Petrus Waldes onder Gods Woord
Indrukwekkend was de schamele optocht die in het jaar 1168 door de stad Lyon trok en de snelstromende Rhône overstak. Ze waren op zoek naar een nieuw vaderland, waar ze de vrijheid hadden om een leven te leiden in overeenstemming met Gods Woord.
Dat laatste was zichtbaar aan de grote Franse Bijbels die meegedragen werden. Die Bijbels waren van veel meer waarde dan de andere sobere bezittingen die men bij zich had. Die mensen heetten niet voor niets ‘de armen van Lyon’.
Het was begonnen met een sterfgeval in de onmiddellijke omgeving van Petrus Waldes, een voornaam burger van de bloeiende stad Lyon. Waldes, een rijk koopman, had gezien hoe zijn beste vriend in een gemeentevergadering plotseling stierf. Kort daarna had hij in een preek van een rondtrekkende monnik woorden van Jezus gehoord. Daardoor had hij afstand leren doen van zijn bezittingen.
Waldes had zijn grote vermogen verdeeld: een derde deel was voor zijn vrouw, die hem overigens niet wilde volgen in een leven van armoede, een derde deel was voor de armen van de stad Lyon, en een derde deel was voor de vertaling van de evangeliën in de Franse taal, opdat iedereen daar kennis van kon nemen. Petrus Waldes wilde zijn leven voortaan besteden aan de verbreiding van Gods Woord en aan het helpen van de armen. Een van de grootste huizen in de stad was zijn eigendom geweest, maar hij stichtte er een ziekenhuis in, bestemd voor de armen uit Lyon.
Geëxcommuniceerd
Een paar honderd arme mensen, zonder wapens of dure bezittingen, volgden Petrus Waldes, mannen, vrouwen en kinderen. Zijn eigen vrouw en beide dochters bleven achter. De zondag voor zijn vertrek had de aartsbisschop bekendgemaakt dat Petrus en zijn volgelingen geëxcommuniceerd en verbannen werden. Voordat de zon een volgende avond zou ondergaan, moesten ze, op straf van de dood, de stad verlaten hebben.
De reden van hun verbanning was niet alleen het bezit van de Bijbel - die zij lief gekregen hadden en nu in hun eigen taal lezen konden - ook verzetten ze zich tegen allerlei dwalingen in de kerk van Rome. Die dwalingen waren strijdig met Gods Woord, zoals het knielen voor beelden en relikwieën van Maria en heiligen, de leer van de mis en de transsubstantiatie, van het vagevuur en de vergeving der zonden door de priesters, maar ook de aflaten en het gezag van de paus. Al die zaken werden door hen verworpen. Alleen al het bezit van de Bijbel was in de ogen van de aartsbisschop en de kerk al genoeg om hen te verbannen of zelfs te doden.
Marskramers
Met de Bijbel onder de arm liep Petrus Waldes aan het hoofd van de zacht zingende stoet. Gezinnen droegen Provençaalse dracht. Sommigen liepen met een zwaarbeladen ezel. Veel vrouwen hadden een kleine op de arm. Vastberaden gaf Petrus leiding aan zijn ‘armen van Lyon’. Zijn volgelingen stuurde hij later twee aan twee het land door om als marskramers met hun handelswaar de heilsboodschap uit te dragen.
Op de grens van Frankrijk en Italië en in de valleien van Piëmont was wel ruimte waar ze konden wonen, maar hevige vervolgingen van de zijde van Rome brachten er honderden op de brandstapel. Door contacten met onder anderen Hussieten zwierven ze later breder uit. Men zocht en vond aansluiting bij de Reformatie.
Vroege hervormers
Moderne historici trekken in twijfel of de naam Waldenzen wel van Petrus Waldes komt. Hoe het ook zij, de Waldenzen moeten als voor-reformatorische hervormers worden beschouwd. In een belijdenis van de Waldenzen uit de twaalfde eeuw lezen we ‘dat Christus beloofd is aan de vaderen die de wet ontvangen hebben, opdat ze uit de wet hun zonden, ongerechtigheid en zedelijke onmacht zouden leren kennen en daarom op de komst van Christus zouden hopen, Die voor hun zonden voldoen en de wet vervullen kon’. Is dat ook onze belijdenis, en leven wij ook zo onder Gods Woord?
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van donderdag 24 april 2025
De Saambinder | 24 Pagina's