Bellen Met Plein 4 In Den Haag

Goedemiddag, spreken wij met luitenant-generaal buiten dienst (Mart) De Kruif?

“Ja, dat klopt. Keurig op tijd!”

We bellen elkaar in nogal een onstuimige tijd. Voordat meneer De Kruif zijn professionele kijk op de omstandigheden in de wereld wil geven, blijkt dat het hem als mens diep raakt.

“Ik vind het schokkend. Ik had nooit gedacht dat ik zoiets nog eens zou meemaken. Juist als je bent opgegroeid in de tijd van de Koude Oorlog heb je gemerkt hoe de afschrikking van sterke militaire machten werkt. Dan is het schokkend om te zien hoe die afschrikking in dit geval faalt en wat de prijs daarvan is.

Als militair zie ik heel duidelijk meerdere fases in het optreden van de Russen. In de eerste fase probeerden de Russen zo breed mogelijk Oekraïne in te trekken, om zoveel mogelijk grond te bemachtigen. Die fase was een succes geweest als hun aanname had geklopt dat ze niet veel weerstand zouden ondervinden. Juist vanwege het uitblijven van een snel effect, ging de tweede fase in: stad na stad en dorp na dorp moesten overwonnen worden. Dat was niet wat ze wilden, want het duurt langer, het vergt meer manschappen en het sluit niet het best aan bij hun eigen kwaliteiten.”

Omdat De Banier maar eens in de maand verschijnt, bespreken we de actualiteit niet uitgebreid, want die kan alweer anders zijn als deze gecamoufleerde Baniereditie op de mat valt. Een nieuwe fase in de oorlogvoering van de Russen is alweer aangebroken als het interview wordt uitgewerkt.

Een ding willen we wel graag weten, want voor een Nederlander is de oorlog in militair opzicht best ver weg, behalve als het gaat om het gebruik van kernwapens. Dit atoomwapentuig heeft zo’n verwoestende kracht dat je hoopt dat het alleen als afschrikking hoeft te dienen. Het mening van De Kruif is stellig:

“De dreiging moeten we wel heel serieus nemen. Het is juist zo dat we terug moeten naar het principe van afschrikking. Poetin weet dat het einde verhaal is als hij een kernwapen inzet en de hele wereld is eropuit om het niet zover te laten komen. Daarin hebben we zelfs in China een bondgenoot, want de hele wereldorde zal daardoor ontwricht raken. Op onze beurt moeten we ons bewust zijn dat we Poetin niet tot wanhoop drijven. We kunnen wel een grote kuil voor Poetin graven, maar we moeten altijd een laddertje bij de hand hebben om hem eruit te halen.”

Tot en met het recente verleden zijn er mensen (waaronder politici) geweest die beweerden dat als we slim waren, we zouden inzetten op de nieuwe manier van oorlog voeren. Kort samengevat: geen geld meer in traditioneel wapentuig steken, maar meer richten op de cyberdefensie om hackaanvallen tegen te kunnen gaan. Maar deze oorlog lijkt ons toch wat anders te leren?

“Poetin is een slimme strateeg. Hij weet dat de defensie de componenten land, zee, lucht, cyber en ruimte heeft. Wat zou je doen als je ziet dat je vijand zich ergens slecht op voorbereidt? Poetin ziet dat de landstrijdkrachten van West-Europese landen ondermaats zijn en daarom durft hij deze aanval aan. De prijs wordt nu betaald door de Oekraïners. Daarnaast is een oorlog nooit op afstand te winnen. Je kunt een oorlog niet winnen door alleen hacks uit te voeren en ook niet door een land helemaal plat te gooien. Je moet toch ook het terrein in. Daarom moet je op álles voorbereid zijn.”

Zijn wij in Nederland dus wel voorbereid op een oorlog met een vijand als Poetin?

“Nee. Sterker nog: de vorige minister van Defensie heeft gezegd dat Defensie niet in staat is om haar drie grondwettelijke taken uit te voeren! En het is echt bizar dat daarop niet gehandeld is. Het hele parlement is verantwoordelijk voor de uitvoering van de grondwet. Dus tegen het parlement wordt met zo’n conclusie gezegd: jullie voldoen niet aan jullie primaire verantwoordelijkheid: het uitvoeren van de grondwet, waaronder het in stand houden van een capabele krijgsmacht…

Dan kun je maar twee dingen doen: a. héél snel ervoor zorgen dat de krijgsmacht wel aan die grondwettelijke taken kan voldoen, of b. je verandert de grondwet. De keuze wordt echter niet gemaakt. Dat kan helemaal niet. De ironie is dat we nu – ik kan het niet anders zeggen - over de lijken van Oekraïense burgers aan het discussiëren zijn over Defensie. Is dit de weg waardoor we de urgentie moeten gaan voelen? Dan komen we eigenlijk op een fundamenteler probleem. Evalueren wij met z’n allen ons beleid wel goed? Of gaan we een weg in, doen we af en toe wat en blijft het daarbij?”

Zijn wij in staat om hier nú iets van te leren?

“Ik ben echt een optimist, maar… in dit geval denk ik niet dat we er iets van leren als ook de defensieorganisatie niet ingrijpend wordt veranderd. De organisatie zoals die nu is, leent zich niet voor die benodigde verandering. Je moet ook begrijpen dat de aard van de organisatie zich er niet voor leent om in een tijdelijk politiek klimaat van welwillendheid te kunnen functioneren. Defensie is een langetermijnbedrijf. Je bestelt geen onderzeeër bij de supermarkt, om hem de volgende week af te kunnen halen.”

De SGP heeft het initiatief genomen voor een nieuwe Defensiewet. Daarin wordt ook gezocht naar het langetermijndenken met een tienjarenplan.

“Afgezien van wat details ben ik daar absoluut een voorstander van. Het enige wat ik eraan toe zou voegen, is dat je dan ook het bestuur bij Defensie moet veranderen. Het moet los staan van de politieke hectiek. Je moet ook een commissie hebben die dat beleid over die tien à vijftien jaren bewaart en het niet overlaat aan de bewindslieden. Dat klinkt misschien raar, maar je moet het wel echt doen, want dat vraagt de aard van Defensie. De commandant der strijdkrachten (cds) moet de militaire beslissingen kunnen nemen en de commandant van de Marine heeft meer verstand van de marine dan elke beleidsmedewerker die voor het Ministerie Defensie beleid maakt.”

Wat vindt u van militaire samenwerking in Europa?

“Het ideaalbeeld wat mensen hebben, is dat je één Europees buitenlands beleid hebt en op grond daarvan ook één Europese strijdkracht. Maar we weten dat het nog heel lang duurt voordat we dat gaan bereiken, áls we het al gaan bereiken. Breng al die landen maar eens samen… Dat is heel moeilijk. Ik zie het de komende vijftig jaar nog niet gebeuren. Maar dat is geen reden om dan maar niets te doen. Je moet vanaf onderop de samenwerking zien te vinden. Denk aan de gezamenlijke missies die we ondernemen. Die laten zien dat de samenwerking werkt. Daarmee maak je niet alleen de slagkracht, maar ook de efficiëntie groter. Wat ik voor me zie is een Europese pijler van de NAVO.”

We horen u nu meer over het personeel dan over het geld.

“Dat staat niet los van elkaar, want wat je als eerste moet doen, is investeren in je personeel. Oorlogen worden gewonnen door mensen. Het is onacceptabel dat de gemiddelde werknemer bij Defensie zo’n 10% minder verdient dan iemand met een vergelijkbare functie bij de politie. Iemand bij McDonalds verdient nog meer! Daarnaast zijn we voor heel veel dingen afhankelijk van de Verenigde Staten. Dat moet snel veranderen. En het hoeft niet lang te duren, want in het Duitse parlement hebben ze binnen een week besloten over de aankoop van F-35’s. Zo zie je maar dat zo’n proces snel kan gaan, als de omstandigheden goed zijn. Op de korte termijn is er al veel uit te geven aan achterstallige voorraden. Daar kunnen we meteen mee aan de slag.”

Zouden wij er goed aan doen door ons aan te melden als reservist?

“Jazeker! Maar denk niet alleen aan reservisten. Wees heel creatief. Je kunt ook, net als in Noorwegen, een dienstrecht invoeren. Je wordt dan opgeroepen, maar je studie wordt betaald en je hebt voorrang bij overheidsbanen. In ruil daarvoor blijf je wel tien jaar reservist.”

Waarom wordt dat in Nederland niet gestimuleerd?

“Omdat we niet creatief durven te zijn. Ik zal je vertellen dat de verschillende overheden Defensie kunnen helpen én zelf veel kosten kunnen besparen. Zo is er bij de landmacht een project waarbij jongeren met een strafblad voor een licht vergrijp een extra kans krijgen om zich te bewijzen. Bedenk dat de krijgsmacht een van de weinige vormende instituten van ons land is. Maak meer gebruik van de vormende werking van Defensie! Het kan ook de overbelaste jeugdzorg aan de voorkant afknijpen door ze bij Defensie een kans te geven.”

Wat zou u meteen aanpakken als u het voor het zeggen had?

• “Ik zou meer geld naar Defensie doen. Eerst maar eens naar die 2%-norm van de NAVO, behalve als er op langere termijn meer of minder nodig blijkt te zijn. Ik zou de commandanten ook meer de vrijheid geven om het zelf in te vullen.

• Ten tweede zou ik ervoor willen zorgen dat het personeel voorop staat.

• Ten derde zou ik de structuur, de manier van besturen, ingrijpend aanpassen.”

Het telefoongesprek met ‘Plein 4’ loopt ten einde. Hebt u nog een boodschap voor de SGP’er?

“De SGP’er leeft al in het besef dat er altijd wel kwaad in de wereld zal zijn. Dan wil ik daaraan toevoegen dat je ook moet beseffen dat kwaad soms alleen gekeerd kan worden met macht. De prijs van verdediging is hoog, maar de prijs van niet klaar zijn als er verdedigd moet worden, is hoger.” 

De krijgsmacht heeft drie hoofdtaken:

• beschermen van het eigen grondgebied en dat van bondgenoten;

• bevorderen van de (internationale) rechtsorde en stabiliteit;

• leveren van bijstand bij rampen en crises.

WIL JE AAN DE ANDERE KANT VAN DE LIJN ZITTEN BIJ PLEIN 4 IN DEN HAAG?

Met andere woorden: wil je werken bij Defensie? Ga naar werkenbijdefensie.nl.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen