De doop in crisistijd

Laten we eerst kort op een rij zetten wat de kern van de doop inhoudt. God heeft ons als gemeente weggeroepen uit een wereld die zich van Hem losgemaakt heeft en die daardoor aan Zijn oordeel onderhevig is. De doop leidt ons de wereld van vergeving en vernieuwing binnen.

De gang door het water symboliseert dus een overgang. Zoals God Noach door het water van de zondvloed heen leidde naar een nieuwe wereld en Hij het volk Israël uit de slavernij in Egypte door het water van de Rode Zee heen leidde naar Kanaän, zo leidt God ons door het water van de doop Zijn Koninkrijk binnen. Het is tegelijkertijd ook een ondergang met Christus in het oordeel van God en het weer opstaan met Hem in een nieuw leven. Met Christus sterven we en staan we op. Het is een teken van Zijn verbond.

Kinderen horen erbij

De gemeente is steeds geroepen om door het geloof met Christus verbonden te blijven en te leven zoals past bij die nieuwe wereld, bij die overgang. De kinderen die binnen de gemeente geboren worden, zet God niet terug in de oude wereld, de wereld die zich van Hem losgemaakt heeft. Hij stuurt hen niet terug in de wereld buiten de gemeente, in afwachting of ze zelf later ook de overgang naar de nieuwe wereld willen maken. Hij houdt hen erbij! De doop is het teken dat zij erbij horen. God heeft ook hen opgeno‑men in het verbond, in Zijn nieuwe wereld, in de gemeente. Hij roept hen op om te leven zoals past bij Hem, bij Zijn Koninkrijk. De doop roept hen om zich te keren tot God. Niet pas als ze tiener zijn, of als ze belijdenis gedaan hebben, maar van jongs af aan al. God roept iedereen persoonlijk om in dit nieuwe leven te wandelen. Je kunt en mag niet anders. En als het goed is, wil je ook niet anders. De doop verplicht je tot nieuwe gehoorzaamheid, die bestaat uit het innig verbonden zijn met God, het liefhebben van Hem en het vertrouwen op Hem, zoals het doopformulier zo treffend zegt.

In deze nieuwe wereld verzekert God je van drie dingen:

• Als God de Vader zegt Hij je toe dat Hij je het goede gunt en zelfs als het niet goed gaat in je leven, dat Hij de moeilijke dingen toch mee laat werken ten goede.

• Als God de Zoon garandeert Hij dat Hij je zonden vergeeft en je opwekt in een nieuw leven.

• Als God de Heilige Geest verzekert Hij je dat Hij in je binnenste aanwezig is en helpt om te leven zoals in de nieuwe wereld past.

Gezin als gemeente

We willen nu laten zien wat de doop betekent in de bijzondere tijd waarin we nu leven. Als gezin kun je in deze tijd de diensten zo gemist hebben. Je voelde je los van de gemeente. Toch mag je je eraan vasthouden dat je thuis als gezin samen een deel van de gemeente vormt. Je zit namelijk niet alleen als gezinsleden bij elkaar, maar ook als leden van Gods gemeente. En waar twee of drie in Zijn naam bij elkaar zijn, daar is Christus in het midden. We hebben het voorrecht van online diensten, maar we vertrouwen er ook op dat áls we als gezin bij elkaar zijn en samen naar de Bijbel luisteren en erover spreken, Christus er ook bij is. We zijn gemeente in het klein. We zijn immers gedoopt.

Meewerken ten goede

Ten tweede licht in deze tijd de belofte van God de Vader weer helemaal op. Voor de coronacrisis was het leven voor heel veel jongeren gewoon goed, (maar voor een heel aantal ook niet, laten we dat ook niet vergeten). We gunnen onze kinderen ook veel goeds. God als Vader ook. Nu is het een tijd met meer beperkingen. Ook voor jongeren zit er een rem op het leven. Ze kunnen niet alles wat ze willen. Juist dan is het goed om er samen bij stil te staan dat we als gedoopte mensen niet van het kwaad gevrij‑waard zijn, maar dat God wél beloofd heeft het kwaad ons ten beste te keren. Ook in deze periode.

Dat is de waarde van de doop in deze tijd: het geeft je het besef dat dit leven inderdaad niets anders is dan een gestadige dood, zoals het doopformulier zegt. Tegelijkertijd geeft het je de ruimte om God eraan te houden dat ook deze periode geen verloren jaren zijn. Ze kunnen je bijvoorbeeld zo dicht bij Christus gebracht hebben en bij Zijn genade dat je echt niet meer alles uit je jeugd of latere leven hoeft te halen wat erin zit. Of dat je geleerd hebt als jongere hoe belangrijk de kerkdiensten zijn, zoals jongeren dat inderdaad aangeven. Dat de diensten voor eens en altijd een vaste plek in je leven hebben gekregen.

Weerbaar maken

Je kunt er niet vroeg genoeg mee beginnen om kinderen te leren: het leven is geen paradijs. We leven in een gebroken werkelijkheid... en dat betekent heel concreet dat niet alles succesvol, leuk en goed is en gaat in het leven. Wie zijn kinderen echt uit de doop heeft leren leven, zal misschien merken dat ze wat minder snel klaar zijn met een virus, omdat ze weten dat totdat Christus terugkomt, het niet klaar is met het kwaad. Het zal ze vast weerbaarder maken.

Leren leven met God

Bij de doop beloof je dat je je kind zal onderwijzen en laten onderwijzen. Dat klinkt vrij schools, maar onderwijs in de Bijbel heeft een bredere betekenis. Je zou het ook kunnen omschrijven als leren leven met God. Daar heb je anderen bij nodig, daar heb je de Heilige Geest bij nodig. Onderwijzen is in de Bijbel ook voordoen: zo kun je laten zien wat die nieuwe gehoorzaamheid inhoudt – innig verbonden zijn met God, Hem liefhebben en vertrouwen.

Daarvoor is het heel belangrijk om zélf uit je doop te leven: wat betekent de doop voor jou, juist ook in crisistijd? Op welke manier ben jij zelf weerbaar gemaakt, heb je geleerd dat het leven geen paradijs is? Hoe geef je tegenslag een plek in je gezin? Hoe praat je er samen over, als dingen niet gaan zoals je graag zou willen? Welk beeld krijgen je kinderen op deze manier van het leven, en van tegenslag? En hoe laat je merken dat dingen ten beste gekeerd zijn?

Een goede oefening is om voor jezelf eens een gebed aan God te schrijven over zo’n situatie. Zeker ook als je merkt dat je kinderen niet zoveel met het geloof blijken te doen, dan heb je het zelf met God over hun doop: Heere, het zijn niet alleen mijn kinderen, het zijn ook Uw kinderen, houd hen vast.

Het is goed om bij de betekenis van de doop stil te staan, in je relatie, maar ook samen met je kinderen. Dat kan spontaan gebeuren, zomaar tijdens een gesprek. Of als er een doopdienst is, en jij (en je kind) weer herinnerd wordt aan de doop: wat betekent het om juist in deze tijd te dopen of gedoopt te worden? Of je staat juist bij deze vragen stil als je de doopdag van je kind viert in coronatijd: waarom heb je hem/haar laten dopen en wat heb je daar nu aan, als het moeilijk is? Want juist nu is het belangrijk: de doop is iets om nooit te vergeten.

Geen leuke dingen meer

Je zit aan tafel. Je hebt net stilgestaan bij de doop van één van je kinderen, omdat het zijn doopdag is. Ineens zegt hij: Ik ben helemaal klaar met corona. Ik wil gewoon weer met mijn vrienden leuke dingen doen, op vakantie naar Kreta, gewoon weer kunnen doen waar ik zin in heb. Dit is toch geen leven meer, zo saai... Alle leuke dingen moet ik laten schieten. Wat zeg je, juist nu je het net over zijn doop gehad hebt?

Werkvorm 1: donderwolkjes en zonnetjes

De oma van Jesse (11) en Vera (7) is overleden aan corona. Jesse reageert boos op het nieuws, omdat zijn oma toch is gestorven, ondanks de medicijnen. Hij zit veel op zijn kamer of gaat buiten voetballen met zijn vrienden. Vera is verdrietig, omdat ze niet meer met oma kan puzzelen. Wat zou je zeggen tegen Jesse als je hem tegenkomt? En tegen Vera? Deze vorm is geschikt voor in het gezin of op een kring: Maak donderwolkjes en zonnetjes van papier. Geef iedereen een donderwolk en een zonnetje. De donderwolk staat voor verdriet, tegenslag of iets waar je tegenop ziet. De zon staat voor hoop, dankbaarheid of blijdschap. Schrijf erop waar je aan moet denken en deel dit met elkaar. Op welke manier leeft dit ook bij je kind? Wat heeft hij/zij opgeschreven of wat zou hij/zij opschrijven? Op welke manier merkt je kind iets van jouw wolk of zon? Deel je die met elkaar of juist niet? Welke vraag aan God zou je erover willen stellen? Ga hier samen over in gesprek. Dank ten slotte samen voor de ‘zonnen’ en bid ook voor de ‘donderwolken’.

Werkvorm 2: als ouders in gesprek

Het is goed om ook samen met andere ouders in de gemeente na te denken over geloven in crisistijd, over een thema als tegenslag en lijden. Dat is ook leven uit je doop: samen zoeken naar een manier om in de gemeente met deze vragen om te gaan. We zien onze kinderen het liefst gelukkig rondlopen, maar ook kinderen en jongeren ervaren dat het leven niet alleen maar leuk is. Daarin is geen onderscheid tussen gedoopte mensen en niet gedoopte mensen. Het kan je wel voor vragen stellen: waarom gebeuren deze dingen? Hoe verhoudt God zich hiertoe? En hoe kan ik mijzelf en mijn kinderen leren om te gaan met tegenslag? Ga daarom met elkaar in gesprek, plan concreet een avond om hier samen over na te denken. Dit kan aan de hand van Voorleven. In gesprek over opvoeden en geloven (deel 8-11 jaar), waarin een programma rondom deze vragen opgenomen is. Een aanrader.

Digitaal magazine Opvoedingsbron

Dit artikel is onderdeel van Opvoedingsbron, een digitaal magazine dat ontstaan is vanuit de Werkgroep Educatief Beraad, een gezamenlijk initiatief van de Bond van Hervormde Zondagsscholen, de Hervormd-Gereformeerde Jeugdbond, de Hervormde Mannenbond en de Hervormde Vrouwenbond. Het thema is dit keer ‘In je doop’. Dit magazine is binnenkort gratis te downloaden op: www.hervormdevrouwenbond.nl, www.hervormdezondagsscholen.nl, www.hervormdemannenbond.nl en www.hgjb.nl. Voor € 1,- is het blad ook als gedrukt exemplaar te bestellen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen