Slachtoffer

Er zijn allerlei boeiende woorden in onze taal. Neem het woord ‘slachtoffer’. Wij gebruiken dat woord voor iemand die buiten zijn schuld getroffen wordt door een ongeluk of een misdaad. We hebben het over oorlogsslachtoffers, verkeersslachtoffers. En we zijn zo gewend aan die term dat we vergeten wat de eigenlijke betekenis van dat woord is. Een slachtoffer was namelijk een dier dat aan de goden geofferd werd om ze gunstig te stemmen. ‘Offere’ is een Latijns woord dat ‘aanbieden’ betekent. Het bleef in veel godsdiensten trouwens niet bij dierenoffers. Ook mensen werden geofferd. Vraagt de Heere dat ook? Het lijkt er wel veel op als de zeelui Jona straks overboord gooien.

Jona heeft alles eerlijk opgebiecht. Hij is de schuldige. En wat gebeurt er dan? Gaat de wind liggen? Komen de golven tot bedaring? Nee. We lezen in vers 11 … de zee werd hoe langer hoe onstuimiger. Hoe kan dat? Jona heeft toch schuld beleden? En dan is het toch goed? Dat is toch wat er gebeuren moet in een mensenleven? Dat je je zonden gaat belijden?

De storm bewijst echter dat er nog meer gebeuren moet. Er is nog steeds reden voor de storm. De zeelui voelen aan dat er iets gebeuren moet. Die waren dat ook vanuit hun afgodendienst gewend. Dat er geofferd moest worden. De goden moesten tevreden gesteld worden.

Inderdaad, schuldbelijdenis is nodig. Maar, een belijdenis neemt de schuld niet weg. Als God de storm van Zijn toorn in ons leven ontsteekt, dan wordt die niet gestild door onze belijdenis of een bekering. Veel mensen maken hier een ernstige vergissing. Ze gaan er van uit dat als je je schuld belijdt, dan is het wel goed. Maar dan vergeten we datgene wat in zondag 4 en 5 van de Catechismus staat. Daar wordt gevraagd of God de zonde ongestraft zal laten blijven. En dan is het duidelijke antwoord: ‘Nee!’ ‘Ja maar God is toch barmhartig?’ ‘Zeker, God is wel barmhartig, maar God is ook rechtvaardig.’

De storm wordt alleen gestild als er aan Gods recht is voldaan. God eist een slachtoffer. Dat beseffen de zeelui. En Jona beseft het ook. Jona heeft geleefd in de wetenschap dat de ziel die zondigt zal sterven. Dat was een onderdeel van Jona’s prediking. Zo had God het immers gezegd. Zonder bloedstorting geschiedt geen vergeving. En dat blijft staan. Ook na de schuldbelijdenis van Jona.

De zeelui stellen de vraag: wat zullen wij u doen? Ze durven het zelf niet te zeggen. Ondanks dat hij hen in grote moeilijkheden had gebracht. Maar dat was voor hen geen reden om Jona overboord te zetten. Ze waren bang om de knecht van deze God aan te pakken. Want als deze profeet zo’n machtige God had, wat zou er dan met hen gebeuren? Zoals hij was, was hij. Maar ze hadden diep respect voor hem.

Een kind van God is geen engel. Een knecht van God is niet heilig. En voor sommige mensen is dat een reden om ze respectloos te behandelen. En om ze zonder pardon af te schrijven en overboord te gooien. Kijk maar naar wat onlangs is gebeurd met professor Gerard Wisse (overleden 1957). Misschien heb je er iets van meegekregen. Dr. Van Driel heeft in een biografi e op smalende wijze geschreven over allerlei zonden en misstappen van Wisse. Hij is ‘ontmaskerd’ zo schreef het Nederlands Dagblad.

Laten we van deze heidenen leren. Zij waren bevreesd om Jona zo te behandelen. Ze dachten: laat God maar zelf met Zijn knecht afrekenen. Maar wat een wonder: God doet dat niet. Want anders had Jona niet in de zee gekomen, maar in de hel. De Heere heeft de rekening niet door Jona laten betalen, maar Hij heeft hem wel aan Jona laten zien. ‘Dit zijn de kosten, Jona, vanwege je ongehoorzaamheid. De ziel die zondigt, zal sterven.’ De Heere gaat met Jona afhandelen. Maar aan die afhandeling gaat een onderhandeling vooraf.

Dat gebeurt in het geestelijke leven altijd. Ook nu nog. Dan laat God je de rekening zien. En in die onderhandeling wordt een mens zondaar voor God.

Verstaan jullie deze dingen? Er wordt soms te snel gesproken van een barmhartig en genadig God. Maar dit hoort ook bij het Evangelie. Het is er zelfs een wezenlijk onderdeel van. Dat je te maken krijgt met een rechtvaardig God. Hij eist betaling. Hij eist een slachtoffer.

En dat ben óf jij.

Of het is een Ander.

Wat zal het in jouw leven worden?

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen