Ds. Labee over: Onbewuste wedergeboorte

Vergelijking

De vraagsteller zocht vergeefs naar een Bijbelse fundering en kwam tenslotte op de vergelijking met de natuurlijke geboorte. Als die analogie passend is dan zou een onbewuste wedergeboorte denkbaar zijn. Pas veel later, als je weet hoe anderen ter wereld komen, is er het ‘weten’: dat moet met mij ook gebeurd zijn.

Maar met veel nadruk moeten we stellen dat er geen onbewuste wedergeboorte is! Neo-gereformeerde theologen hebben wel gesproken over onbewuste wedergeboorte. Dr. A. Kuyper (1837- 1920) stelde dat iemand nog lange tijd van zijn eigen wedergeboorte onkundig kon blijven. Eerst bij de krachtdadige roeping - die jaren later zou kunnen volgen - gaat men ‘iets merken’ van de wedergeboorte. Deze stelling is zeer misleidend. Een zondaar is dood in zonden en misdaden óf uit vrije gunst ‘levend gemaakt’. En niet onbewust ertussen in. De hierboven gemaakte vergelijking van de wedergeboorte met de natuurlijke geboorte gaat in dit opzicht niet op.

Maar vanuit de Heilige Schrift zijn er wel duidelijke lijnen te trekken tussen de natuurlijke geboorte en de wedergeboorte. In de zesde preek uit de ‘Verhandeling van enige Eigenschappen van het zaligmakend geloof’ geeft ds. A. Comrie (1706-1774) wel twaalf (!) verschillende redenen waarom de wedergeboorte met een natuurlijke geboorte kan worden vergeleken. Op duidelijke wijze legt de predikant van Woubrugge bijvoorbeeld uit dat zowel de natuurlijke ontvangenis en geboorte als de wedergeboorte een verborgenheid zijn. Bij elke geboorte is een zaad nodig dat ‘bekwamelijk gelegd’ wordt. De bevruchting en de geboorte vallen in de natuur en in de genade niet samen. Beide geboorten komen hierin overeen dat men ‘ten enenmale passief is’. Bij de natuurlijke geboorte ontvangt het kind dat geboren zal worden in beginsel alle lichaamsdelen die het ooit zal hebben. Ook in geestelijke zin legt Comrie uit dat het zo is bij de wedergeboorte. Deze en ande-re redenen zijn zo treffend dat men de natuurlijke geboorte en de nieuwe geboorte uit God wel kan vergelijken.

Verwoording

Dat de wedergeboorte echter nimmer ónbewust is, willen we graag vanuit de Dordtse Leerregels (die niet anders zijn dan een samenvattend betoog van Gods Woord) onderbouwen. In hoofdstuk 3/4, paragraaf 12 lezen we een onvergelijkelijke omschrijving van de wedergeboorte: ‘En dit is die wedergeboorte, die vernieuwing, nieuwe schepping, opwekking van de doden en levendmaking, waarvan zo heerlijk in de Schrift gesproken wordt, dewelke God zonder ons in ons werkt.

En deze wordt in ons niet teweeggebracht door middel van de uiterlijke prediking alleen, noch door aanrading, of zulke manier van werking, dat, wanneer nu God Zijn werk volbracht heeft, het alsdan nog in de macht des mensen zou staan wedergeboren te worden of niet wedergeboren te worden, bekeerd te worden of niet bekeerd te worden. Maar het is een gans bovennatuurlijke, een zeer krachtige, en tegelijk zeer zoete, wonderlijke, verborgen, en onuitsprekelijke werking, dewelke, naar het getuigenis der Schrift (die van den Auteur van deze werking is ingegeven), in haar kracht niet minder noch geringer is dan de schepping of de opwekking der doden; alzo dat al diegenen in wier harten God op deze wonderbaarlijke wijze werkt, zekerlijk, onfeilbaar en krachtiglijk wedergeboren worden en daadwerkelijk geloven. En alsdan wordt de wil, zijnde nu vernieuwd, niet alleen van God gedreven en bewogen, maar, van God bewogen zijnde, werkt hij ook zelf. Waarom ook terecht gezegd wordt dat de mens, door de genade die hij ontvangen heeft, gelooft en zich bekeert’.

De zoete, wonderlijke, verborgen en onuitsprekelijke werking van de Heilige Geest in het hart wordt wezenlijk ervaren! Dat is niet onbewust, integendeel! Paragraaf 13 omschrijft dat opnieuw: ‘De wijze van deze werking kunnen de gelovigen in dit leven niet volkomenlijk begrijpen; ondertussen stellen zij zich daarin gerust, dat zij weten en gevoelen dat zij door deze genade Gods met het hart geloven, en hun Zaligmaker liefhebben’.

Lezer(es), de Heere geve dat we iets van dat genadewerk voor eigen hart en leven mogen kennen. Nooit zal het ten volle verstaan worden, maar het Godswonder mag de ziel (en bij tijden de mond) vervullen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen