Thema: Griezelen/ Halloween

Helaas is het nodig dat we dit, soms weerzinwekkende onderwerp, behandelen in de Schildserie. Ook ónze jongeren kunnen hiermee in aanraking komen. En misschien zijn er al boeken en computerspelletjes in huis die álles met dit onderwerp te maken hebben. Onschuldig?

Gevolgen

Prof. dr. Reinhardt Franzke (hoogleraar te Hannover) heeft uitgebreid onderzoek gedaan naar de achtergronden van het griezelvermaak dat ook in ons land helemaal ingeburgerd lijkt. Hij maakt zich grote zorgen om de invloed ervan op de menselijke geest. Letterlijk schrijft hij:

'Bijzonder gevaarlijk zijn ook de gruwel- angst- en griezelactiviteiten. Het is de psychologie van de verschrikking, van de huiver, van de walging en de angst. Dat is de psychologie van de duivel en duivelaanbidders. Gruwelen en griezelen, schrik en kwaad, kwellen en beangstigen de normale menselijke ziel. Zij kunnen gevoelige kinderen geestesziek maken en geestelijk verwarren. Ze kunnen depressies en nachtmerries veroorzaken en het leeren prestatievermogen van de scholieren beïnvloeden. Ze zijn zelfs in staat om menselijke gevoelens, zoals medelijden en meevoelen, alsook het menselijke geweten te doden, daarentegen de bereidheid tot sadistische gewelddadigheden te bevorderen.’

En de overheid kijkt toe. Ouders doen zelfs mee. Griezelfeestjes op verjaardagen. Scholen bieden griezelboeken aan, enz. Geen ontzag meer voor de dood. Geen huiver meer voor bloed dat vloeit. Er wordt tegenwoordig zo benadrukt, dat we goede burgers moeten zijn en in vrede en harmonie met elkaar moeten leven. Dat is zéker waar. Maar als via televisie, internet en lectuur het tegenovergestelde als een riool over ons wordt uitgestort… Als kinderen al leren lachen om de dood en de hel…

Een groot verdriet komt over ons als we daarover verder nadenken.

Heidens

Een gedeelte van de les is besteed aan de bespreking van het Halloweenfeest. Alleen het grootste bezwaar is genoemd: het spotten met de dood. Niet vermeld is het feit, dat het Halloween van puur heidense oorsprong is.

Algemeen wordt aangenomen dat het gebaseerd is op het belangrijkste feest van de Kelten: het Keltisch nieuwjaar. De Kelten leefden in het Franse Bretagne en op de Britse eilanden, in de tijd dat bij ons de Germanen leefden. De Kelten geloofden dat op 31 oktober de afstand tussen de goden en de mensen op zijn kleinst was. Daardoor konden de levenden in contact treden met de doden. De mensen stonden op die dag open voor de geesten, monsters en feeën. Je kon door goede óf kwade geesten beïnvloed worden. De hele dag was spannend en gevaarlijk.

Vanaf de achtste eeuw na Christus kreeg het christendom bij de Kelten steeds meer invloed. Veel historici nemen aan, dat dit Keltische hoofdfeest door de kerk werd opgenomen in een bestaande roomse gedenkdag: Allerzielen. De Engelse naam voor Allerzielen is: All Hallow's Eve. Die naam verbasterde tot Halloween.

Ook Allerzielen stond in het teken van de dood: gestorvenen werden herdacht. Op deze manier kon een heidens feest omgebogen worden tot een roomse gedenkdag. Toch bleven de heidense gebruiken en het bijgeloof wel bestaan. Na de Reformatie werden dergelijke feesten resoluut de kerk uitgezet. In de negentiende eeuw maakte het feest de grote oversteek naar Amerika. (2)

Een onschuldig feest?

Hoewel vooral het argument van het spotten met de dood en met de hel overduidelijk is, zijn er toch ook mensen die Halloween een onschuldig en leuk verkleedfeest vinden. Men zegt bijvoorbeeld: 'Juist door Halloween leert een kind dat het kwaad realiteit is, maar ook dat het licht overwint'.

Welk licht overwint? Het feest verwijst juist terug naar duistere machten. Halloweenparty's doen het kind denken dat we geen enkel probleem hebben met heksen, tovenaars en andere machten in dienst van de vorst der duisternis. Maar de Heere zegt in Zijn Woord dat tovenaars hem een gruwel zijn (Deut. 18 vers 9-14).

Zodra het kind het grote Licht der wereld, de Heere Jezus, zou mogen leren kennen, zal het zich met huiver afwenden van deze heidense manier van omgaan met dood en hel en zich beslist niet kunnen inlaten met geesten uit de afgrond.

In Nederland wordt Halloween momenteel nog op bescheiden wijze gevierd. Toch heeft de Stichting Bijbel & Onderwijs de brochure 'Halloween, mij niet gezien!' uitgebracht. Daarin wordt ernstig gewaarschuwd tegen het meedoen aan dit feest.

Officieel feest

Laten we bovendien beseffen dat het Halloweenfeest door satanisten en andere occulte groepen als een officieel feest omarmd wordt.

Het Katholiek Nieuwsblad wees daar met nadruk op: 'Is dit feest wel zo onschuldig in een tijd waarin echte heidenen en heksen het weer vieren als een officieel feest en waarin het geloof aan magie en geesten overal opduikt?'

Er is een groep mensen in Nederland die zich bezighoudt met hekserij e.d. en zich verdiept in heidense feesten. Deze mensen proberen de christelijke kalender te veranderen en heidense feesten eraan toe te voegen, aldus een kenner van deze materie.

Al met al redenen genoeg om het Halloweenfeest af te wijzen en op een verantwoorde wijze bezig te zijn. Daar zijn gelukkig nog voldoende mogelijkheden toe.

Officieel feest

Deze Schildserieles behandelt niet alleen Halloween. Het héle griezelgebeuren komt aan de orde. Dat lijkt ons land te overspoelen. Ook –misschien wel: vooral- kinderen komen daarmee in aanraking, o.a. door middel van bekroonde (!) kinderboeken.

Ene Paul van Loon schreef een serie boeken onder de titel: De Griezelbus. Zijn boeken worden gerekend tot de meest populaire kinderboeken. Een heuse griezelbus reed door Nederland om de inhoud van de boeken op toneel te spelen en nog meer aan te prijzen. Om een indruk te geven van de sfeer in deze en soortgelijke boeken, het volgende.

Het verhaal gaat over P. Onnoval die in een vervallen huis vol zombies zit. Als kind werd hij getreiterd en mishandeld. Hij zingt een lied over volle maan, zwarte krachten en dat buiten de dood wacht. Zijn waarschuwing aan de kinderen is: 'Houd de deur op slot!' Plotseling verschijnt uit de haard vol vuur iemand in het zwart met rode ogen. (De haard is de poort naar de andere werkelijkheid, naar de hel.) Het is Ferluci (de duivel). Hij vraagt aan Onnoval: 'Zou je geen wraak willen nemen op degenen die jou mishandelden?' Onnoval vindt dat een goed idee en een weerwolf vermoordt alle mensen die Onnoval vroeger iets aandeden. Klasgenoten komen onder de trein, z'n pleegouders en z'n vriend worden vermorzeld. Dit wordt uitgebeeld in een schimmenspel, maar je hoort botten kraken en gegeten worden. Bloed spettert omhoog. Je ziet het hoofd van pa nog in de wasmand. De gedode mensen worden zombies. Wat er met deze zombies en hun wormen gebeurt, is te gruwelijk om te beschrijven. En in de griezelbus verschijnen langzaam zeven letters: LUCIFER, dat is: duivel…

Kortom: DE GRIEZELWERELD STAAT HAAKS OP ALLES WAT CHRISTELIJK IS.

Zondag 34 is daar heel duidelijk in: 'Dat ik, zo lief als mij mijner ziele zaligheid is, alle afgoderij, waarzegging, superstitie of bijgeloof, aanroeping van heiligen of van andere schepselen mijde, vliede en de enige, ware God recht lere kennen' .

Geraadpleegde literatuur

1. C. Bergman-Olieman: 'Halloween, verkleedfeest of verkeerd feest', artikel in het EO-blad Eva, november 2003 (In dit artikel wordt ook drs. P. van Kampen geciteerd, die zich verdiepte in de geschiedenis van Halloween. Info 2 is vooral daarop gebaseerd.)

2. Stichting Bijbel & Onderwijs: 'Halloween, mij niet gezien! ', brochure 2001

3. Stichting Bijbel & Onderwijs: 'Waarheen rijdt de griezelbus?' brochure 2002 (Hieruit het citaat van prof. dr. Franzke.)

4. A.C. Baak: 'Occultisme in speelgoed en kinderboeken' , artikel in onderwijsblad Criterium

Antwoord

Tegen het eerste en het zesde gebod. Het eerste gebod verbiedt o.a. allerlei toverij en bijgeloof. In het zesde gebod wordt ook verboden om jezelf te kwetsen. Het spelen met de dood en de hel maakt jou steeds harder. Het ontzag voor de dood wordt afgebroken.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen