Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Basistaak van gemeente

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Basistaak van gemeente

Impressie van ‘synodevergadering’ in coronatijd

6 minuten leestijd Arcering uitzetten

Alles is anders in deze tijd. Gelukkig leidt de Geest ook in deze omstandigheden. Wat geldt voor beleidszaken in de gemeente, geldt voor de classis en de synode net zo. De vergadering van 29 januari was er een treffend voorbeeld van.

In het najaar werd duidelijk dat een fysieke bijeenkomst van de synode voorlopig niet mogelijk zou zijn. Het moderamen heeft daarom gekozen voor een route waarin er online besprekingen gehouden zouden worden als voorbereiding naar de vergadering waar het tot besluiten zou komen. Normaal worden die door de synode genomen. In dit geval was het een online peiling. Het moderamen zou op grond van de peiling het besluit nemen en was daar verantwoordelijk voor. Daarom geen synodevergadering, maar een buitengewone moderamenvergadering.

Dienstenorganisatie 2021-2024

Het eerste rapport dat op het menu stond, was het beleidskader van de dienstenorganisatie, ‘De toekomst open tegemoet’. Welke richting gaat de dienstenorganisatie om de gemeenten in de Protestantse Kerk te ondersteunen? De hoofdlijn van het rapport is dat ze haar gewaardeerde werk op het gebied van zakelijke en financiële dienstverlening aan gemeenten en werkers in de kerk zal voortzetten. Wat goed gaat, verdient waardering en continuïteit.

Een belangrijke verandering is de inhoudelijke begeleiding van gemeenten die bovenplaatselijke hulp nodig hebben om voluit en toekomstgericht als gemeente van Christus te functioneren. Daarvoor is belangrijk dat de dienstenorganisatie wil ondersteunen waarin en hoe lang gemeenten die hulp en kennis nodig hebben. Dat vraagt een omslag van een afstandelijke organisatie die van alles bedenkt en het naar gemeenten uitstrooit naar een nabije en luisterende reisgenoot om met gemeenten in zwaar weer de ‘toekomst open tegemoet’ te gaan. Belangrijk daarin is dat gemeenten dat vertrouwen hebben en die behoefte kenbaar (durven) maken. Die zorg klonk er in de synode. Even wezenlijk daarin is de samenwerking met classispredikanten en andere verantwoordelijken op regionaal niveau.

De toekomst is met name aan een jongere generatie. De dienstenorganisatie zal zich inspannen om hen te bereiken én gemeenten ook daarin te ondersteunen.

Basistaak

Het tweede rapport raakt aan dit onderwerp. Dat gaat over de mogelijkheden die kleine en kleiner wordende gemeenten hebben om als gemeente te blijven bestaan. Urgent voor die gemeenten die worstelen met het vervullen van vacatures in de kerkenraad en – soms al jarenlang – overleven met een minimale invulling van kerkzijn in eredienst en pastoraat. De kerk wil zulke gemeenten niet laten voorttobben, maar met hen zoeken om het kerkzijn in die plaats vorm te geven.

Belangrijk is dat kerkzijn minimaal deze vijf ‘basistaken’ behelst: eredienst, pastoraat, diaconaat, geestelijke vorming en missionaire inzet. Als een gemeente zo klein is geworden dat niet meer al deze taken gedaan kunnen worden, ligt er een verantwoordelijkheid bij de gemeente om dat aan te geven en vervolgens bij (het breed moderamen van) de classis om een invulling hiervoor te zoeken.

Samenwerking is een goede mogelijkheid, zodat (bepaalde) taken overgenomen kunnen worden. Na uitvoerige bespreking van het woord ‘basistaak’ (en niet ‘kernmoment’) bleef deze concrete term, – die ook in de kerkorde gebruikt wordt – gehandhaafd. Met het rapport kunnen kleine gemeenten en verantwoordelijken in de classis verder om de mogelijkheden van de kerkorde maximaal te benutten om het aantal kerkenraadsleden te beperken en zo nodig in een grotere samenwerking als volwaardige gemeente te blijven functioneren. De enige ‘angel’ in het rapport is het advies de mogelijkheid te bieden dat ook niet-ambtsdragers stemhebbend lid kunnen zijn van de kerkenraad. Deze aanbeveling heeft het moderamen geparkeerd, omdat de werkgroep ‘Ambt’ daar later met een advies over zal komen. Dit is een verstandige keuze waar de synode van harte mee instemde. Dit leidde ertoe dat de synode unaniem instemde met het besluitvoorstel om met het rapport verder te gaan.

Geestelijke verzorgers

Daarmee was het ochtendgedeelte bijna een uur op de planning ingelopen. De online les van mijn dochter was nog niet afgelopen, dus het samen eten ging gedeeltelijk achter háár scherm. ’s Middags kwam het laatste rapport aan de orde over de geestelijk verzorgers in de eerste lijn. Aanleiding daarvoor is de wijziging van overheidsbeleid, allereerst door mensen langer thuis te laten wonen die eerder in een verpleeghuis werden opgenomen en vervolgens door te erkennen dat die mensen behoefte aan pastorale zorg kunnen hebben. In het verpleeghuis was er geestelijke verzorging (zielzorg) beschikbaar, gefinancierd door de overheid. Als diezelfde mensen thuis die zorg wensen, heeft de overheid de verantwoordelijkheid ook daar financieel zorg voor te dragen. Dat is nu wettelijk geregeld en daarmee komt de vraag naar de kerk of zij deze geestelijk verzorgers wil uitzenden thuis zielzorg te bieden.

De kerk wil die mogelijkheid bieden. Er zitten wel een paar haken en ogen aan. In hoeverre is gewenst om ‘zzp’ers’ uit te zenden die betaald worden door de overheid; de plaatselijke gemeente heeft toch een pastorale verantwoordelijkheid die niet beperkt hoeft te zijn tot de eigen leden? Ook is het de vraag of de zending vanuit de kerk geen drempel opwerpt voor de geestelijk verzorger, vanuit de wrijving die een hulpvrager met de kerk kan hebben. Ten slotte: hoe voorkom je dat een gemeentepredikant in zijn eigen gemeente als ‘zzp’er’ voor rekening van de overheid aan het werk gaat?

Ongewenste effecten

Een eerdere versie van dit rapport was in juni ter sprake geweest. De afgelopen maanden en het proces naar de vergadering toe hebben de synode het vertrouwen gegeven dat deze vragen voldoende beantwoord zijn met de waarborgen om ongewenste effecten te voorkomen. Dit leidde tot opnieuw een royale steun om deze kerkelijke zending mogelijk te maken met de oproep dat er een blijvende wisselwerking zal zijn tussen de geestelijk verzorgers en de kerk.

Vice-preses diaken mevrouw J. Galjaard bedankte op afstand de scheidende synodeleden met hartelijke woorden en sloot de vergadering met dank aan onze God.

Na een paar appjes met synodeleden uit de classis was om 14.00 uur deze korte synodedag voorbij. Het was een waardige afsluiting van een lang, intensief voortraject. Met deze onderwerpen kón het op deze manier. Tegelijk zie ik ernaar uit dat er weer ruimte komt voor een ‘normale’ synodevergadering, waarin je met elkaar offline het gesprek aangaat en tot besluiten komt. Bij ingewikkelder onderwerpen lijkt me dat een must.


De route

Voorafgaand aan de vergadering op 29 januari was er in december online een toelichting op de procedure in drie sessies. Met ongeveer twintig deelnemers is dat mogelijk. Op dezelfde wijze was er in januari in drie sessies een inhoudelijk gesprek naar aanleiding van ingediende vragen door synodeleden. Vervolgens hadden de synodeleden een week tijd om tegenvoorstellen, amendementen en moties (TAM’s) in te dienen. Die werden in een sessie enkele dagen voor de vergadering online besproken, met name met de indieners en gedeeltelijk verwerkt of ingetrokken. Zodoende lag tijdens de vergadering zelf een aangepast besluitvoorstel voor en een enkel amendement of motie die door het moderamen werd ontraden.

Het proces was dus niet alleen voorgekookt, maar werd helemaal panklaar opgediend. Met dit verschil dat ‘voorkoken’ een negatieve gedachte oproept van bekokstoven en in dit geval het hele kookproces met de synode was besproken en deze ermee had ingestemd. Het resultaat was een vergadering waarin de peiling weinig verrassing en variatie liet zien. Met alle besluiten werd overtuigend of unaniem ingestemd. Dit betekent dat bij de drie urgente onderwerpen het licht duidelijk op groen staat en het moderamen ter vergadering de rapporten als uitgangspunt voor beleid heeft aanvaard.

Dit artikel werd u aangeboden door: de Gereformeerde Bond

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van donderdag 11 februari 2021

De Waarheidsvriend | 24 Pagina's

Basistaak van gemeente

Bekijk de hele uitgave van donderdag 11 februari 2021

De Waarheidsvriend | 24 Pagina's