Valse start

Het was groot nieuws. Een gesprekspunt waarin zwart op wit stond: ‘functie elders’ voor Kamerlid Pieter Omtzigt. Dat zette kwaad bloed, omdat gesuggereerd werd dat achter de schermen pogingen werden gedaan om een lastig Kamerlid weg te promoveren. Daar kwam bij dat zo’n gespreksonderwerp helemaal niet paste bij deze fase van de onafhankelijke verkenning. Het was een veel te politieke start. Vandaar dat de SGP met de CU een motie indiende om grondig te evalueren of we er niet beter aan doen in het vervolg juist de eerste stap in het formatieproces weer minder politiek te maken. De Koning weer aan zet, zou een goede zaak zijn. Deze motie kreeg tijdens een middernachtelijke stemming onverwacht een meerderheid.

VERTROUWENSVRAAG

De meeste pijn in het debat zat echter in een ander punt. Zowel de verkenners als minister-president en VVD-leider Rutte hadden bij hoog en bij laag aangegeven dat in de gesprekken niet over Omtzigt was gesproken, maar dat bleek toch anders te liggen. Dat kwam pas aan het licht toen de Kamer een debat met de oud-verkenners afdwong en de aantekeningen van de gesprekken opvroeg. Daarom draaide het debat uiteindelijk om de vertrouwensvraag. De verklaringen die werden gegeven voor deze onjuiste voorstelling van zaken – geen herinnering - waren onbevredigend.

HOGE MORELE EN POLITIEKE WAARDE

Wij hebben daarom aan het slot van dit debat de uitzonderlijke stap gezet om voor een motie van wantrouwen te stemmen. We beseften ten volle dat er op elke keus die we hierin zouden maken steekhoudende kritiek te geven is. Juist dat maakt dit soort beslissingen zo lastig. Na zorgvuldig wikken en wegen hebben wij uiteindelijk de hoge morele en politieke waarde van het eerlijk uitkomen voor de waarheid, het zwaarst laten wegen. Het parlement moet de regering controleren. Daarom moeten we erop kunnen vertrouwen dat de informatie die gegeven wordt, ook daadwerkelijk klopt. Het spreken van de waarheid is een belangrijke Bijbelse norm, waar wijzelf op aanspreekbaar willen zijn, en waar we ook anderen aan willen houden.

HERSTEL VAN VERTROUWEN

De motie van wantrouwen kreeg geen meerderheid, maar de brede steun was wel een gezaghebbend en belangrijk signaal voor de toekomst. Aan de waarden die in het geding waren, moet in de toekomst meer recht worden gedaan. Voor het vertrouwen in Rutte als premier van een nieuw kabinet is het belangrijk dat hij hier serieus werk van maakt.

Op het moment dat ik dit schrijf, is informateur Tjeenk Willink aan het onderzoeken hoe in vertrouwen vervolgstappen kunnen worden gezet. Herstel van vertrouwen is nu gebaat bij rust en bedachtzaamheid. De grote ervaring die informateur Tjeenk Willink heeft opgebouwd, helpt daar zeker bij. 

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen