Muziek

Als er één orgel is dat altijd volop in de belangstelling heeft gestaan van ‘Orgel- Nederland’, dan is het wel het orgel van de Oude kerk in Amsterdam. De afgelopen tijd stond het orgel, vanwege misplaatste tentoonstellingen in deze kerk, opnieuw volop in de schijnwerpers, maar dan niet in positieve zin. Was het altijd al een beroemd orgel, dat nam toe, toen in de tweede helft van de vorige eeuw bekende organisten als Feike Asma, Piet van Egmond en Simon C. Jansen – om er enkelen te noemen – hier hun wekelijkse orgelbespelingen gaven met dikwijls een grote toeloop van belangstellenden. Dit historische orgel staat in de meest historische ruimte van de stad Amsterdam. De Oude kerk is het oudste gebouw van onze hoofdstad en kent als zodanig een eeuwenoude orgeltraditie. Al voor de Reformatie kon het publiek bijna dagelijks genieten van openbare orgelbespelingen die werden verzorgd door onder meer de bekendste organist uit de Gouden Eeuw, Jan Pieterszoon Sweelinck. Van heinde en verre kwamen leerlingen, veelal uit de Noord- Duitse Hanzesteden, naar Amsterdam, om bij Sweelinck te gaan studeren. Toen stond in deze kerk nog het vermaarde orgel uit 1540, dat gebouwd was door de bekendste orgelmaker uit die tijd, Hendrick Niehoff. Dit orgel moest in 1726 echter plaatsmaken voor een nieuw, groot orgel, dat gebouwd werd door de Duitse orgelmaker Christian Vater. Twintig jaar later moest het orgel overigens alweer gedemonteerd worden vanwege problemen met de bij de Oude kerk staande toren.

Daarna werd het orgel grondig onderhanden genomen en herplaatst door Johann Caspar Müller. Een groot stempel heeft in 1870 bij een grondige restauratie orgelmaker C.G.F. Witte uit Utrecht op het orgel gezet.

Al deze wederwaardigheden zijn in een lijvig boek, De aristocraat onder onze historische orgels, (een uitspraak van Feike Asma) te boek gesteld. De uitgave, die zich als een roman laat lezen, kwam onder redactie van Gert Eijkelboom tot stand, met medewerking van diverse auteurs, onder wie Roger van Dijk en Henk Verhoef. De aanleiding was het gereedkomen van een grote, allesomvattende restauratie in 2019, uitgevoerd door de bekwame orgelmakers Reil uit Heerde. Dat het boek rijk is geïllustreerd met veel onbekende foto’s, tekeningen en tabellen, zij ook vermeld. Het is een boek dat geheel past in de serie Nederlandse Orgelmonografieën, een serie die verschijnt bij de Walburg Pers te Zutphen. Het boek kost € 49,95 en heeft als bestelnummer: 9789 462,494.305; te bestellen in elke goede boekhandel.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen