De gereedschapskist vullen met handige tools

Albert-Jan den Butter, docentopleider vo, vertelt dat de zomer- en wintercursus Basisvaardigheden al ruim 25 jaar bestaat. Oorspronkelijk kwamen er vragen vanuit verschillende scholen om een stoomcursus te geven voor startende docenten. De zomercursus is net van start gegaan met zestig zijinstromers die komend cursusjaar les hopen te gaan geven in het voortgezet onderwijs of middelbaar beroepsonderwijs. ‘Sommigen van hen komen uit het bedrijfsleven en hebben geen idee wat het betekent om voor de klas te staan.’

Sceptisch

Afgelopen jaar heeft Corine van den Bergh, docent Griekse en Latijnse taal en cultuur, de zomercursus gevolgd. In eerste instantie was ze hier sceptisch over. ‘Is dit echt interessant en leer ik hier echt vaardigheden? Ik vond dit een aanslag op mijn tijd. Ik heb ook vakantie nodig.’ Uiteindelijk heeft ze er veel van geleerd en is ze dankbaar dat ze deze cursus heeft kunnen volgen. Den Butter vertelt dat hij er altijd erg naar uitkijkt om de zomer- en/of wintercursus te geven. ‘Het is een dankbaar publiek dat je lesgeeft en uiteindelijk doe je het voor de leerlingen, zodat zij een goede docent krijgen. Dat geeft voldoening.’

Vijf rollen van de leraar

De docentopleider: ‘We hebben jarenlang een programma gehad waarbij cursisten mochten aangeven welke onderwerpen ze behandeld wilden hebben. Op een gegeven moment verouderde dit en heeft een cursist de tip gegeven om de cursus in te delen aan de hand van het boek over de vijf rollen van de leraar van Martie Slooter. Tot op heden is dit de opzet van de cursus en dat bevalt de cursisten goed.’

Van den Bergh over de zomercursus: ‘Je wordt ondergedompeld in wat een docent doet. We begonnen heel basic met de rol van de gastheer/gastvrouw, waarin we in de ochtend theorie kregen en in de middag deze rol met elkaar oefenden doordat één cursist de docent is en de andere de leerlingen. Elke dag behandelden we een andere rol van de leraar. Het volgende thema was de rol van de presentator: hoe vang en houd je de aandacht? Daarna didactiek – hoe draag je kennis over – en hoe bouw je een lesplan op.’ De rollen van pedagoog en afsluiter zijn ook aan bod gekomen.

Handvatten

Den Butter: ‘Pas op de terugkomdagen hoor je van cursisten wat ze aan de cursus hebben gehad, want dan hebben ze echt lesgegeven.’ Startende docenten geven dan aan dat het leerzaam en helpend is geweest en dat ze handvatten gekregen hebben voor het lesgeven. Ook vertellen ze dat ze beginnersfouten hebben gemaakt.’

Na de zomercursus heeft Van den Bergh het afgelopen jaar bewust aandacht geschonken aan het contact met de leerlingen. ‘Achter gedrag van leerlingen zit een reden, maar ga wel uit van de positieve intentie van de leerling.’ Ook heeft zij gelet op het onderscheid in de verschillende rollen en deze bewust ingezet. ‘Er is tijd voor gezelligheid en er zijn ook momenten om de leiding te nemen als presentator.’ ‘Daarnaast heb ik veel gehad aan de structuur die het lesschema biedt: hoe lang wil ik de tijd nemen tijdens de les om over iets na te denken?’

Relativeren

Wat kunnen beginnende docenten voor het aankomend cursusjaar meenemen? Van den Bergh: ‘Ik zie mijzelf nog als starter, maar wat ik wel wil meegeven is: neem goed kennis van de klassen en de organisatie. Je moet alles goed weten en niet ongeveer. Wees open en praat over je ervaringen. Soms gaat het minder goed dan je gehoopt had. Het kan dan stimuleren om erover te praten met een collega.’ Dit kan helpen om alle nieuwe situaties waar startende docenten mee te maken hebben te relativeren en te bedenken: ik ben niet de enige die hier tegenaan loopt. ‘Ervaren collega’s zijn ook ooit onervaren geweest.’

Cursus Basis-Vaardigheden Van Lesgeven (Zomercursus)

Hoewel de zomercursus 2023 is geweest, is het wel mogelijk om je aan te melden voor de wintercursus. Deze vindt plaats D.V. 8 en 15 december 2023 en 5, 12, 19 januari 2024 van 09.00-16.00 uur.

Tijdens de cursus krijgen je belangrijke handvatten. Hiermee kun je je eerste lessen zo goed mogelijk voorbereid geven. Ook wordt met elkaar nagedacht over het beroep van docent en de huidige onderwijspraktijk. De volgende onderwerpen komen aan bod: dagopening verzorgen, lessen voorbereiden, leerstofanalyse en leerdoelen opstellen, kiezen en organiseren van leeractiviteiten, uitleg geven, omgaan met orde en regels en bord- en mediagebruik.

www.driestar-onderwijsadvies.nl/cursussen/ cursus-basisvaardigheden-van-lesgeven-winter

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen