Zelfverstaan in het licht van Gods Woord

Dit is een belangrijke vraag waar veel over te zeggen zou zijn. Binnen het bestek van dit artikel moeten we ons beperken tot een beknopte bespreking.

Van belang is dat dit ijken altijd gebeurt in de ontmoeting met de sprekende God in Zijn Woord. Een mens neemt zijn door ervaring verkregen zelfkennis mee naar de Schrift. Daar laat hij zijn zelfkennis toetsen, bevestigen, corrigeren, verrijken en aanvullen.

Geschapene

In de Bijbel lezen we dat God de Schepper is en wij Zijn schepselen zijn (Ps. 95:6). Dit betekent dat wij van Hem afhankelijk zijn. Als we ons dus sterk en onafhankelijk voelen, moeten we ons gevoel laten corrigeren door het Woord. Alle sterkte die we hebben, is een gave van de Schepper.

De Schrift leert ons dat het leven een gave is van de Schepper (Hand. 17:25). Omdat het een gave van de Schepper is, moeten we er verantwoord mee omgaan. God alleen bepaalt de duur van het leven. Als wij het gevoel hebben dat een leven niet meer zinvol is, mogen we ons door dat gevoel niet laten leiden.

Wij kwamen ter wereld in de weg van seksualiteit en uit de Schrift blijkt ook dat God op deze wijze het menselijk geslacht in stand wil houden (Gen. 1:28). De Schrift leert ook dat God Zelf het huwelijk heeft ingesteld als de enige plaats voor de beleving van seksualiteit (Gen. 2:24). Wanneer een jonge man en een jonge vrouw verlangen om met elkaar te trouwen, is dat volgens de Schrift iets goeds.

Gevallene

De Schrift leert ons daarnaast dat we sinds de zondeval zondaar zijn. Mensen zijn van zichzelf dood door de misdaden en de zonden (Ef. 2:1). Ons verstand is verduisterd (Ef. 4:18) en wij zijn vervreemd van God (Kol. 1:21). De gedachten van het hart zijn van nature zondig (Gen. 8:21).

Niemand zoekt uit zichzelf naar God, allen zijn afgeweken (Rom. 3:11-12). Vanaf onze ontvangenis liggen wij in de zonde (Ps. 51:7). Wanneer we dus onze ingevingen, gevoelens en gedachten als uitgangspunt nemen, lopen we groot gevaar. Als iemand verzoening door voldoening een onaanvaardbaar idee vindt, is het daarmee nog niet onaanvaardbaar. De Schrift leert ons juist dat dergelijke gedachten een uiting van vijandschap zijn (1 Kor. 2:14).

Dankzij de komst van Christus is er verlossing voor al degenen die in Hem geloven. Het lichaam wordt dan een tempel van de Heilige Geest (1 Kor. 3:16) en dwars door alle beproevingen heen wordt het innerlijk van Gods kinderen van dag tot dag vernieuwd (2 Kor. 4:16). Het lijden van Gods kinderen kan onbegrijpelijk voelen, maar de Schrift leert dat God altijd goed is.

Bijbels perspectief

De Bijbel leert ons dat wij op reis zijn en hier geen blijvende stad hebben. Daarom moeten wij alle tijdelijke dingen bezitten alsof we ze niet bezitten (1 Kor. 7:29-31). Dit geldt zelfs voor het huwelijk. Het huwelijk is een afschaduwing van de band tussen Christus en Zijn gemeente. Als het Koninkrijk ten volle gekomen zal zijn, zal deze schaduw verdwijnen (Matth. 22:30; Luk. 20:35, 36). Dit corrigeert de gedachte dat je buiten het huwelijk je bestemming misloopt en richt tegelijk het huwelijk op het grote einddoel. Deze voorbeelden verwijzen naar een overbekend principe in het christelijke leven. Mensen moeten zich niet laten leiden door hun eigen gedachten, wensen en gevoelens, maar door Gods Woord. Tegelijk is het verschil tussen dit principe en de moderne manier van omgaan met homoseksualiteit en transgenderisme levensgroot. Terwijl in de moderne cultuur gezegd wordt dat je je diepste gevoelens en je ware zelf moet navolgen, draait het in het christelijke leven juist om gehoorzaamheid en zelfverloochening. In de ontmoeting met God kan geen enkel gevoel, gedachte of overtuiging onbespreekbaar zijn. Het licht van Gods Woord moet schijnen over al onze gevoelens, wensen en verlangens.

De thematiek van homoseksualiteit en transgenderisme is ingrijpend, zeker ook voor de betrokken personen. Maar het is nog meer ingrijpend als we de eer van mensen liever hebben dan de eer van God en daarom het principe van het christelijke leven maar aanpassen. Het geduld in de moderne cultuur met de Bijbelse visie op seksualiteit neemt af, maar voor ons is het van belang om te zien dat die Bijbelse visie helemaal verweven is met de Bijbelse boodschap over God, mens, zonde en genade. Hier is geen ruimte voor meebewegen.

Sommige moderne christenen proberen aan deze klem te ontkomen door te zeggen dat onze gevoelens en onze beleving zo uniek zijn dat de Bijbel er niet over spreekt. Daarmee verraadt men het eigen zelfverstaan. Het gaat er echter niet om dat onze gevoelens precies zo in de Bijbel staan, maar het is juist zo dat het Bijbelse perspectief ons laat zien wat onze gevoelens en verlangens waard zijn. Wie zich aan dat perspectief wil onttrekken, beweegt zich bij de Schrift vandaan.

Terugblik

We ronden deze serie af. Er is grote nadruk gelegd op het feit dat het Schriftverstaan en het zelfverstaan alles met elkaar te maken hebben. Wie zichzelf vertrouwt, heeft geen Bijbel als gids nodig. Hij vindt zelf de weg wel. Maar wie zichzelf niet vertrouwt en de weg naar het Vaderhuis niet vinden kan, die verlangt naar de leiding van Gods Woord. In de gereformeerde belijdenis leidt deze verbinding tot de overtuiging dat het zelfverstaan dienstbaar is aan het Schriftverstaan. Bij de moderne mens leidt het juist tot afwijzing of verdraaiing van de Schrift.

Deze verbinding tussen Schriftverstaan en zelfverstaan helpt om moderne vragen te duiden en te bevragen. Verder maakt het duidelijk dat ook het gesprek over moderne vragen een gesprek tussen zondaren is. De neiging kan bestaan om de moderne vragen als belachelijk af te doen. Nu is de zonde ook inderdaad ‘belachelijk’ in de zin van Psalm 2 vers 4, maar dat geldt dan wel van alle zonden. Vanuit de verbinding tussen Schriftverstaan en zelfverstaan staan de moderne en de klassieke mens beiden als zondaren voor God. Daarnaast geeft dit inzicht ook richting aan het gesprek over moderne vragen. Welke gronden heeft iemand voor zijn eigen zelfbeeld? Kan hij die gezaghebbend onderbouwen?

Vooruitblik

Hoe moeten we nu met de gevonden inzichten verder? Het antwoord is eenvoudig: toepassen. De boodschap van deze serie artikelen aan ambtsdragers, leerkrachten en opvoeders is: pas de inzichten toe in de eigen omgeving. Toepassen betekent in veel gevallen ook uitproberen. Soms mislukken zulke pogingen, maar ze zijn het waard. Naast toepassen op anderen, moeten we de gevonden inzichten het allermeest op onszelf toepassen.

Het slot van deze serie is een goede gelegenheid om de vraag te stellen: voelt u diep in uw hart uzelf als verdwaald in het doolhof van de zonde en bent u overtuigd van de noodzaak van Gods Woord? Bent u bereid u te laten leiden door de Schriften, ook als het dwars tegen uw wensen en verlangens ingaat?

Ter aanmoediging en bemoediging mag het woord van Christus dienen: ‘En zalig is hij, die aan Mij niet zal geërgerd worden’ (Matth. 11:6).

slot

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen