De Heilsorde

Nu is dit ook geen makkelijke vraag. Er heerst over deze zaken verwarring. De kerkelijke verdeeldheid heeft alles te maken met dit onderwerp. Verwarring bestaat over de openbare geloofsbelijdenis. In de praktijk doen zich interkerkelijk heel wat verschillen voor. Datzelfde geldt van de Avondmaalstafels. Als in de ene gemeente 20 procent van de belijders aan het Avondmaal deelneemt en in een andere gemeente 95 procent, getuigt dit van heel verschillende opvattingen, ook over de heilsorde. Daarom lijkt het me goed aan de heilsorde aandacht te geven. Het is een breed onderwerp, dat ook ruime aandacht verdient.

We kennen de stadia die deel uitmaken van deze heilsorde. De heilsorde is de weg waarin de verhoogde Christus Zijn Kerk leidt naar de verlossing. We kennen als accenten op deze weg: Roeping, wedergeboorte, bekering, geloof, rechtvaardiging en heiliging. Deze accenten vinden we nergens in de Schrift als volgorde in een adem genoemd. Wel komen deze begrippen afzonderlijk in de Bijbel voor en kunnen we deze terugvinden in Gods Woord. Ik noem hier als voorbeeld Romeinen 8: 29 en 30:

“Want die Hij te voren gekend heeft, die heeft Hij ook te voren verordineerd, den beelde Zijns Zoons gelijkvormig te zijn, opdat Hij de Eerstgeborene zij onder vele broederen.

En die Hij te voren verordineerd heeft, dezen heeft Hij ook geroepen; en die Hij geroepen heeft, dezen heeft Hij ook gerechtvaardigd; en die Hij gerechtvaardigd heeft, dezen heeft Hij ook verheerlijkt”.

We vinden hier verschillende elementen die ook in de heilsorde voorkomen. U moet het niet zien als een spoorlijn, waarbij de stations na elkaar liggen. Ieder daarvan staat dan op zichzelf, los van de andere plaatsen. Zie het liever als een bloembol, waarin stengel, bladeren en bloem in beginsel een eenheid vormen. Elke boom bestaat uit drie delen: de wortels, de bladeren en de stam. Een pasgeboren baby beschikt over alle organen in aanleg, maar deze zijn nog niet alle actief. De stembanden laten zich eerder gelden dan bijvoorbeeld de voeten.

We spreken over een logische orde. Ware het een tijdsorde, dan komen de onderdelen los te staan van elkaar. Het zou dan gaan lijken op een spoorlijn, waarin het ene station na het andere volgt, los van elkaar. We kunnen niet leven in de bekering, terwijl het geloof ontbreekt. Het een hangt met het andere samen en de delen bestaan in en met elkaar.

Maar deze logische orde is dan wel een orde en geen kris-kras formule. Ik moet dat nader uitleggen. U kunt hierover als volgt horen spreken: het gaat er om dat we Christus aannemen en dan krijgen we vanzelf wel te maken met deze drie stukken. Deze redenering doorbreekt de orde. Dan gaat het geloof immers aan het eerste stuk vooraf. Hoe begrijpelijk deze redeniering ook is, toch pleiten we daar niet voor. Waarom begrijpelijk? Omdat we geneigd zijn altijd weer de ellendekennis als een voorwaarde te zien. Op die manier kan het stilstaan bij de zondekennis het geloof in de weg staan. Heb ik wel genoeg zondekennis? Zo’n vraag komt voort uit de wet en doet het geloof haperen. Ellendekennis is geen voorwaarde, maar wel een uitgangspunt voor alles wat volgt.

Een geloof dat niet weet van de noodzaak van de verlossing, is onbestaanbaar. We moeten er dus aan vasthouden dat ellendekennis voorafgaat aan de bewuste kennis van Christus.

Een zeer geringe ellendekennis kan al heenleiden naar Christus. We mogen daar geen maat in stellen. De rechte prediking zal het niet zoeken in trap of maat, maar in de oprechtheid en het gehalte van de kennis der ellende. Niet “zwaar”, maar waar. Wel zal die Bijbelse prediking diep in willen gaan op de nood van de zondaar. De prediking moet onze ellende peilen tot op de bodem. In die prediking zal ook gewezen worden op allerlei verkeerde uitgangen tot Jezus; er mag en moet echter wel opgeroepen worden tot het komen tot Hem.

Dus als we spreken over een orde, bedoelen we daarmee aan te geven dat er ook in de heilsorde een bepaalde rangschikking is. Het begint niet met de dankbaarheid, maar het begint in Gods orde doorgaans met de kennis der ellende. Het begint ook niet met de rechtvaardiging, maar deze volgt logischerwijs op de roeping. Geen spoorlijn, waar je bij elk station eens rustig kunt uitstappen en rondlopen, maar een voortgaande actie.

En toch lijkt het er wel eens op, dat die voortgang gemist wordt. Stel: de Heere roept iemand, maar hij vraagt zich af: is het wel echt van de Heere? Dan bent u al uitgestapt en houdt u het doel niet meer voor ogen. Een dergelijke pauze kunnen we vaker tegenkomen ook bij de overige delen van deze heilsweg.

Ik besluit deze aflevering met de opmerking, dat ik de indruk heb dat deze heilsweg bepalend was voor de prediking binnen onze kerken, maar dan vooral in het verleden. Kan het zijn dat tegenwoordig deze accenten niet meer zo herkend worden? Onze tijd is die van het benadrukken van het geloof. Er zijn tijden geweest dat de bekering zware accenten kreeg, of de rehtvaardiging. Het lijkt me zeer nuttig deze orde ook daarom weer eens voor het voetlicht te brengen, om zodoende niet te vervallen in de zang van de koekkoek, maar wel om te mogen spreken over de menigerlei genade Gods.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen