“Rustig te midden van de woelige golven”

Mevrouw de voorzitter, we komen er allemaal vaak langs. Maar je loopt er meestal zomaar achteloos aan voorbij. Ik doel op dat grote standbeeld van Willem van Oranje, dat al sinds 1848 hier op het Plein staat. Heeft u het weleens rustig bekeken? Eerlijk gezegd ben ik het pas kortgeleden gaan doen. Dat kwam omdat er over standbeelden het nodige te doen was. Verlichte mensen waren druk in de weer om standbeelden te bekritiseren of zelfs omver te halen. Ze waren erachter gekomen dat die mensen uit het verleden geen heiligen waren, maar kinderen van hun tijd. Om die reden vonden ze de standbeelden van die ooit goede mensen nú fout. Daarom heb ik enkele van die beelden eens beter bekeken.

IJSVOGEL BOVEN WOELIGE ZEE

Ik wil het vandaag maar over één klein onderdeel van dat standbeeld van Willem van Oranje. Op de sokkel trof mij een afbeelding van een ijsvogel die vliegt boven een woelige zee. Heel bijzonder is dat zijn nest met jongen rustig op de golven deint. Ziet u het voor zich? Deze afbeelding heeft een omschrift. Daar staat een Latijnse spreuk: ‘saevis tranquillus in undis’. (…) Een vertaling daarvan: ‘kalm te midden van grimmige golven’. (…)

Ere, wie ere toekomt, vicepremier De Jonge heeft negen jaar geleden al op Twitter een foto geplaatst van een wandkleed met daarop dezelfde tekst, De Jonge maakte in die tweet ook gelijk de toepassing: ‘past mooi bij het begrotingsproces…’ Daarmee kom ik tot de politieke toepassing. Inderdaad, ook nu is de lijfspreuk van de Vader des Vaderlands een gepast motto: rustig te midden van de woelige baren: Rust en kalmte bewaren, maar tegelijk alert en waakzaam zijn, een vaste koers varen.

GRIMMIGE CORONAGOLVEN

De golven van de coronacrisis zijn heftig. Corona doet ons beseffen dat wij mensen niet alles in de hand hebben. Het is een indringende waarschuwing tegen menselijke overmoed. Veel mensen zijn in rouw, omdat zij dierbaren zagen wegvallen. Veel zorgwerkers komen nog bij van alles wat er gebeurd is. Zij verdienen royale en ruimhartige steun, ook financieel.

Het coronabeleid vraagt behoedzaamheid, nauwkeurigheid. Zowel te weinig doen als te veel doen kan grote schade aanrichten. Ook hier kan de geschiedenis leermeester zijn. Ik heb eens even gekeken wat premier Colijn hierover schreef in zijn toelichting op het antirevolutionaire program. Er staat een belangrijke waarschuwing in: “Edoch, juist door de grote betekenis, die aan de hygiëne met betrekking tot besmettelijke ziekten toekomt, dreigt het gevaar voor hypertrofie van de overheidszorg ten koste van individu en gezin, ten koste van de taak der maatschappij. En dit gevaar verkreeg een te ernstiger aanzien naar gelang staats absolutistische opvattingen meer ingang vonden en het gezag waarmee de wetenschap preventieve maatregelen ter voorkoming van besmetting aanbeval, in aanzien won.” Een rake analyse! Daar zit maar één woord Latijn bij: hypertrofie. (…) Het is een medische term voor ‘een gevaarlijke opzwelling, een abnormale toeneming van omvang en gewicht van een orgaan’.

Ik ben benieuwd: ziet de minister-president ook het gevaar van hypertrofie in de bestrijding van het coronavirus? De SGP wil graag dit waarschuwingsbordje neerzetten: pas op voor hypertrofie! (…)

STEUN VOOR STEUNMAATREGELEN

De coronacrisis raakt mensen niet alleen in hun lichamelijke gezondheid of hun welbevinden. Het raakt mensen ook in hun portemonnee. Ik denk aan de mensen die wakker liggen over de vraag of hun bedrijf het wel gaat redden, of tobben over hun baan. Het is goed dat er steunmaatregelen kwamen om de golven te doorstaan. (…)

Van der Staaij het beeld van de woelige door naar een reeks aan politieke thema’s waar hij de aandacht van het kabinet voor vraagt. De revue passeren:

X Gewetensdwang en vaccinatiedwang, waar ook Colijn en Willem van Oranje al tegen streden;

X Tegemoetkoming van financieel getroffen studenten;

X Eenverdienersgezinnen die verhoudingsgewijs vele malen meer belasting moeten betalen.

X Investeringen in bijvoorbeeld defensie, die als eersten sneuvelen in crisistijd;

X Golven van geweld en criminaliteit en met name drugscriminaliteit;

X Maatschappelijke onrust in relatie tot integratieproblematiek;

X Positieve ontwikkelingen in het Midden-Oosten;

X Onrechtvaardigheid tegenover Israël in de Mensenrechtenraad;

X Antisemitische tendensen in binnenen buitenland;

X Het aansprekende beeld van de ijsvogel als aangeprezen nationaal symbool (met de kleuren van de SGP).

KERNVRAAG: WAT IS DE KOERS VAN HET NEDERLANDSE SCHIP VAN STAAT?

Het is mooi om te zien hoe die ijsvogel ook in de Nederlandse oranjegeschiedenis steeds weer terugkomt. Als ik het wel heb, had koningin Wilhelmina een beeldje van een ijsvogel op haar bureau staan. De omslag van haar memoires, Eenzaam maar niet alleen, toont in ieder geval aan dat ze de ijsvogel koesterde. In zijn toespraak bij de inhuldiging verwees Koning Willem-Alexander ook weer naar de spreuk. Hij prees zijn moeder en zei: u hield een stabiele en zuivere koers aan, in een lange traditie, rustig te midden van de woelige baren.

Dat is een kernvraag ook voor het debat van vandaag: wat is de koers van het Nederlandse schip van staat? Ik zag eens een bootje, waarvan de stuurman riep: we liggen op koers! Maar in feite werd hij door de grote golven van grotere boten en de heersende wind in één richting gedreven. (…)

Kees van der Staaij vraagt in dit deel van zijn betoog de aandacht voor:

X De macht van de EU die de Nederlandse koers dreigt te ondermijnen, of al ondermijnt op thema’s als Europese inzet, klimaatbeleid, asielbeleid, landbouwbeleid, etc.;

X Een vergroting van de ‘nationale politieke ruimte’;

X De macht van grote bedrijven als Facebook of Twitter;

X Een vergroting van de ‘digitale soevereiniteit’;

X Een herwaardering van kwetsbaar leven door abortus- en euthanasiewetgeving;

X Een goed gezinsbeleid dat nodig is om rust te bewaren in de woelige golven;

X Een rustdag als onderdeel van een gezond ‘geestelijk klimaatbeleid’.

Welke koers volgen we? Een vaste koers en een goede richting is naar de diepe overtuiging van de SGP gelegen in het volgen van het kompas van het Woord van God, Zijn geboden en beloften, ook als dat tegen de stroom ingaat. (…)

DE ZON BOVEN DE WOELIGE ZEE

Rust bewaren in lastige tijden, daar zit ook een element van overgave in. Goed je best doen, maar het dan ook uit handen durven geven. Dat geeft rust in plaats van kramp. Op de penning die in opdracht van Charlotte de Bourbon is gemaakt is ook een zon afgebeeld, met daaruit een arm, die Christus symboliseert. Er schijnt een zon boven de onrustige zee met daarbij de letters CHRS – wat staat voor Christus. Echte, diepe rust vinden we door hogerop te kijken. Tot Hem, die eens terwijl zijn volgelingen angstig naar de golven keken, de storm op zee tot bedaren bracht. Het roer is veilig in Zijn handen.

KAMERBODES, BEWAKERS VAN DE RUST IN DE TWEEDE KAMER

Ten slotte dit. Mijn bijdrage begon ik met de ijsvogel, als symbool voor rust als het stormt op zee. Ik wil er ook mee afronden. Ook in de Tweede Kamer, hier in deze zaal, gaan de zeeën soms hoog. Grote woorden, harde beschuldigingen, scherpe tongen, heftige confrontaties. Te midden van die woelige politieke baren zijn er altijd mensen die gelukkig rustig en onverstoorbaar hun werk blijven doen. Ik heb het over de Kamerbodes. Zij zijn het die hier in dit huis, onder uw leiding, mevrouw de voorzitter, de kalmte bewaren. Als dank daarvoor zou ik graag aan hén déze ijsvogel willen overhandigen, voor een plaatsje in de bodekamer of op het bodestation. Zie het als een blijk van waardering voor hen, en voor ál het andere Kamerpersoneel dat achter de schermen bijdraagt aan onze parlementaire democratie, aan rust te midden van de woelige golven.

Bekijk de volledige APB-speech

Lees de totale rede op onze website (zoek op ‘apb2020’) of bekijk het hele fragment via ons YouTubekanaal.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen