Media en invloed

Digitale media zijn voortdurend in beweging. De nieuwste ontwikkeling is Artificial Intelligence (AI, in het Nederlands: kunstmatige intelligentie). Deze verzamelnaam duidt aan dat de computer wordt ingezet voor intelligente opdrachten die we anders aan een mens zouden geven. Dit wordt al jaren toegepast op bijvoorbeeld robots. Maar nu is deze toepassing veel breder beschikbaar geworden. Via een dergelijk programma kan een leerling een opstel laten schrijven of een predikant een preek laten opstellen. De computer kan niet alleen berekeningen maken en machines aansturen, maar ook woorden en beelden combineren. De mogelijkheden zijn ongekend.

Verkennende bezinning

We voelen direct hoe intens de vragen zijn die op ons afkomen. In deze korte serie van vier artikelen willen we ons bezinnen op de invloed die dit alles heeft. Daarbij richten we ons speciaal op de veranderende rol van de media. We doen dat door de mediageschiedenis wat te verkennen. Het gaat ons in deze serie dus niet in de eerste plaats om de vraag wat mag en wat niet mag. Het is nodig om eerst zicht te hebben op wat er feitelijk is gebeurd, willen we daarna een oordeel kunnen vormen.

Daarbij maak ik graag een afspraak vooraf. Laten we dit onderwerp niet vooral op onze jongeren betrekken. Daarmee zouden we tegelijk suggereren dat wij zelf niet (hoeven te) participeren in de wereld van moderne media. U zou dat kunnen denken omdat u wat ouder bent, of omdat u deze ontwikkelingen ver van u vindt afstaan. Maar of u wilt of niet, wij leven in de tijd van digitale revolutie. Revoluties zijn totaal. Niemand ontkomt eraan; u ook niet. Onze jongeren voelen dit haarscherp. En zij verwachten van ons het goede voorbeeld. We kunnen ontkennen of een duidelijk zwart-wit oordeel opwerpen tot onze bescherming. Maar dan vallen we in het oog van onze jongeren door de mand. Want het raakt ons tóch. Bovendien blijven we dan in gebreke om voor onze jongeren een wegwijzer te zijn. Laten we samen proberen ons daarin juist te oefenen.

Invloed van media

Naar de invloed van media is veel onderzoek gedaan. Vóór het jaar 2000 werd nogal eens gesproken over de injectienaaldtheorie. Een injectienaald dringt door de huid het lichaam binnen en maakt het mogelijk een vreemde vloeistof in te brengen. Deze vloeistof doet zijn werk in het lichaam, daar kun je je dan niet meer tegen verzetten. Het is niet moeilijk om dit beeld te betrekken op de media. Met die vloeistof duiden we dan het moderne levensgevoel aan, of nog sterker: het vergif van de zonde. We zijn het erover eens dat we voor deze invloed niet genoeg op onze hoede kunnen zijn. Volgens deze theorie lijkt dat ook te kunnen. Namelijk door wég te blijven van de injectienaald. Of kun je ook worden beïnvloed zonder dat je het in de gaten hebt?

Invloed is inderdaad niet alleen gekoppeld aan media. Dat woord betekent ‘middelen’. Eigenlijk heten ze ‘communicatiemedia’. Door het medium draag je een boodschap over. Het middel om over te dragen kan bijvoorbeeld een brief zijn, een e-mail, een berichtje of een telefoontje. Dat zijn dus middelen die zorgen voor invloed.

Invloed bij communicatie

Het overdragen en ontvangen van de boodschap noemen we communicatie. Dit is dan het netwerk waarin wordt gecommuniceerd. Dat kan een WhatsAppgroep zijn, maar ook een gezin rond de ontbijttafel. De laatste tijd is er meer aandacht voor gekomen dat ook elk communicatienetwerk zorgt voor invloed.

Ga het maar na. Als je bent aangesloten bij een WhatsAppgroep of een gezin, krijg je er altijd wat van mee. In het gezin Bijbellezen en hoe je erkend en gecorrigeerd wordt. Is de appgroep voor de buurt of van het werk? Dan zal de invloed daar ook mee samenhangen. Op hoeveel netwerken bent u aangesloten? Dat zijn dus evenzoveel invloedsferen.

De mensen van nu worden wel aangeduid als de schakelgeneratie. Onze samenleving is een groot stelsel van netwerken. We schakelen wat af. Overal wordt gecommuniceerd en beïnvloed. Dus is belangrijk of we op de goede netwerken zijn aangesloten. Er zijn in uw leven netwerken met een groot risico op zondige beïnvloeding. Bent u zich dat altijd bewust? En wat als een netwerk met kwade beïnvloeding onontkoombaar is? Hoeveel zouden dát er bij u zijn?

Bijbelse normen en waarden

Wat we met onze naaste communiceren, moet oprecht zijn. In het negende gebod zegt de Heere: ‘Gij zult geen vals getuigenis spreken tegen uw naaste’. ‘Voorts, broeders, al wat waarachtig is, al wat eerlijk is, al wat rechtvaardig is, al wat rein is, al wat liefelijk is, al wat wél luidt, zo er enige deugd is, en zo er enige lof is, bedenkt datzelve’ (Filipp. 4:8). Zo moet onze communicatie in overeenstemming zijn met Gods gehele wet. Bekering van de zonde is nodig. En het ware geloof in Christus, om door Zijn genade te leven en uit Hem te worden bediend. Zo alleen zal communicatie dienstbaar zijn tot Gods eer en het welzijn van de naaste.

wordt vervolgd

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen