Een baken van RUST

Een belangrijke verklaring hiervoor is dat de SGP altijd gesteund is door haar trouwe achterban. In de periode van 1925 tot 2017 fluctueerde het aandeel van de SGP bij de Tweede Kamerverkiezingen tussen de 1½ en 2½ procent van de geldige stemmen.

Dieptepunt

Toch kampte ook de SGP lange tijd met een gestage daling. Bij de verkiezingen van 1977 stond de teller op 177.000 stemmen. In de decennia daarna liep de SGP zo’n vijftien procent terug. Deze daling leidde tot een electoraal dieptepunt bij de Tweede Kamerverkiezingen in 2003. Dit staat haaks op het beeld dat de SGP vrijwel stabiel is gebleven. De daling was tot 1994 niet merkbaar in het aantal zetels, omdat de SGP vele keren dankzij een lijstverbinding met het GPV en de RPF een restzetel kreeg toegewezen.

Plotselinge groei

Vanaf 2006 keerde het tij voor de SGP. Bij vier verkiezingen op rij boekte de partij stemmenwinst, vooral in 2012 en 2017. In totaal verwierf de partij bijna 70.000 stemmen meer, wat zich vanaf 2012 uitbetaalde in een derde Kamerzetel. Voor deze stijging is het moeilijk om een verklaring te vinden. De oorspronkelijke achterban – ervan uitgaande dat die blijvend SGP heeft gestemd – is niet plotseling gegroeid. Dus laat het zich raden dat meer mensen buiten de reformatorische achterban op de SGP hebben gestemd: evangelischen, rooms-katholieken en conservatieven. Wellicht werden zij aangetrokken door de aandacht die de SGP gaf aan thema’s die breder in de maatschappij leven, zoals huwelijkstrouw en eenverdieners. Verder speelde de SGP zich in de kijker door haar informele gedoogsteun aan de kabinetten Rutte I en II. Het feit dat SGP’ers regelmatiger hun standpunten op televisie, radio en via sociale media naar voren brengen, heeft ongetwijfeld ook eraan bijgedragen dat meer mensen de SGP in het stemhokje steunen.

Spreiding

Nu we het hebben over stembusuitslagen, komt de vraag naar boven hoe de SGP verspreid is door Nederland. Te verwachten valt dat de SGP sterk vertegenwoordigd is in de zogenoemde ‘Biblebelt’. Dat klopt, maar opmerkelijk genoeg blijkt dat het gemiddelde percentage SGP-stemmers in de Biblebeltgemeenten door de tijd heen licht is gedaald: min 0,16 procent. Een grotere verschuiving is dat veel SGP-stemmers in de periode tussen 1956 en 2017 zijn weggetrokken uit de steden naar omliggende gemeenten. Ten slotte maakt de SGP een uitzonderlijk sterke groei door in de gemeente Urk: van 7 procent in 1933 naar 56 procent in 2017.

“Eruit mannen! Het geringe aantal deert niet, ook de bende van Gideon was maar klein. Komt, mannenbroeders, ontwaakt!”

Ds. G.H. Kersten

Tweede Kamerlid van 1922 tot 1945

Historisch hoogtepunt (2017) 219.850 stemmen, 2,10 procent

Historisch dieptepunt (2003) 150.305 stemmen, 1,56 procent

Meer weten?

Kaart en verkiezingsdata zijn afkomstig uit de bijdrage van Ron de Jong ‘De SGP ingetekend. De geografische spreiding van de staatkundig-gereformeerde kiezers tussen 1918 en 2017’, Mannen van Gods Woord. De Staatkundig Gereformeerde Partij 1918-2018.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen