptisch tegenover de resultaten van “de” wetenschap. Als we hier nu de Bijbel naast leggen, krijgt plotseling de leek nieuwe inzichten. Gods Woord zegt dat wij allen de grote vervuilers zijn. Het klopt: wij vervuilen de lucht en het water en de bodem. Het gaat dan om natuurlijke vervuiling; het gaat, en dan spitten we dieper, om ook geestelijke vervuiling. Dat begon in het paradijs: de vloek over de aarde. Later werd dat door Israël in praktijk gebracht: de bergen Israëls waren verontreinigd door de afgoden en de zonden (Ezech. 36:17). Stikstof en fijnstof hebben geestelijke achtergronden. Alle natuurvervuiling ontstaat door de mens, die de natuur en de schepping aan zich wil onderwerpen. Dan wil de zondige mens door zijn autonomie zich hier een paradijs bouwen, buiten Christus en Zijn genade om.

Waar echter genade verschijnt, krijgen we weer het juiste zicht op de natuur. Dat betekent dat we ook omzichtig zullen omgaan met plastics en Pfas, met chemicaliën en uitlaatgassen. Maar dat komt dan voort uit een dieper besef, want de godzaligheid is tot alle dingen nut. In Christus zijn alle dingen goed, als ze worden geheiligd door het Woord en door het gebed. Op de bellen der paarden, instrumenten van dood en verderf op het slagveld, staat dan de heiligheid des Heeren. U hoeft dus geen wetenschapper te zijn. Paulus waarschuwde de kapitein en de stuurman, dat de vaart met grote hinder en met gevaar voor het leven zou verlopen. Hij kende een andere wet dan die van de zeelui.

Dit geeft ook enig inzicht in de theologie. Theologie is immers ook wetenschap. Het wetenschappelijk instrumentarium heeft de kerk dikwijls weinig goeds opgeleverd. Niettemin is theologie in de Bijbelse zin van het woord een zegenrijk gegeven. De schriftgeleerde, in het Koninkrijk Gods onderwezen, brengt oude en nieuwe dingen naar voren. Maar hij moet zijn plaats en grenzen kennen.

En wat nu, als de Godgeleerdheid de wereldse wijsheid zou omarmen? Dan ontstaat er een dubbel gevaar: we steunen op verkeerde wetenschappelijke hypothesen, zoals hierboven beschreven, en we bouwen op die verkeerde inzichten allerlei nieuwe conclusies, die dan dubbel uit de rails lopen. Paulus kon het nog uitdagend uitroepen: Waar is de wijze? Waar is de onderzoeker dezer eeuw? Ook de wijze van de 21e eeuw? Het fiasco van aards weten is dat het natuurlijk verstand altijd blijft dwalen en gissen. God heeft de wijsheid der wereld dwaas gemaakt. Het moderne voorbeeld hiervan is het evolutie-denken. De wetenschap heeft bepaald dat er geen Schepper kan zijn. Dat is de eigenlijke bedoeling van mensen als Dawkins en anderen. Misschien niet als een bewust uitgangspunt, maar wel als een finale conclusie. Dan wordt de wijze een dwaas, die in zijn hart zegt: Er is geen God. Dat bedoelt de theoloog niet. Hij wil oprecht vasthouden aan de gedachte van de Schepper. God schiep door de evolutie. Maar dit loopt wel uit op een monsterverbond. Want wat heeft Christus met belial gemeen? Compromissen zijn nooit eerlijk. Er zit altijd een toegeeflijk element in. In elk compromis zijn we de helft kwijt. En wat is een vogel met één vleugel?

Laat het ons waarschuwen. Geloof niet een iegelijk geest, ook niet de geest van de wetenschap, maar beproeft de geesten of zij uit God zijn. Babel heeft zijn laboratoria, Sion heeft haar tempel.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen