Weer een coronagolf; hoe verder?

Enquête KOC Diensten

Hieronder een puntsgewijze samenvatting van de uitgezette vragenlijst.

1. Kerkgang

Wat opvalt is dat de kerkgang zeer gemist wordt. Thuis luisteren heeft veel minder het karakter van de eredienst. Degenen die de enquête hebben ingevuld, herkennen dit 100%. Het valt niet mee om kinderen eerbiedig te laten luisteren vanaf de bank en ouders grijpen noodgedwongen naar oplossingen zoals het laten spelen met legoblokken tijdens een dienst.

2. Scholen

Toen de schooldeuren dicht waren, zaten de kinderen thuis voor onderwijs. De beleving daarvan is heel verschillend geweest. Gezinnen geven aan dat thuisonderwijs best goed ging, mits er sprake was van een goede structuur. Uit ons onderzoek blijkt dat scholen complimenten verdienen voor de aanpak. Het is scholen gelukt om het contact vast te houden. Daarbij waren vaste digitale contactmomenten helpend. Voor sommige kinderen bood de thuissituatie juist meer structuur en minder prikkels dan op school, waardoor ze minder storend gedrag lieten zien. De beroepsver- eniging NVO (Nederlandse vereniging van pedagogen en onderwijskundigen) bevestigt dat thuis lessen volgen betere schoolprestaties geeft voor overprikkelde en gepeste kinderen. 1

3. Sociaal leven

Sociaal gezien komt er voor de gezinnen meer rust, namelijk als de geijkte visitemomenten wegvallen. Daar tegenover staat dat vooral kinderen van 13 jaar en ouder hun leeftijdsgenoten missen als de school dicht is. De kinderen kunnen zich dan niet aan elkaar spiegelen. Dat is niet goed voor hun persoonlijkheidsontwikkeling en zelfbeeld. Kinderen hebben een sociale omgeving nodig om zich te kunnen ontwikkelen.

4 Gezinsleven

Ons onderzoek toont aan dat de verbinding in het gezin is toegenomen. Broertjes en zusjes spelen meer met elkaar. Als er geen volle agenda’s zijn, hebben ook vaders meer tijd voor hun kinderen. Dit bevordert de verbinding. Hier ligt een belangrijke les. Na jaren meegenomen te zijn in de mallemolen van een druk bestaan, hebben we ontdekt dat het ook anders kan.

Wat zeggen de gezinnen zelf?

Hieronder laten we de gezinnen zelf aan het woord. Zij verwoorden het vanuit de praktijk. De volgende uitspraken geven we graag aan u door:

• Maak tijd vrij om met de kinderen te spelen en te investeren. Focus niet te veel op de zaken erom heen en het huishouden. De kindertijd komt nooit meer terug.

• Open communicatie is heel belangrijk. Probeer het de ander naar de zin te maken. Praat met elkaar en doe dingen voor elkaar.

• Het kan dichter bij de Heere brengen. De Heere heeft psalm 91 waargemaakt, de woorden ‘tot u zal het niet genaken’. Als u niet meer weet hoe het moet, vraag dan naar de Heere en Zijn sterkte. Daar dring ik op aan.

• Geniet van de kleine dingen. Op een dag kijk je terug en besef je dat het grote dingen waren.

• De sociale media en aankopen via internet hebben een nog grotere plaats gekregen. Aan de ene kant is dit handig. Aan de andere kant: waar eindigt het? En met wie hebben onze kinderen digitaal contact?

• Een stil en gerust leven leiden naar Gods Woord wordt verder ondermijnd. Zal er op lange termijn worden geaccepteerd dat mensen ervoor kiezen zich niet te laten vaccineren?

• Het besef van de maakbaarheid geeft zorgen. Tegenslagen horen bij het leven, maar daar wil de moderne mens niet van horen. Compensaties en regelingen geven het gevoel dat we overal recht op hebben. Dat is niet zo.

• Controle is goed, vertrouwen op Gods voorzienige leiding is beter.

Praktische handvatten

Op basis van onze kennis en onderzoek geven we de volgende handvatten door: De drieslag reinheid, rust en regelmaat.

Ongetwijfeld is deze beproefde opvoedingstechniek bij u bekend. In de bakercursus van A.G. van Hulst komt deze al voor in 1908. De 3R’s zijn niet alleen goed voor de lichamelijke gezondheid, maar ook voor het psychisch welzijn. Toegepast in onze tijd geldt dat reinheid door goede hygiëne besmettingsgevaar vermindert. Bij rust valt niet zozeer te denken aan de rust die ontstaat door een lockdown omdat dan activiteiten buitenshuis wegvallen, maar vooral aan de rust die nodig is binnen de vier muren van uw huis. Denk hierbij aan voldoende slapen, genoeg ontspanning en het beperken van prikkels. In een setting dat de gezinsleden veel meer thuis zijn, ontstaat de kans dat men last heeft van elkaars aanwezigheid, in de vorm van geluid, rondslingerende spullen en mediagebruik. Een goede organisatie is nodig binnen het gezin, waardoor we uitkomen op het woord ‘regelmaat’. Afspraken over de structuur van de dag zijn helpend en geven orde en rust. In het schema ‘regelmaat’ past ook het plannen van gezinsmomenten zoals het doen van een spelletje samen. Hier liggen mooie kansen om het gezin als hoeksteen van de samenleving te laten functioneren. Laat de 3 R’s maar rollen in uw gezin.

Hoe verder op lange(re) termijn?

Jonge kind

Mogelijk heeft u jonge kinderen thuis. Hoe jonger het kind, hoe meer veerkracht. Maar ook voor hen is het ontregeld. Door de corona zult u gemerkt hebben hoe belangrijk structuur en duidelijkheid is. U moest tijdens de coronatijd uit noodzaak maatregelen nemen die anders totaal onbespreekbaar waren. Denk aan het gebruik maken van de computer op zondag. Normaal gesproken deed u dit niet, maar de computer werd een noodzakelijk hulpmiddel om de kerkdienst te volgen. De stap naar het gebruik van de computer voor andere doeleinden - bijvoorbeeld even buienradar raadplegen – is klein geworden. Bent u zich daarvan bewust? Maakt u dit bespreekbaar in uw gezin?

Met name jonge kinderen zijn gebaat bij heldere regels en duidelijkheid. De kans is groot dat ze spelletjes op de laptop willen spelen of filmpjes bekijken. Duidelijkheid voorkomt discussies. Dit kan al beginnen met regels over de plaats waar de laptop in huis staat en het limiteren van de tijd.

Jongvolwassenen

Mogelijk heeft u een zoon of dochter ouder dan 17 jaar. Het kabinet is van mening dat jongvolwassenen mentaal het zwaarst geleden hebben onder de corona. Het kabinet heeft zelfs een plan ² gepresenteerd om met name deze jongvolwassenen te ondersteunen. Behalve hun opleiding kwam ook hun (bij)baan en de sociale contacten in het gedrang. Vooral deze groep kampt met eenzaamheid en depressiviteit.

Overheidsmaatregelen voor de groep jongvolwassenen liggen op het gebied van het onderwijs, het vergroten van de kansen op de arbeids- en woningmarkt en het bieden van passende hulp en ondersteuning. De groep 17 tot 24-jarigen heeft een luisterend oor nodig. Zij staan daar ook meer voor open dan de pubers onder hen. Bied dit luisterend oor als ouders zelf aan en maak gebruik van uw netwerk (familie, kerk, school). Besef hoe belangrijk het is als uw kind bij u of iemand anders terecht kan!

Andere inrichting samenleving

Hoe de samenleving er op lange termijn uit gaat zien, is aan het kabinet. De verwachting is dat algemene hygiënemaatregelen zullen blijven. Ook zal het thuiswerken meer gewoon worden. Dat vraagt om een aangepaste inrichting van het huis en georganiseerde pauzes. Mogelijk wordt ook het (hoger) onderwijs anders ingericht. Hoe ouder het kind, hoe groter de kans dat het kind minder klassikaal les krijgt. De jongeren hebben dan meer behoefte aan een rustige plek om hun schoolwerk te doen, waarbij een eigen laptop onmisbaar is. Ouderlijk toezicht is dan extra noodzakelijk.

Weten we als ouder waar onze jongeren mee bezig zijn? Hebben we een open gesprek hierover met onze kinderen? Ouderlijk toezicht is meer dan af en toe om de hoek van de deur kijken of uw kind voor school bezig is en het zorgen voor een goede filter.

Zingeving

Tot slot de zingevingsvraag. Deze is urgent geworden, zo blijkt uit een onderzoek van het Landelijk Expertisecentrum Sterven. ³ Er zijn volgens dat onderzoek meer gedachten gekomen over het doel van ons leven en over het levenseinde. Dat geldt ook voor niet-kerkelijken.

Echter, deze gedachten verdwijnen vaak als de ochtenddauw. Veel mensen zeggen eerlijk: ‘Ik moet toegeven dat ik er ook wel weer aan gewend ben geraakt.’ Corona is echter een roepstem van de Heere om ons te bekeren. Praten we hier over met onze jongeren? En met elkaar?

Er ligt er een onbekende toekomst voor ons voor wat betreft het coronavirus. Maar voor Gods volk is er een eeuwige zekerheid. Voor hen is het niet meer dan een ‘verdrukking van tien dagen’, waarvan al meerdere dagen voorbij zijn. Die zekerheid bewaart dat volk voor een overmatige vrees: ‘De Heere is mij een Helper, en ik zal niet vrezen, wat mij een mens (of ziekte) zal doen!’ (Hebreeën 13:6).

Daarbij is het goed en Bijbels om te zien waar we staan. ‘Wie wijs is, merk’ die dingen. En geev’ verstandig acht, op ’s HEEREN handelingen. Zo vol van gunst als macht!’ De Heere heeft overal Zijn wijze bedoelingen mee, ook met het coronavirus.

De auteurs zijn beiden ambulant hulpverlener bij KOC Diensten. Hebt u naar aanleiding van dit artikel een vraag of maakt u zich zorgen? Neem dan contact met ons op via de afdeling Toegang (toegang@koc.nu) om te kijken wat KOC Diensten voor u kan betekenen.

Noten

1. idem

2. Kamerbrief over herstel en perspectief voor de jeugd van 5 juli 2021

3. RD 22 mei 2021

De zondag

Overeenkomstig het vierde gebod is de inrichting van de zondag van het hoogste belang. Het antwoord op vraag 103 van de Heidelbergse Catechismus geeft aan dat op de rustdag de gemeente Gods naarstiglijk dient samen te komen om Gods Woord te horen. Op het moment dat een fysieke samenkomst niet mogelijk is, zijn we gebonden aan de digitale middelen als een hulpmiddel. Om dit geordend te laten verlopen, kunnen de volgende interventies helpend zijn:

a. Geef de kinderen een vaste plek in de woonkamer zodanig dat prikkelgevoelige kinderen niet naast elkaar zitten en u het zicht erop hebt.

b. Ga samen met uw kind(eren) die te jong zijn om de kerkdienst te volgen thuis in een aparte ruimte zitten, wanneer zij voor de anderen de aandacht (teveel) afleiden.

c. Hanteer eenvoudige en duidelijke regels die - zoveel mogelijk – overeenkomen met wat u in de kerk gewend bent. Zoals a) tijdens de kerkdienst blijven we zitten b) we sluiten onze ogen en vouwen onze handen bij het gebed c) we zingen mee d) papa of mama deelt eventueel een snoepje uit e) we praten niet hardop met elkaar.

d. Verder kunt u overwegen de kinderen een boekje te geven waarin zij de Bijbeltekst en de punten kunnen opschrijven.

e. Voorkom discussies over wanneer de preek gevolgd wordt. Het is belangrijk om de reguliere kerktijden aan te houden.

f. Shopgedrag is een bron van discussie en onrust en raden we alleen al om deze reden af. Verder komt het de band met de eigen gemeente niet ten goede.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen