Boetes voor kerken

Deze vrijheid staat vandaag he- laas ter discussie. Niet alleen in ons land, ook in andere landen, zoals in Canada. Daar zijn kerken en voorgangers beboet, omdat ze tijdens kerk- diensten bezoekers toelaten. Alleen al in de Canadese provincie British Columbia hebben drie kerken de achterliggende maanden in totaal 299.900 Canadese dollar (ongeveer € 200.000) aan boetes gekregen.

De boetes werden opgelegd, nadat het verbod om diensten met bezoekers te beleggen, tevergeefs bij de rechter werd aangevochten. Niet alleen de kerken kre- gen boetes opgelegd, ook de predikant die het verbod overtreedt wordt beboet. Dat overkwam ook ds. P. van Ruitenburg, predikant van de Netherlands Reformed Con- gregation in Chilliwack. De kerken ervaren het verbod als een vorm van discriminatie, zelfs als een begin van christenvervolging. Is het niet wat overdreven om in dit ver- band te spreken van discriminatie en zelfs van vervolging? De situatie in Canada kunnen we niet vergelijken met die in Ne- derland. Maar je kunt je wel voorstellen dat als je boetes moet betalen, omdat je gevolg hebt gegeven aan de Bijbelse opdracht om samen te komen onder de be-diening van het Woord, dat dan dergelijke gedachten opkomen.

In Nederland houdt de overheid nog steeds vast aan het beginsel van de schei- ding van kerk en staat. Hoewel dat in de praktijk schuurt met de algemeen heer- sende overtuiging dat het niet terecht is dat de kerken nog een uitzonderingsposi- tie hebben, kan de overheid als het om de eredienst gaat, (nog) niet veel anders doen dan dringende adviezen aan de kerk geven. Dat blijkt nu vooral in coronatijd.

Voorzichtigheid geboden

Het respect voor de eigen positie van de kerk vraagt van de kerk wel om geen stap- pen te zetten die de roep versterken om die uitzonderingspositie af te schaffen. Drin- gende adviezen van de overheid, zeker in een tijd waarin de volksgezondheid op het spel staat, moeten niet onnodig genegeerd worden. Daarbij blijft de eigen verantwoor- delijkheid van de kerk. Dat geeft ruimte om ook een eigen invulling aan de adviezen van de overheid te geven. Daarbij is echter wel voorzichtigheid geboden. De vrijheid van godsdienst staat onder druk. Degenen die pleiten om die vrijheid ondergeschikt te maken aan het tot nieuwe godsdienst verheven gelijkheidsbeginsel, moeten zich daarin niet gesteund weten door kerkelijke stappen die niet strikt nodig zijn.

Gelijkheidsbeginsel

In de oudheid behoorde de godsdienst niet tot het persoonlijk gebied, maar tot dat van de gemeenschap. Er was sprake van een nauwe vervlechting van de godsdienst met staat, volk of ras, met als gevolg meestal eenheid van staat en godsdienst. In het Romeinse Rijk werden plaatselijke goden verbonden met de Romeinse goden. De eerste christenen konden uit overtuiging geen eer geven aan de Romeinse go- den en aan de keizer. Die weigering bracht echter wel verdrukking met zich mee.

Er dringt zich een parallel op met onze maatschappij. Zolang we meegaan met de algemeen heersende overtuiging die zich ideologisch of uit navolging baseert op het gelijkheidsbeginsel, zal het christendom nog wel worden getolereerd.

Deze tolerantie is niet meer vanzelfspre- kend. Het overgrote deel van Nederland heeft helaas afgerekend met het chris- telijk geloof. Er treedt een generatie aan, die daar werkelijk niets meer mee heeft. Als God het niet verhoedt, zal dat ook tot uitdrukking komen in een snel slinkend begrip voor hen die zich in hun leven willen laten leiden door Gods heilzame inzet- tingen. Het zal gevolgen hebben voor het grondrecht van de vrijheid van godsdienst.

Nieuwe godsdienst

De overheid kan de grondwettelijke vrijheid van godsdienst nu alleen nog beperken. Het is niet te hopen dat zij daarin zover gaat als in Canada.

Het wordt niet alleen anders als de vrijheid van godsdienst ondergeschikt wordt ge- maakt aan het gelijkheidsbeginsel, zoals zovelen vinden dat zou moeten, maar vooral ook als het gelijkheidsbeginsel als het ware tot een nieuwe godsdienst wordt verheven. Dan is er geen plaats meer voor artikel 6 van de Grondwet, waarin de vrij- heid van godsdienst is geregeld. De eigen positie van de kerk in de samen- leving zal dan niet meer worden erkend. Geloven is dan iets uitsluitend voor de privésfeer.

Misschien vinden vele lezers dit commen- taar te negatief. Wie zou niet wensen dat de toekomst van de kerk anders zou zijn? Die is ook anders. Want de heilige vergade- ring van ware christgelovigen ‘is er geweest van het begin van de wereld af en zal zijn tot het einde toe: gelijk daaruit blijkt dat Christus een eeuwig Koning is, Die zonder onderdanen niet zijn kan’ (art. 27, NGB).

ds. W. Silfhout, Capelle aan den IJssel

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen