De Toekomst

Het is wel duidelijk dat de lockdown geen maanden duren kan. Er zal vroeg of laat toch weer een verruiming van de vrijheid en de leefruimte ontstaan. Maar dan wel met blijvende voorzichtigheid. Men spreekt al van de 1 ½ meter maatschappij. Er zal dan een blijvende dreiging zijn, met ook blijvende beperkende maatregelen. Bijvoorbeeld: niet meer dan een klein aantal personen in winkels en supers, halflege treinen, geen massale bijeenkomsten.

Ook in sociaal opzicht gaan deze gevolgen spelen.

We zullen minder snel bij elkaar op bezoek gaan. De persoonlijke contacten zullen daardoor verflauwen. In ziekenhuizen en verpleeghuizen zullen de gevolgen duidelijker merkbaar kunnen worden. Dat zijn immers de plaatsen waar besmettingen versneld kunnen optreden en waar voorzichtigheid dringender geboden is. Ik denk dat de digitale mogelijkheden wel meer nog benut zullen worden, maar of daardoor aangenamere communicatie zal ontstaan, is nog maar zeer de vraag. Jongelui doen al veel met mobiele omgang en voor hen zal er misschien nog het minste veranderen.

Het zakenleven zal zware butsen en deuken oplopen. Ontsmetting zal hoge kosten op de werkvloer met zich meebrengen. Dat zal voor veel bedrijven lang niet altijd haalbaar zijn. Voor ons gevoel zal het leven terugzakken naar het niveau van een eeuw geleden. De luxe verworvenheden van onze welvaart moeten we voor een deel inleveren. Je durft je nauwelijks in te denken waar dit op gaat uitlopen. Men vreest voor een wereldwijde hongersnood. In het ergste geval kunnen er oorlogen en zelfs wereldoorlogen door ontstaan. Het kan zonder twijfel gezegd worden, dat het nooit meer wordt zoals het was.

En hoe zal het dan met de kerk gaan?

Het zou kunnen dat we dan zo dankbaar zullen zijn dat de dreiging weer wat verminderd is, dat we des te meer de kerkdiensten zullen bezoeken. Maar die mogelijkheid ligt niet direct voor de hand, omdat dit soort dankbaarheid snel voorbijgaat.

De kerken zullen alleen maar weer vol worden, als we hier geestelijke lessen uit trekken. Het gaat dan om bekering en geestelijke verandering, een geestelijke mentaliteitsverandering. Maar dat kunnen we pas concretiseren, als we helder zien waar het fout is gegaan. We moeten vaststellen dat we langzaam met de wereld zijn meegegaan. Door de media is de wereld in versneld tempo de kerk binnengedragen.

Namen uit de vermaaksindustrie zijn in de kerk ook niet onbekend meer. Boeken, films en muziek uit de wereldse linies hebben een plaats gekregen in onze gezinnen. Zulke dingen kunnen uitstekend samengaan met de traditionele kerkgang. Zodoende ontstaat dan de tweeërlei moraal, de tweeslachtige lifestyle, waarin God op afstand wordt gehouden. Waar de tijdgeest binnenkomt, wijkt het besef van de eeuwigheid. Hierbij heb ik de krant niet nodig; mijn eigen hart vertelt me zulke ontwikkelingen ook wel. Of toch niet? Zou ik en u, zouden we het echt inzien? Dat is zeer de vraag. De ontwikkelingen gingen langzaam, het schaap liep al grazend van de Herder weg; het merkte het lange tijd niet, totdat het ineens bijna te laat was.

Ik noem maar een concreet voorbeeld. De prediking kan ons dienen als ijkpunt. De jaren die gingen hebben heel veel kritiek op kerk en kansel gebracht. We dachten echt dat de jeugd geen preek meer kon begrijpen. Dat werd echter meestal door oudere mensen gezegd. Toch brachten veel preken wel een Bijbelse waarheid naar voren. Maar het was te lang of te moeilijk, te afstandelijk of te veel of te weinig van deze tijd. Natuurlijk kunnen dat gezonde argumenten zijn, maar denkelijk gaven deze alleen aan dat we de preek inhoudelijk maar moeilijk meer een plaats konden geven in ons leven. De gemeente heeft door parallellen met het seculiere denken verder ook een soort persoonlijke autonomie opgebouwd. We worden uitgenodigd mee te denken en we doen het maar al te graag! Nu zouden we misschien voorzichtig hier en daar kunnen horen, dat we die prediking toch meer missen dan ons lief is. Of lag er toch wel een kern van waarheid in de kritiek? Is het gehalte van de doorsnee preek ook beïnvloed door de tijd? Het komt mogelijk omdat de preken te soft zijn, ze kunnen te aarzelend zijn. Ooit had ik op een belijdeniscatechisatie verschillende meisjes die met een broek aan naar de les kwamen. Ik vroeg me af hoe ik dat zou kunnen keren. Hoe moest ik het aankaarten? Ik deed het, heel voorzichtig en gematigd van toon, en juist toen ging het mis. Hoogste verontwaardiging. Ik dacht later: Had ik het gewoon duidelijk gezegd, klip en klaar, dan was het misschien beter gevallen dan nu. Zo kan het ook met de preken gaan. Om de een of andere reden vind ik de Hollandse preekstijl te voorzichtig; de messen zijn te bot. We komen de mensen te veel tegemoet. Ook in een bevindelijke preek kunnen we nog proberen Gods volk te ontzien. Bij de Puriteinen, maar ook nu nog in sommige Duitse preken komen de dingen meer zwart-wit en radicaler naar voren. Daarover blijf ik als voorganger steeds maar weer nadenken. Deze aarzelende houding kan ook voortkomen uit een innerlijke weifelende stijl. Weten wij het zelf wel precies? Nemen we de Bijbel ook wel, zoals deze het zelf zegt? Speelt de hermeneutiek ook in een rechtse sfeer niet te duidelijk door? Hier is dan wel op allerlei terreinen reformatie nodig, echte Reformatie. Elk jaar houden we zulke bijeenkomsten, maar we reformeren niet! Het komt hierop neer: we leven te ver bij de Herder vandaag. Waarover spreken wij? Waar liggen onze genoegens? Zulke vragen raken de wortels van geloof en bekering. En de Heere wacht er (nog) op!

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen