Voor elke (bid)dag

Biddag voor elke dag tussen maart en november 2020. Biddag voor de toekomst die voor ons verborgen is. Wel een toekomst die onzeker is, als het gaat om ons persoonlijk wel en wee, het welzijn van ons gezin, de ontwikkelingen in de samenleving, de zorgen in de kerk en de toestand in de wereld. Ook een toekomst die zeker is wanneer we denken aan de naderende Godsontmoeting en onze eeuwige bestemming. Wat moeten we dan bidden?

Wanneer je ooit voelt - op en onder de preekstoel - dat wij ‘niet weten te bidden gelijk het behoort’, dan is dat op een biddag. Woorden voortbrengen, dat gaat nog wel, maar de gebedszáken, die passend zijn en Gode aangenaam. Bidden met het oog op onze tijdelijke nooddruft. Om datgene wat we niet kunnen missen op onze reis door dit leven.

Wat is de concrete invulling van de vierde bede, voor u en voor ons heden? Graag ga ik dan in de leer bij mensen uit het verleden, met wie ik me in de verste verte niet durf te vergelijken. Maar die toch (ook) als arme tobbers aan Gods genadetroon worstelden met de dagelijkse nooddruft. In de ons-vorm, voor zichzelf en voor de naaste.

Les van Luther

Laten we eens luisteren bij het bidvertrek van Luther, als het gaat om: ‘Geef ons heden ons dagelijks brood’. In zijn ‘Kleine Catechismus’ (1529) geeft hij een uitleg van deze bede. Op de vraag: ‘Wat betekent dan dagelijks brood’? is zijn antwoord: ‘Alles wat behoort tot de voeding en behoefte van ons lichaam, zoals eten, drinken, kleding, schoeisel, behuizing, tuin, akker, vee, geld, bezit, een vrome man of vrouw, vrome kinderen, vroom personeel, vrome en trouwe overheidspersonen, een goed leger, goed weer, vrede, gezondheid, tucht, een goede naam, goede vrienden, trouwe buren en dergelijke’. (Het woord ‘vroom’ heeft voor ons een negatieve klank gekregen, maar vroeger betekende het positief: serieus, met God rekenen, God vrezen).

Wat kunnen we uit deze lange opsomming van 23 zaken na bijna vijf eeuwen zoal leren? Hoe concreet en uitvoerig er gebeden wordt voor de dingen van elke dag. Waarvoor bidt Luther eigenlijk níet? Wij kunnen misschien bij bepaalde zaken wat glimlachen, maar die ‘grote’ Luther bracht de kleinste dagelijkse dingen kinderlijk in het gebed voor de alwetende en almachtige God. Laten we daar eens goed over nadenken.

Wat vindt Luther dan van belang? Wat is zijn nood-druft? Na de herkenbare zaken als eten, drinken en werk volgt het grote dagelijkse belang van het huwelijk en het gezinsleven. Het wezenlijke welzijn van de kinderen weegt blijkbaar dágelijks op het hart, zelfs hun dagelijkse leefsfeer: met wie gaan ze om, wie zijn hun vrienden en de buren? Zelfs vraagt Luther om ‘tucht’. Duidelijke grenzen. Mag ik het ouderwets zeggen? Rust, reinheid en regel. Zou dit in onze tijd minder dringend nodig zijn?

Het tijdelijk welzijn wordt dus niet verwaarloosd. Maar het geestelijk welzijn van de jonge generatie woog Luther niet minder. Kan dat van onze ‘dagelijkse nooddruft’ ook gezegd worden? Dat we weten dat een nieuw hart belangrijker is dan de Cito-score? Dat de verhouding tot de Heere, van onszelf en van onze kinderen, belangrijker is dan de maatschappelijke status? Zouden we persoonlijk en ambtelijk niet meer moeten bidden voor het grote belang van het werkelijk christelijk huwelijksen gezinsleven? Dat is echt dagelijkse nood-druft! Het blijkt broodnodig te zijn... Zou het niet zo zijn: hoe minder concreet we bidden, hoe meer ons dagelijks leven verwereldlijkt is?

Zelfs een spijker

Zullen we nog naar een andere uitleg luisteren? Kohlbrugge zegt in zijn verklaring van de vierde bede (1862): ‘Als wij dit bidden, sluiten wij daar niets buiten, al was het ook een spijker of een speld’ (Houten 2018; pag. 510). Vinden we dit overdreven? Zijn wij dit bidden dus ontwend? Het zijn zo maar wat vragen op weg naar de biddag en bij ons dagelijkse gebed daarna.

Wat zou ds. G.H. Kersten bedoelen aan het einde van de uitleg van Zondag 50, wanneer hij oproept om onze kinderen toch jong te leren om hun tijdelijke noden de Heere veel kenbaar te maken? In ieder geval is er geen enkel tekort in ‘de zeer overvloedige Fontein van alle goed’ (NGB, art. 1). En Sions Borg en Middelaar heeft niet tevergeefs in de kribbe gelegen, in de woestijn gehongerd, aan het kruis gedorst en Zijn enige bezit aan de voet van het kruis verdobbeld zien worden.

Het dagelijks brood is duur betaald. Dat weet Gods Kerk. U ook?

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen