Bebouwen & Bewáren

“UIT DE NATUUR”

Hellenbroek vroeg al: “Waaruit weet men dat er een God is?” Wij zijn hard bezig om het eerste deel van het antwoord (“Uit de natuur”) steeds onduidelijker te maken. Maar gelukkig is er best wel wat te doen als we de hele scheppingsopdracht serieus willen nemen. Hieronder een paar concrete aandachtspunten.

Per vierkante meter akker of grasland is de Nederlandse landbouw waarschijnlijk de efficiëntste en ook een van de minst milieubelastende ter wereld, maar omdat vrijwel elke vierkante meter intensief wordt benut, blijft er voor planten en dieren geen leefruimte over. Zolang we op de huidige voet doorgaan zal dat er ook niet beter op worden.

Om dat te veranderen, moeten we ervoor zorgen dat minimaal 10% van het landbouwareaal geschikt is als leefgebied voor planten en dieren. De overgang naar kringlooplandbouw lijkt me een daarvoor een goed begin, maar we moeten vooral toe naar een systeem waarbij alle boeren een fatsoenlijke vergoeding krijgen. Een fatsoenlijke vergoeding voor een fatsoenlijke productie, met fatsoenlijke aandacht voor de omgeving waarin ze produceren. Daarmee zouden in driekwart van ons land allerlei soorten, waar het nu niet goed mee gaat, geholpen zijn én wordt Nederland ook echt heel veel mooier.

VERZURING EN VERDROGING

Inmiddels kan het niemand meer ontgaan zijn dat maatregelen om de stikstofdepositie te verminderen onontkoombaar zijn. Uit onderzoek blijkt bijvoorbeeld dat op de Veluwe in 30% van de nesten jonge meesjes hun pootjes breken door de verzuring (te weinig kalk), waar de stikstofdepositie een flinke bijdrage aan heeft geleverd. Daarnaast vergrassen onze heideterreinen in een rap tempo en hebben natuurbeheerders bijna een dagtaak aan het verwijderen van boomopslag.

Maar verdroging is misschien nog wel een veel groter probleem. Niet alleen verdwijnen soorten die van grondwater afhankelijk zijn, maar door de verdroging komen ook extra voedingsstoffen beschikbaar, waardoor de natuur weer verder verruigt. Dit is al meer dan 50 jaar aan de gang en nog lang niet overal is dit opgelost. ’t Wordt dus weleens tijd…

Door zowel de verdroging als de vermesting sterk te verminderen kan onze natuur duurzaam worden behouden. Snelle uitvoering van hydrologische herstelmaatregelen en vermindering van de stikstofuitstoot zijn daarvoor nodig. Natuurherstel in Natura 2000-gebieden is zelfs een randvoorwaarde om ooit nog ergens in Nederland extra stikstofemissies toe te staan. Dat kost natuurlijk geld, maar veel minder dan de vertraging van zo ongeveer alle bouwprojecten.

Het praktische voordeel van robuuste natuur, zowel in natuurgebieden als in het buitengebied, is dat die tegen een stootje kan. Dan hoeft niet meer elke groeiplaats krampachtig beschermd te worden en kan een dier best een stukje opschuiven als dat ons zo uitkomt. Daarmee wordt het niet alleen makkelijker, maar ook leuker.

En nee, ik heb geen hekel aan boeren (en dat geldt ook voor de meeste van mijn collega-natuurbeheerders), maar ik heb de indruk dat de negatieve kanten van de huidige landbouwpraktijk bij de SGP worden onderschat en dat het optimisme over het oplossen van de natuur- en milieuproblemen door de landbouwsector zelf wat aan de grote kant is. Ik besef ook wel dat ik de zoveelste ben met kritiek op de landbouwsector, maar dat neemt mijn zorgen over de aantasting van de natuur niet weg.

PS: En voor iedereen die geen boer of natuurbeheerder is: haal de tegels uit je tuin en zorg voor bloeiende planten.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen