Op de knieën

Laatst kreeg ik uit handen van Bart Jan Spruyt zijn laatste boek over leven en werken van wijlen ds. J.T. Doornenbal ut Oene. Een begrip in kerkelijk Nederland, in bevindelijke kringen in het bijzonder. Zijn stukjes in de Veluwse Kerkbode werden wijd en zijd gelezen, soms met een glimlach, soms met een traan. Ernst en humor in een. Veel van die artikeltjes zijn gebundeld in boeken die bij menig SGP’er op de plank staan.

‘k Weet niet of u dat ook hebt, maar als ik een boek lees over het leven van een staatsman, of een dominee, of een schilder, of een componist, dan denk ik bij sommige passages wel eens: wat zou ik dáár graag bij zijn geweest. Bij ds. Kersten bijvoorbeeld, zou ik het prachtig hebben gevonden als ik op de publieke tribune van de Tweede Kamer zou hebben gezeten in zijn befaamde nacht in november 1925 en bij de stemming over zijn amendement de dag erna.

VEILINGHAL

Bij ds. Doornenbal was ik graag geweest in de jaren 40-45, en dan met name bij de kerkdiensten in Kesteren. De bewoners van dat dorp in de Betuwe gingen toen ’s zondags te kerke in een grote veilinghal. Dat moest wel, want de kerkgebouwen waren door de Duitsers allemaal verwoest. En zo gebeurde het dat, o wonder, gereformeerden in soorten en maten en hervormden door bombardementen van de vijand eendrachtiglijk bijeen kwamen. “Hoe goed is ‘t…”

Zelf vergeleek dominee Doornenbal die diensten met die van de bekende Wulfert

Floor. Die ging regelmatig voor op de deel van een boerderij in de buurt van Doorn: “Doornenbal genoot van de diensten ‘tussen de koeien, op de manier van Wulfert Floor in zijn jaren’, diensten die voor verstrooiden en geëvacueerden werden belegd in het achterhuis van de boerderij van ouderling Van Veluw in Stoutenburg. De oudere mensen, en vooral de vrouwen, zaten beneden op de deel, de mannen en de kinderen zaten op de hilde boven de koeien, ‘die ook de dienst bijwoonden’, de dominee was hervormd en de voorlezer en organist uit afgescheiden kerken afkomstig.”

HERDER

Geweldig toch! Bij deze passage uit een eerder boek over de herder uit Oene, sprong mijn hart hoog op in mij. Zo op het eind van een veelbewogen jaar besef ik eens te meer hoe waardevol het is dat deze eenheid boven kerkelijke verdeeldheid binnen de SGP mag bestaan. En als je beseft dat die geestesgesteldheid van saamhorigheid niet van nature is, niet in ons zit en dus ook niet ons eigen werk kan zijn, maar gegeven wordt, dan mogen en moeten we daar dankbaar voor zijn. Zeg maar gerust: diep dankbaar.

BAAS BAS

Mijn oude gewaardeerde ‘baas Bas’ vertelde ooit een anekdote over dominee Doornenbal die ik altijd heb onthouden. Van der Vlies en een aantal medestudenten uit Delft moesten de befaamde herder en leraar van de schapen in Oene, ergens in de jaren 60 geloof ik, interviewen en togen daarom per trein naar Apeldoorn. Daar zou ‘dominee’ hen afhalen en meetronen naar de hervormde pastorie van Oene.

Aangekomen op het station keken de jonge studenten in het rond, maar nergens een spoor te bekennen van de predikant. Wachten dus. Even later speurden ze het stationsplein opnieuw af, waar een van hen een groepje hard werkende stratenmakers ontwaarde waar een lange, rijzige, ietwat voorovergebogen man bij stond. In het zwart, pijp in de mond, hoed in de hand. Dat moest ‘m zijn!

De studenten aarzelden geen moment en begaven zich nieuwsgierig naar het groepje stratenmakers en de dorpsdominee. Bij hen gekomen hoorden ze hoe ds. Doornenbal met de stratenmakers aan de praat was en zei dat ze heel goed werk deden. Werk dat ook een dóminee moet doen, voegde hij eraan toe: nederig op de knieën achteruit kruipen, en tóch vorderen…

Misschien een uitspraak om het jaar 2020 mee in te gaan.

Rondje Binnenhof

In het Kerstreces is er, naast de al eerder aangekondigde rondleidingen, nog een extra ‘Rondje Binnenhof’ gepland, en wel op vrijdag 3 januari. Opgeven kan via mdebruyne@tweedekamer.nl en de telefoon: 06 1254 1741. Van harte welkom in Den Haag.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen