Zes dagen zult gij arbeiden

Arbeiden

De bekende openingszin uit het vierde gebod kunnen we allemaal wel opzeggen: ‘Gedenk den sabbatdag, dat gij dien heiligt. Zes dagen zult gij arbeiden en al uw werk doen’. En de vraagsteller heeft helemaal gelijk dat in onze gereformeerde traditie alle aandacht vooral is uitgegaan naar de sabbatdag, onze nieuwtestamentische dag des Heeren. Bij de behandeling van dit gebod spreken we bijna automatisch over Gods dag en de invulling daarvan. Maar er mag zeker wel méér gezegd worden, ook van die andere zes dagen. Want er is een nadrukkelijk verband tussen die ene dag en de andere zes dagen.

Allermeest vanuit Genesis 1, waar we lezen over het scheppingswerk van de eeuwige God. Het vierde gebod vat het in deze zinsnede samen: ‘Want in zes dagen heeft de HEERE den hemel en de aarde gemaakt, de zee, en alles wat daarin is (…)’. In tegenstelling tot alle andere ‘goden’ waarvan we nooit lezen dat ze ‘werken’, openbaart de ene, ware God Zichzelf in het eerste Bijbelboek onder andere vanuit Zijn scheppingswerk. En als Hij de mens formeert uit het stof van de aarde, stelt Hij de mens om de hof ‘te bouwen en die te bewaren’. Arbeiden moet vóór Genesis 3 altijd een vreugdevolle bezigheid geweest zijn. Het levensonderhoud van de mens hing er niet vanaf. Arbeid en beloning stonden ook los van elkaar. Alle vruchten van de aarde vielen de mens als het ware vanzelf in de schoot. Door onze diepe val in ons verbondshoofd Adam zijn we van onze Schepper vervreemd maar ook van Zijn schepping. Dan ontstaat de noodzaak om te werken tot behoud en onderhoud van ons aardse leven.

Aangrijpend blijven de woorden: ‘In het zweet uws aanschijns zult gij brood eten, totdat gij tot de aarde wederkeert, dewijl gij daaruit genomen zijt; want gij zijt stof en gij zult tot stof wederkeren’ (Gen. 3:19).

We menen dat in het vierde gebod niet de ‘eis’ om zes dagen te arbeiden wordt gesteld, wel dat we binnen die zes werkdagen alle arbeid dienen te verrichten. Als de Zaligmaker Jezus Christus spreekt: ‘Er zijn zes dagen in welke men moet werken’ (Luk. 13:14m), voegen onze vaderen er in de kantlijn (12) aan toe: ‘Dat is, geoorloofd en geboden is te werken’. Luiheid wordt in de Bijbel scherp aan de kaak gesteld, enige rust in de drukte van ons leven wordt nergens negatief geduid. Een mens mag geen slaaf worden van de economie. Wel moet al onze arbeid zijn tot eer van God en tot nut van de naaste.

Rusten

We haasten ons om er nog het mooie slot van onze Heidelbergse Catechismus uit Zondag 38, antwoord 103 aan toe te voegen. Eerst wordt het gebod uitgelegd en wat God daarin gebiedt. We horen van de kerkendienst of het predikambt en het onderhoud van de scholen en vervolgens klinkt de oproep met de ‘vijf werkwoorden’: komen, horen, gebruiken, aanroepen en doen. Op de rustdag moet ik getrouw tot de gemeente Gods komen, daar zijn om Gods Woord te horen, de sacramenten te gebruiken, God de Heere openlijk aan te roepen en de armen christelijke handreiking te doen.

En dan volgt de slotzin die we alle lezers zo van harte toebidden om door genade na te mogen spellen: ‘dat ik al de dagen mijns levens van mijn boze werken ruste, den Heere door Zijn Geest in mij werken late, en alzo den eeuwigen sabbat in dit leven aanvange’.

Heb jij/hebt u ook een vraag?

Mogelijke vragen over onderwerpen binnen de doelstelling van De Saambinder kun jij/kunt u mailen naar ds. B. Labee of hem per post toezenden (zie colofon). Er volgt -zo mogelijk- altijd een reactie. Echter alleen als de redactie het waardevol acht voor de lezers, volgt een antwoord op jouw/uw vraag in een nummer van De Saambinder. Graag wel wat geduld. Er liggen nog tientallen vragen op een reactie te wachten.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen