De Banier In Rustig Vaarwater

Dat rustige beeld laat ook de weekuitgave van De Banier in deze jaren zien. Ds. Zandt was vanaf 1946 de politiek leider. Hij stond bekend als een samenbindende man. Zo functioneerde hij ook als hoofdredacteur. De inhoud verschoof van het gewone nieuws naar overwegend politiek nieuws. Qua opzet veranderde er weinig, alleen is er nu geen enkele afbeelding te vinden. Na de meditatie volgden artikelen over de politiek. Meestal werd dat weergegeven door de integrale bijdragen van ds. Zandt en ir. C.N. van Dis in stukken weer te geven. Dan waren er rubrieken ‘Voor de Jeugd’ van ‘oom Koos’, stukken over de beginselen, de preekbeurten, regelmatig rubrieken over gemeentepolitiek, boekbesprekingen en veel advertenties! De vele giften vielen onder de rubriek ‘Aangename verrassingen’.

De jaarlijkse Algemene Vergaderingen in het Utrechtse Tivoli werden uitgebreid weergegeven. Meestal liepen die vergaderingen helemaal uit de geplande tijd door het agendapunt ‘Rondvraag’. Maar na afloop: “Tivoli stroomde leeg. Met elkander gingen zij huiswaarts, napratend over de belevenissen van deze hoogtijdag, die wij in het leven der Partij niet graag zouden willen missen”.

Getuigend karakter

De bijdragen van ds. Zandt kenmerkten zich door een groot getuigend karakter. Hij bond de strijd aan tegen de opvattingen van de ARP, de CHU en de KVP, in die tijd grote partijen. In 1954 hekelde hij met forse bewoordingen allerlei staatsregelingen, die de vrijheid van de boeren beknotten. Gewetensdwang, vond hij. Maar in diezelfde toespraak haalde hij ook met instemming Groen van Prinsterer aan, die in zijn tijd (eind 19 ^e eeuw) al stelde dat het woord ‘christelijk’ veel gehoord wordt, maar dat Christus Zelf en Zijn Woord meer in het vergeetboek komen te staan.

In die tijd van wederopbouw werd door de SGP sterk gepleit voor veel woningbouw. Het ging hen niet snel genoeg. De zondagsrust was een terugkerend thema. Diepe indruk maakte de Watersnoodramp (1953). Het werd gezien als een nieuw oordeel van God. In een debat hierover pleitte ds. Zandt om zich te vernederen onder de krachtige hand van de Heere.

Homeopathie

Opmerkelijk waren de grote advertenties over homeopathische geneesmiddelen, overal was wel een kruid voor. Klaarblijkelijk had de SGP in die tijd wat met homeopathie want in 1955 voerde ds. Zandt een pleidooi voor de enige leerstoel in homeopathie die er niet kwam! “Homeopathie krijgt niet eens de kans om haar wetenschappelijkheid te bewijzen”, stelde ds. Zandt.

Ir. Van Dis stelde vragen over de vaccinatie en het verband met kinderverlamming. In zijn betoog, dat getuigde van veel onderzoek, wees hij op het gevaar van vaccinatie. Je kon er juist ziek van worden, er zaten dus risico’s aan. De minister stelde daar tegenover dat het risico klein was. Van Dis constateerde dankbaar dat er gelukkig geen vaccinatiedwang was. Sommige gemeenten gingen te ver met die dwang, de niet-gevaccineerden werden beboet. Dat moest onmiddellijk gemeld worden aan het hoofdbestuur.

Verkiezingen

In 1956 ging het aantal zetels van de Tweede Kamer naar 150 en van de Eerste Kamer naar 75. Na de verkiezingen bleek dat D. Kodde als 3 ^e lid van de Tweede Kamer en ds. C. Smits als eerste SGP-lid van de Eerste Kamer gekozen was. Men was hier natuurlijk heel blij mee. Het optreden van D. Kodde kenmerkte zich door zijn bestuurlijke invalshoek, direct al bij zijn maidenspeech over de politiebegroting. Geen wonder, want hij was al heel jong burgemeester van Zoutelande, lid van de Provinciale Staten en had nog veel meer bestuurlijke taken. Die combinatie van taken kwam toen veel voor.

Ds. Smits was kraakhelder in zijn bewoordingen en ook gevat. Hij stelde in zijn Algemene Beschouwingen (1959) in de Eerste Kamer het punt van te veel staatsbemoeiing aan de orde. De AOW mocht wel, maar alleen voor diegenen die het echt nodig hadden. Nu zou iedereen AOW krijgen. Niet nodig en oneerlijk. Verderop stelde ds. Smits dat de staatsbemoeiing wél uitgebreid moest worden als het ging over de zedenverderfelijke film- en toneelvoorstellingen. Doe daar wat aan! Minister-president Drees vroeg bij interruptie of de geachte afgevaardigde veel van die voorstellingen gezien had. Ds. Smits deed dit in de tweede ronde af met alleen maar een wedervraag: “Bent u wel eens in een Chr. Geref. Kerk geweest?”

Buitenlandse politiek

In iedere Banier kwam ook de buitenlandse politiek uitgebreid terug. Ds. Zandt verzorgde die rubriek. Dat nieuws kwam natuurlijk wel met vertraging, want men moest het voornamelijk hebben van buitenlandse kranten. Berichten over de Koreaoorlog (1950-1953) en de Koude Oorlog. Er werd meegeleefd met de Hongaren in de Hongaarse Opstand (1956). Het communisme laat zijn ware gezicht zien, zo schreef de krant. De SGP was niet tegen de samenwerkingsverbanden als de Europese Economische Gemeenschap (EEG) en de NAVO, maar men verwachtte er niet veel van. Dat gold ook de VN. Dat wordt net zo’n mislukking als de vroegere Volkenbond voor de Tweede Wereldoorlog, stelde ds. Zandt.

Gedetailleerd werd verslag gedaan van het verbroken Uniestatuut tussen het inmiddels zelfstandige Indonesië en Nederland. De breuk werd veroorzaakt door Indonesië en de kwestie Nieuw-Guinea ontstond. Zou Nederland dit gebied ook kwijtraken? In de redevoeringen proef je de pijn van de SGP. Indonesië had eigenlijk die zelfstandigheid in 1949 eigenlijk niet mogen krijgen. Het verlies werd gezien als een oordeel van God.

De Banier in deze jaren laat zien dat de SGP na de roerige oorlogsjaren in rustiger vaarwater gekomen is. Bij het lezen merkt men wel dat er een grote afstand was tussen de partijleiding/redactie en het gewone volk. Men volgde in die tijd gewoon de leiders. Maar de tijden veranderden. Dat zou blijken in de jaren 60. De roep om meer openheid, meedenken en meebeslissen nam in ons land toe en zou ook de SGP gaan raken.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen