Joden of Judeeërs?

De Noorse geleerde dr. Gunnar Haaland, docent godsdienstwetenschappen aan de Oslo Metro- politan University, pleit in dit verband voor een alternatieve vertaling van het woord ‘Jood’. Volgens hem zouden mis- verstanden kunnen worden weggenomen door onderscheid te maken tussen Joden en Judeeërs. Hij voert daar verschillende redenen voor aan.

Volgens deze Noorse geleerde moeten we onderscheid maken tussen de Joodse leidslieden in Judea en Jeruzalem en de Joden uit Galiléa. De discipelen van de Heere Jezus waren afkomstig uit Galiléa. Ze worden in het Nieuwe Testament allen Joden genoemd. Dan is het volgens deze geleerde wel vreemd dat er in Johannes 20 vers 19 staat dat de discipelen na de opstanding van de Heere Jezus zich verbergen ‘om de vreze der Joden. En de discipelen waren zelf ook Joden. Dat is echter niet zo vreemd als het lijkt. De discipelen waren inderdaad Joden en dat bleven ze ook. Maar ze waren christen geworden. Aanvankelijk werden de chris- tenen uit de Joden beschouwd als een sekte van het Joodse volk, dus behorend bij het Joodse volk. Ook de Joodse inzet- tingen werden door hen onderhouden. Het waren dus Joden die voor hun eigen volksgenoten vreesden. Dat probleem los je niet op door in de vertaling de discipelen Joden te noemen en degenen voor wie zij vreesden Judeeërs.

Antisemitisme

Niet ontkend kan worden dat het woord- gebruik in met name het evangelie van Johannes misbruikt kan worden om anti- semitische gedachten te voeden. In de geschiedenis hebben veel mensen de Joden als volk verantwoordelijk gehouden voor de dood van Christus. Zij hebben toch geroepen ’Zijn bloed kome over ons en over onze kinderen’? (Matt. 27:25).

Haaland wijst erop dat in het evangelie van Johannes het woord ‘Joden’ vaak is gebruikt voor de overpriesters en andere godsdienstige leiders. Als we dan lezen dat de Joden Jezus voor Pilatus hebben gebracht en Zijn dood geëist, moeten we wel in gedachten houden dat het ging om de geestelijke leidslieden van het Joodse volk. Door in die gevallen te vertalen met ‘Judeeërs’ in plaats van met ‘Joden’ zou het misverstand kunnen worden weggenomen dat het hele Joodse volk verantwoordelijk zou zijn voor de dood van Jezus.

Alternatieve vertaling

Dit misverstand wordt door een alter- natieve vertaling echter niet opgelost.

Wie moeten er dan als Judeeërs worden beschouwd? De godsdienstige leids- lieden of alle Joden van Jeruzalem en Judea? Kiezen we voor het eerste, dan blijft het Joodse volk in Jeruzalem aange- duid worden met ‘Joden’. Kiezen we voor het tweede en noemen we alle Joden in Jeruzalem, inclusief de geestelijke leids- lieden, ‘Judeeërs’, dan doen we tekort aan de Schrift.

Want al is het Joodse volk opgehitst door de overpriesters en de ouderlingen, nie- mand zal toch kunnen ontkennen dat het ‘het volk‘ is dat meerdere keren geroepen heeft: ‘Laat Hem gekruisigd worden’? (Matt. 27:22, 23). Zonder te zeggen dat het Joodse volk zich daarmee als gehéél ver- antwoordelijk heeft gesteld voor de dood van Jezus, moeten we dergelijke teksten niet wegvertalen, omdat er bepaalde negatieve gevoelens ten opzichte van de Joden uit zouden kúnnen voortvloeien. Maar we moeten ze plaatsen in het per- spectief van het behoud van de Joden door het bloed van Christus.

Geografie en macht

Haaland is van mening dat het hier gaat om het onderscheid tussen de leiding in Judea enerzijds en Jezus en Zijn discipelen uit Galiléa anderzijds. Het heeft te maken met geografie en macht. De macht was bij de leidslieden in Jeru- zalem. Galiléa was bij hen niet in tel. Daar woonde het volk dat in duisternis zat. In Galiléa was het Jodendom vermengd met heidense elementen. Men keek in Jeruzalem met verachting naar de Joden in Galiléa.

Maar daarmee is niet alles gezegd. De vijandschap van de Joden tegen de disci- pelen van Jezus beperkte zich niet tot de dagen na de opstanding van Jezus. Ook bij de verdere groei van het christendom openbaarde zich deze vijandschap. Tot op de dag van vandaag.

Pogingen om de scherpe kantjes ervan af te halen, zullen niet bijdragen tot meer begrip bij de Joden voor het christelijk geloof. De Noorse geleerde wijst er zelf al op, dat er vooraanstaande Joodse geleerden zijn die sterk pleiten tegen de pogin- gen om problematische taal binnen de christelijke traditie te verbeteren. Zij zijn van mening dat christelijke antisemieten zich door de eeuwen heen hebben beroe- pen op deze teksten en in plaats van deze teksten te herschrijven, is het beter hen daarmee te confronteren.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen