Wederom Geboren Worden (III) – Uit de Artikelen van Prof. Lengkeek

Oog, oor en hart

Zonder de wedergeboorte, waardoor het verstand wordt verlicht, de hartstochten worden geregeld en de wil wordt gebogen, is er geen kennen van de dingen des Geestes mogelijk.

In de wedergeboorte, die wij niet nader kunnen beschrijven, — zij is en blijft een wonder van Gods Geest — in de wedergeboorte ontvangt de mens een oog om te zien de dingen, die des Geestes Gods zijn; een oor om ze te horen; een hart om ze op te merken en te verstaan. Alleen door de wedergeboorte leren wij, Wie en wat God is, en wie en wat wij zijn. De wedergeboorte laat ons kennen onze verhouding tegenover God. Alleen door de wedergeboorte is er het rechte verlangen naar het Koninkrijk van God, niet als aards koninkrijk, maar als geestelijk, ons nodig tot zaligheid en tot verheerlijking des Heeren.

Hoewel de Heiland het woord richt tot de ene Nicodémus, spreekt Hij in het algemeen. Hij gebruikt het woord ‘iemand’, waardoor niemand in het bijzonder wordt aangewezen, maar ook niemand wordt uitgesloten. Allen moeten wij wederom geboren worden.

Verdorven

Er is dan ook van nature geen onderscheid tussen mensen en mensen… Er mag dan onderscheid zijn in bekwaamheden en aanleg, in gedrag en karakter; maar dit bepaalt niet de positie van een mens tegenover de Heere. De een is wel gevoeliger, de ander verstandelijker; de een voor het uiterlijke godsdienstig, de ander overgegeven aan de wereld en haar lusten – het zegt oppervlakkig schijnbaar veel, maar in werkelijkheid zijn zij van nature gelijk.

Het bijkomstige mag dan een schone schijn geven; op het wezen komt het aan. Naar dat wezen oordeelt de Heere en dat wezen bepaalt de verhouding tot Gods Koninkrijk. Van dat wezen van de natuurlijke mens — in de Heilige Schrift dikwijls met het woord ‘hart’ aangeduid, bijvoorbeeld ‘de mens ziet aan, wat voor ogen is, God ziet het hart aan’, — van dat wezen van de natuurlijke mens kan, in zijn betrekking tot God, geen goeds gezegd worden. Het is verdorven. Zó verdorven, dat er uit ons geen goed kan zijn dat voor God bestaan kan. Zó verdorven, dat wij, in zonden ontvangen en in ongerechtigheid geboren, onbekwaam zijn tot enig goed en geneigd zijn tot alle kwaad. In de val zijn wij geworden haters van God en van onze naaste. ‘Van binnen uit het hart des mensen komen voort kwade gedachten, overspelen, hoererijen, doodslagen, dieverijen, gierigheden, boosheden, bedrog, ontuchtigheid, een boos oog, lastering, hovaardij, onverstand; al deze boze dingen komen voort van binnen en ontreinigen de mens’ (Markus 7: 21, 23).

Gevallen

Zo is de mens niet geschapen. Hij is geschapen met een wezen, dat God en de naaste in liefde diende; met een hart, dat niet anders dan een zuivere rede voortbracht en in gerechtigheid en heiligheid zijn leven had. Zolang hij in die staat verkeerde, leefde hij in vrede en eensgezindheid met zijn God, in de zaligheid van de gehoorzaamheid aan God, met het recht van de hoop op uiteindelijke vervolmaking in de heerlijkheid van God. Hoe is de mens gevallen!

Maar als hij dan gevallen is, kan hij zich niet meer oprichten? Kan hij zich voor God niet weer aangenaam en het Koninkrijk van God waardig maken? Geenszins! De mens buiten de bijzondere Godsopenbaring zoekt en de mens onder die openbaring zoekt eveneens. Maar het is zo waar: hij kan het Koninkrijk Gods niet zien, laat staan ingaan. Hij ziet het niet, dat Koninkrijk. Want wat bij zoekt, is niet om weer een onderdaan van de Heere te worden, om daarin te vinden wat zijn ziel het leven en de gelukzaligheid geeft.

Een koninkrijk voor onszelf

Kijk maar om u heen! Kijk in uzelf! De mens streeft en jaagt naar het volkomene, maar… buiten God, in de dingen van deze tijd en van deze wereld, in de begeerlijkheden, die hem verstandelijk of zinnelijk aanlokken. Op dit zoeken past het woord van de Heiland, dat deze wereld voorbijgaat met al haar begeerlijkheid.

En nu mag de mens – laten we het zo gunstig mogelijk nemen – een hoogte bereiken in ingetogenheid en deugd; het mag dan zijn, dat men hem een rechtvaardige en een heilige noemt, dat men hem vereert als een apostel van zedelijkheid en plichtsbetrachting, dat hij ouderen en jongeren, mannen en vrouwen, heersers en onderdanen, allen rangen en standen als een voorbeeld tot navolging wordt aangewezen, in het diepst van zijn wezen blijft hij een zelfzoeker, zoekt hij een koninkrijk voor zichzelf te stichten. En in dat koninkrijk is wel een plaats voor een God, maar het is er een (ook al kent hij de Schriften) van zijn eigen maaksel. Het is niet de God des hemels en der aarde; zijn God kent en erkent hij niet. Zou het niet een van de eerste vereisten zijn, dat de onderdaan van een koninkrijk de Koning van het koninkrijk erkent? Zou dit anders zijn bij het Koninkrijk van God?

(wordt vervolgd)

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen