Opkomen voor het leven vraagt om kinderlijke vrijmoedigheid

In de geschiedenis is ‘barmhartigheid’ altijd verbonden geweest met het helpen van de naaste, verlichten van lijden, het verminderen van pijn. Denk aan de gelijkenis van de barmhartige Samaritaan. Anno 2020 wordt het barmhartig gevonden om in sommige situaties over te gaan tot het doden van menselijk leven: kinderen in de moederschoot, mensen die levensmoe zijn, ouderen die de kracht uit hun lichaam voelen wegvloeien. Wat is onze reactie, als diepe Bijbelse begrippen als barmhartigheid, naastenliefde en mededogen zo listig worden verminkt?

KINDERLIJKE VRIJMOEDIGHEID

De Duitse theoloog Dietrich Bonhoeffer preekte eens over de woorden ‘de waarheid zal u vrijmaken’ (Johannes 8:32). Hij schetste een situatie die we allemaal wel hebben meegemaakt. Een groep volwassenen komt bij elkaar. Er wordt gekletst. Iemand doet een uitspraak die bol staat van de onwaarheden. Iedereen doet echter of z’n neus bloedt. Een kind dat er toevallig bij is en de achtergrond niet begrijpt (denkt men) voelt toch aan dat er iets niet klopt. In al z’n onschuld doet hij zijn mond open. Een pijnlijk gemompel gaat door de kring van aanwezigen. Het kind lacht en weet dat hij de spijker op zijn kop geslagen heeft. Er is iets onherstelbaar veranderd. De leugen is aan het licht gekomen en de waarheid is aan de dag getreden.

Als er íets bol staat van de onwaarheden en frames, dan is het wel het seculiere verhaal over levensbegin en levenseinde. We hoeven ons hierdoor niet uit het veld te laten slaan, maar mogen onbevangen de waarheid ertegenover zetten. Vrijmoedig zijn als een kind. Hoe? Door eenvoudigweg het eerlijke verhaal te vertellen; laten zien hoe de werkelijkheid eruitziet. Mijn ervaring is steeds weer dat de harde realiteit ‘progressieve’ sprookjes over levensbegin en levenseinde lekprikt. Zelfs als die zijn vermomd in een taalkleed dat aan de Bijbel is ontleend.

OUDEREN MET EEN DOODSWENS

Een goed voorbeeld van dit ‘lekprikken’ is het onderzoek van dr. Els van Wijngaarden dat begin 2020 verscheen. De aanleiding hiervoor was de vraag of het mogelijk moet zijn om hulp bij zelfdoding te verlenen aan ouderen die hun leven als ‘voltooid’ beschouwen, zonder dat zij (ernstig) ziek zijn. Maar hoe groot is die groep mensen eigenlijk en hoe zijn hun omstandigheden? Van Wijngaarden kwam na diepgaand onderzoek en talloze gesprekken tot de conclusie dat ‘voltooid leven’ een te rooskleurige en verdoezelende term is. De wens om te sterven kan door ouderen het ene moment met overtuiging worden uitgesproken en het andere moment vrijwel afwezig zijn. Veel ouderen met een doodswens geven aan dat ze financieel moeilijk rond kunnen komen. Sommige senioren tobben al levenslang met een doodswens. Mogelijk liggen hier onverwerkte (traumatische) gebeurtenissen uit het verleden aan ten grondslag. Duidelijk is in ieder geval dat bij ouderen de sterke en begrijpelijke behoefte bestaat om ertoe te doen en erbij te horen.

Het onderzoek van Els van Wijngaarden draagt eraan bij dat de politieke en maatschappelijke steun voor een voltooid-levenwet verder afbrokkelt. Met de Tweede Kamerverkiezingen op 17 maart 2021 in het vizier is dat hoopvol nieuws. De SGP blijft ervoor pleiten dat er méér inzet nodig is van het kabinet en gemeenten om eenzaamheid en het gevoel van zinloosheid onder ouderen te bestrijden en palliatieve zorg te verbeteren. De coronacrisis maakt dit alleen maar urgenter. Dit zal dan ook in de verkiezingscampagne een belangrijk speerpunt zijn.

ABORTUS

Ook wat betreft het levensbegin is het nodig dat politici de schrijnende realiteit onder ogen gaan zien. Dat is nog niet eenvoudig. Er wordt veel met leugenachtige kreten gesmeten – “abortus is een recht!” – en heel weinig naar de echte verhalen van onbedoeld zwangere vrouwen geluisterd. Dat zó vaak sprake is van drang en dwang door familie, dat financiën en huisvestiging zó vaak de grootste problemen zijn… Die werkelijkheid wordt graag onder het tapijt geschoven.

Ronduit stuitend waren de uitkomsten van de recente evaluatie van de Abortuswet. Sinds de vorige wetsevaluatie in 2005 vonden er in Nederland bijna een half miljoen abortussen plaats. Het lukte de onderzoekers echter nauwelijks om de ervaringen in beeld te krijgen van vrouwen die een abortus ondergingen. Ongeveer zestig vrouwen vulden een vragenlijst in. Zij werden hiervoor geselecteerd door de abortusklinieken! Het bleek zelfs dat vijf abortusklinieken weigerden om aan de wetsevaluatie mee te werken. Wat zit hierachter? Waarom zo weinig openheid? De onderzoekers voerden uiteindelijk met slechts zes(!) vrouwen een verdiepend gesprek. Er werd niet gesproken met vrouwen die afzagen van een abortus en een alternatief omarmden. Het is volstrekt onbegrijpelijk dat onderzoekers desondanks de conclusie durfden te trekken dat de abortuswet ‘in algemene zin goed functioneert’. Toen we hierover kritische vragen stelden en moties indienden om de subsidiëring aan abortusklinieken stop te zetten, werden die door het kabinet en Kamer minzaam weggewuifd.

PUBLIEKE OPINIE

Tegelijkertijd lijkt de publieke opinie over abortus voorzichtig de goede kant op te bewegen. Volgens onderzoekers van de Universiteit van Tilburg denken Nederlandse jongeren aanmerkelijk kritischer over abortus dan hun ouders en grootouders. Jongeren lijken zich meer te realiseren wat abortus in werkelijkheid allemaal kapot maakt. Dat ze zich hierover ondanks alle weerstand onbekommerd durven uitspreken in (seculiere) media, is moedgevend. Dietrich Bonhoeffer noemde mensen die door de waarheid van God zijn vrijgemaakt, ‘de meest revolutionaire mensen op aarde’. Ze zijn ‘springstof onder onze maatschappij’, omdat ze altijd bereid zijn om leugens aan te kaarten.

“We moeten ervoor oppassen dat de boodschap van de prolifebeweging onder onze huid gaat zitten”, zei PvdA-Kamerlid Lilianne Ploumen op een feministische bijeenkomst over abortus. Ik vraag mij af of zij dat nog kan tegenhouden... De baas-in-eigen-buikideologie verkeert in zwaar weer. In andere Europese landen zijn al aanscherpingen van abortuswetgeving voorgesteld of doorgevoerd. Niet alleen in Slowakije of Polen, maar zelfs in Noorwegen, een land dat toch als progressief te boek staat. Nu Nederland nog!

ONZE OVERTUIGING

Bonhoeffer houdt ons wel bij de les. In dezelfde preek als waaruit eerder geciteerd werd, zegt hij: “Niet onze werken, onze moed, onze kracht, ons volk, onze waarheid maken ons vrij, maar alleen Gods waarheid. Gods genade vernietigt de leugen en schept in ons waarheid.” Van ons wordt maximale inzet gevraagd om het goede te doen, maar ook maximale afhankelijkheid van Gods Geest die ‘in al de waarheid leidt’. De SGP blijft dan ook met overtuiging vóór de beschermwaardigheid van het leven. 

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen