mr. dr. J. T. van den Berg (1942 – 2020)

Diep getroffen namen we in de avond van 21 april jl. kennis van het bericht van overlijden van onze oud-collega en vriend Koos van den Berg. Er gingen enkele weken van spanning om optredende complicaties na besmetting met het coronavirus aan vooraf. Hij mocht de leeftijd van 77 jaar bereiken. Onze oprechte deelneming gaat uit naar zijn echtgenote, kinderen, kleinkinderen en verdere familie. Een zware slag heeft hen getroffen, de Heere ondersteune hen.

De hele periode van zijn Kamerlidmaatschap (1986 – 2002) trokken we intensief met elkaar op. Onze eerste contacten dateren van veel eerder. Het zal in 1969 zijn geweest toen we elkaar tegenkwamen rond het initiatief om te komen tot een dagblad voor het bevindelijke deel van de gereformeerde gezindte. Samen in een commissie, hij als lid, ik vanuit het bestuur van de initiatiefnemer.

Hij werd adjunct-griffier van de provincie Overijssel, had dus verstand van het openbaar bestuur. Intussen promoveerde hij op het bestuur van de unieke Nederlandse waterschappen, die in die tijd een sterke concentratie ondergingen. In die kringen bouwde hij er gezag mee op voor de beleidsterreinen van waterschap en waterstaat. Dat viel ook het toenmalige SGP-kamerlid Van Rossum op. Toen hij het voornemen had terug te treden, moest er een opvolger komen. Hij wees op Van den Berg. Maar die ging niet over een nacht ijs, zei zomaar geen ja.

Hij wilde eerst een gesprek met de toekomstige fractieleider. Samen met zijn echtgenote Janneke kwam hij daarom langs. Of ze eens van mijn vrouw en mij mochten horen wat een Kamerlidmaatschap in de praktijk voor het gezin betekent. We spraken daarover eerlijk. En over welke stijl van politiek bedrijven en welke kernboodschap mij daarin voor ogen stond. We kwamen daarbij vooral te spreken over mr. G. Groen van Prinsterer. Blijkbaar is die ontmoeting niet tegengevallen, hij stelde zich beschikbaar.

Kort na zijn eerste optreden in het parlement, kreeg ik van een spraakmakende linkse collega te horen: “Zijn ideeën, die zijn niet de mijne, maar ik moet toegeven dat er wél iemand stáát!” Kortom, hij bouwde al gauw gezag op. Het was mooi om te zien dat hij regelmatig bezoek kreeg van andere Kamerleden die hem kwamen vragen hoe het een en ander het beste kon worden aangepakt. Vraagbaak voor velen, integer en betrouwbaar. Geen dubbele agenda, gericht op de inhoud, erkend deskundig!

We hebben ook wel aangeslagen bij elkaar gezeten. Dat was toen de politieke besluitvorming een kant was opgegaan die door ons principieel was afgewezen. Dat greep hem aan. Iets van wat in Psalm 119:158 staat: “en het verdroot mij, dat zij Uw woord niet onderhielden”. Ik denk vooral aan de felle discussies over de Algemene Wet Gelijke Behandeling. Zijn bijdragen daaraan trokken diepe sporen. Hetzelfde geldt voor diverse andere onderwerpen. Natuurlijk Justitie, maar ook de gemeentelijke herindelingen (ik zie hem nog gebogen zitten over de bijgevoegde landkaarten, een soort hobby van hem), het Binnenlands bestuur en Buitenlandse Zaken, en niet te vergeten zijn betrokkenheid bij Defensie.

Platvloersheid was hem een gruwel, man van stijl als hij was. Hij heeft zich krachtig verzet tegen verruwing van omgangsvormen in het parlement. Zijn bijdragen hierover uit 1993 en 2000 hebben – letterlijk – de boeken gehaald.

Legendarisch was zijn dagelijkse binnenkomst in de fractiekamers: “Nog bijzonderheden?” (Dat werd ook de titel van het hem bij zijn afscheid aangeboden vriendenboek.) En als je een krant of tijdschrift kwijt was, kon je het beste even naar zijn bureau lopen: grote kans dat je vond wat je miste. Als het tenminste niet in de grote tas was beland die hem vergezelde op zijn vele treinreizen tussen Nunspeet en Den Haag. Overigens zaten daar ook meditatieve werken in, bijvoorbeeld van dr. H.F. Kohlbrugge.

Ik heb het een voorrecht gevonden al die jaren met hem te hebben mogen optrekken. We hadden tot voor kort nog regelmatig goed contact, vanuit onderlinge verbondenheid. Hij was niet alleen een principiële en ernstige collega, maar ook een royale en loyale vriend.

Van der Vlies

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen