Geleid door moeitevolle jaren

Samen met broeder W. Moerdijk ging De Kok menigmaal op huisbezoek. Ze gingen eens op bezoek bij een ‘missend mens’. De Kok zei tegen zijn nog wat onervaren ambtsbroeder: ‘Willem, nu gaan we op bezoek bij iemand met een groot geloof’. Dat riep wel wat vragen op, want die vrouw had niet veel te vertellen. De Kok legde het naderhand uit: ‘Willem, iemand met weinig zekerheid en toch zo’n aanklevend leven, dat is een groot geloof’. In 1932 besloot De Kok in verband met huiselijke omstandigheden zijn boerderij te verkopen en in St. Laurens bij Middelburg te gaan wonen. De Kok moest van Nieuw- dorp worden afgesneden. Bij het 50-jarig ambtsjubileum van hem haalde ds.

L. Rijksen dat nog aan: ‘Wat dat gekost heeft in Nieuwdorp, daar zal ik maar van zwijgen; en welk een strijd dat onze broeder gegeven heeft, daar zal ik niet van gewagen. Het móest, al was het dan een smartelijke zaak, waar een band moest worden doorgesneden’.

Op 7 januari 1933 vond de laatste kerkenraadsvergadering plaats onder het voor- zitterschap van De Kok. De periode te Nieuwdorp was ten einde. Maar zijn amb- telijk werk zou nog voortgezet worden.

Ouderling te Middelburg

Na het vertrek uit Nieuwdorp naar de gemeente van Middelburg duurde het namelijk niet lang of Johannes de Kok was weer ouderling: in 1933, het jaar van de verhuizing. Maar nu in een grote gemeente. Meestal is iemand op z’n minst een jaar lid van een gemeente, voordat hij eventueel kandidaat gesteld wordt. Ook als hij elders ambtsdrager geweest is. Een gemeente zal toch de nieuweling enigszins moeten leren kennen. Dat was echter in het geval van Johannes de Kok (in Middelburg – als hij er niet bij was – ook wel ‘Kokje’ genoemd) ken- nelijk niet nodig. Al in januari (de maand van de verhuizing!) werd hij voorgedragen als kandidaat. In die tijd stond ds. A. Verhagen in Middelburg en deze schroomde niet zijn mening te verkondigen: ‘In deze persoon schuilt een kracht die, indien mogelijk, niet ongebruikt behoort te worden gelaten’. Tijdens de vergadering van 16 maart 1933 werd De Kok gekozen. De Middelbur- gers konden een begaafde man met een helder oordeel en een scherp onderschei- dingsvermogen wel gebruiken. Hij was in de Zeeuwse hoofdstad al snel gezien, bij jong en oud. Hij had gezag, maar wist ook – vaak met fijnzinnige humor – met de jonge- ren om te gaan. Velen hebben catechisatie van hem gehad. Als iemand het antwoord niet wist, maar het gevraagde ook niet snel kon terugvinden in het boekje, kon hij wel scherp zijn: ‘Dat je het niet leert is erg, maar dat je het antwoord niet eens in je boekje kunt vinden, is nog erger’.

Overigens kregen niet alleen catechisan- ten, maar ook predikanten soms wijze lessen mee. W.M. Sturm schrijft in een van de boeken over de geschiedenis van Middelburg-Centrum dat de bekende professor G. Wisse eens een kerkdienst in de Segeersstraat bijwoonde. Dat was op kerstdag 1943, toen student L. Rijksen in Middelburg preekte. Rijksen had in Utrecht nog colleges bij hem gevolgd. Na de dienst kwam Wisse even in de consistorie om Rijksen de hand te drukken. Johannes de Kok zei tegen Wisse bij zijn vertrek: ‘Je moet ook eens komen als er leesdienst is’.

Rouw en trouw

Tot zijn sterven in 1957 zou De Kok de gemeente van Middelburg dienen. In de oorlogsjaren was het extra druk. Regel- matig moest hij een begrafenis of een huwelijksdienst leiden. Tijdens de inunda- tie (de opzettelijke onderwaterzetting in 1944-1945) kwam het twee keer voor dat het bruidspaar tevergeefs op de predikant wachtte. Dan moest een ouderling optre- den als bevestiger. Bij één van die diensten merkte De Kok op: ‘De zaken moeten toch hun voortgang hebben’. Onvoorbereid hield hij een toespraak uit het hoofd en sprak over de woorden: ‘En zij waren beiden rechtvaardig voor God’ (Luk. 1:6). Na de bevrijding werden in Middelburg diverse dankdiensten gehouden. Dan sprak bijvoorbeeld prof. G. Wisse. Maar ook ouderling De Kok heeft toen nog gespro- ken en wel over Psalm 66:11-12.

(wordt vervolgd)

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen