Van Iona tot Bass Rock

Ik was in het historische Schotland en heb daar een reis gemaakt van west naar oost, van het eiland Iona naar de Bass Rock. Tussen deze geografische uitersten van het land speelde de geschiedenis van de Schotse kerk zich af. Een reis met een boodschap, ook voor vandaag.

Iona

Iona is een klein eiland, waar momenteel slechts 175 mensen wonen. Het eiland trekt veel bezoekers door haar bijzondere geschiedenis. In het jaar 563 kwam de Ierse monnik Columba met twaalf gezellen op het Schotse eiland Iona aan. Hij stichtte er een kloostergemeenschap, die van grote betekenis werd voor de kerstening van Engeland en Europa.

Het kloosterideaal was om te pelgrimeren voor Christus (peregrinatio pro Christo). Ook Willibrord († 739) groeide in deze traditie op. In de levensbeschrijving van Alcuin († 804) lezen we over Willibrord: ‘Toen hij 20 jaar was ontbrandde in hem het verlangen om op doorreis naar het hemels vaderland zijn land en zijn familie te verlaten’. Dit verlangen om uit te gaan was onder andere gebaseerd op de roeping van Abraham in Genesis 12:1: ‘Ga gij uit uw land en uit uw maagschap en uit uws vaders huis, naar het land dat Ik u wijzen zal’. De zendingsijver van hem en anderen werd versterkt door het besef van de spoedige wederkomst van Christus. Voor die grote dag moesten alle volkeren onderwezen worden, naar de opdracht van Christus Zelf (Matth. 28:19). Willibrord richtte zijn aandacht op de Lage Landen bij de zee, ‘Frisia’ geheten. Zijn metgezel Werenfried trok naar de Betuwe. Gallus reisde door naar Zwitserland. Hoewel we weinig weten over de inhoud van hun prediking, is hun bewogenheid met mensenzielen opmerkelijk.

De zendingsijver heeft op Iona kort gebrand. In het jaar 806 kwamen de Vikingen op het eiland. Zij hebben alle inwoners vermoord, het klooster geplunderd en de kerk vernield.

Daardoor raakte het klooster in verval, maar het zaad was gestrooid.

Bass Rock

In de dagen van de Reformatie hebben wij weer veel te danken aan de Schotten. De geschriften van Schotse predikers zijn in vele landen verspreid en worden ook in ons land nog steeds gelezen. We denken daarbij aan Thomas Boston, de beide Erskines en de jonge Andrew Gray. Waar God Zijn Kerk bouwt, bouwt satan zijn kapel. Schotland werd het toneel van vervolgingen en martelingen van degenen die het Woord van God predikten vanaf de reformator John Knox tot ver in de zeventiende eeuw.

Een stille getuige hiervan is de Bass Rock, een kale rots in de zee, helemaal aan de oostkust van Schotland. De hoogte van de rots is 107 meter, twee en een halve kilometer verwijderd van de kust. Tegenwoordig is de Bass Rock een onschuldig vogel eiland, maar in de zeventiende eeuw werd het als gevangenis voor puriteinse predikers ingericht. Bij zijn troonsbestijging beloofde koning Karel II dat hij de rechten van de Schotse calvinistische kerk zou eerbiedigen, maar algauw brak hij zijn belofte. Vierhonderd predikers werden uit hun ambt gezet. Dwangwetten werden uitgevaardigd, bezittingen geconfisqueerd. De koning kocht de Bass Rock voor ₤ 4000 om de voorgangers voorgoed de mond te snoeren. De eerste prediker die op de rots werd vastgezet was Robert Gillespie, in 1672. Anderen volgden, waaronder Alexander Peden en James Fraser. Koude en stank maakten het leven op de rots ondraaglijk. Velen hebben er het leven gelaten omwille van het geloof.

Betekenis

De Schotse kerkgeschiedenis speelde zich af tussen Iona en Bass Rock. De getrouwe prediking is velen tot zegen geweest, maar ontmoette ook fel verzet. ‘En ook allen die godzaliglijk willen leven in Christus Jezus, die zullen vervolgd worden’ (2 Tim. 3:12). Hun geschriften zijn voor ons de beste herinnering. ‘Volgt hun geloof na, aanschouwende de uitkomst van hun wandeling’ (Hebr. 13:7).

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen