De heilige oorlog (90)

De afkomst van Vleselijke Gerustheid

In Mensziel woont ook de heer Vleselijke Gerustheid. Hij zal de stad, die zoveel genade heeft ontvangen, in grote en afschuwelijke slavernij en gevangenschap brengen. Wie is hij en wat doet hij?

Toen Diábolus de stad Mensziel in bezit nam, bracht hij een groot aantal Diábolusmannen met zich mee. Allen hadden hun eigen karakters. Onder hen was een man met een hoge dunk van zichzelf, de heer Verwaand ¹ . Hij was opmerkelijk rap in zijn doen en laten, meer dan andere regeerders. Toen Diábolus in de gaten kreeg hoe actief en vrijpostig hij was, liet hij deze man vele plannen maken om Mensziel wanhopig te maken. Hij deed dat tot groot genoegen van Diábolus en slaagde er beter in dan de meesten die met hem uit de holen kwamen. Omdat hij zo geschikt was voor het werk, gaf Diábolus hem een voorkeurspositie. Hij plaatste hem naast de heer Vastewil. Vastewil was zeer ingenomen met Verwaand en diens prestaties. Hij gaf hem daarom zijn dochter Zonder Vrees tot vrouw. Uit het huwelijk van Verwaand en Zonder Vrees is Vleselijke Gerustheid geboren. Vleselijke Gerustheid is dus van de zijde van zijn vader een Diábolusman, maar van de zijde van zijn moeder een burger van Mensziel. Omdat dit soort vermengingen vaker plaatsvonden, was het soms moeilijk om erachter te komen of iemand behoorde tot de oorspronkelijke bewoners van Mensziel of tot de mannen van Diábolus.

De bedoeling van Vleselijke Gerustheid

Vleselijke Gerustheid lijkt veel op zijn vader en moeder. Hij is verwaand, hij is nergens bang voor en hij is altijd bezig. Er is - wanneer dan ook - niets nieuws, er wordt niets nieuws geleerd, er verandert niets of er wordt niet ergens over gepraat in Mensziel, of Vleselijke Gerustheid weet van de hoed en de rand en volgt het van het begin tot het eind. Altijd weer wijst hij af wat volgens hem het zwakste is, en kiest voor de zijde van de sterkste.

Toen de machtige Koning El-Schaddaï met zijn Zoon Immanuël ten oorlog trok om Mensziel in te nemen, was Vleselijke Gerustheid ook in de stad. Hij was voortdurend bezig om de burgers moed in te spreken in hun opstand. Hij porde hen aan zich te verharden in hun strijd tegen de soldaten van de Koning. Maar Mensziel werd ingenomen en bekeerd tot de gehoorzaamheid van Prins Immanuël. Vleselijke Gerustheid maakte mee hoe Diábolus werd vernederd en uit het kasteel verjaagd en wat er van hem geworden was. Hij zag ook dat Mensziel vervuld werd met kapiteins, oorlogswapens, soldaten en allerlei voorraden. Dan besluit de sluwe Vleselijke Gerustheid zich aan te passen. Hij veinst dat hij de Prins op dezelfde wijze gaat helpen tegen Diens vijanden, zoals hij eerder Diábolus heeft geholpen in de strijd tegen de Prins.

Het werk van Vleselijke Gerustheid

Vleselijke Gerustheid komt na een tijdje wat meer te weten over de wijze waarop Immanuël handelt. Dan waagt hij zich onder de stadsbewoners en probeert een praatje aan te knopen. Hij weet dat de macht en kracht van de stad groot is en dat men het fijn zal vinden als hij de inwoners daarover prijst. Dat doet hij dan ook, en hij bevestigt dat de stad onneembaar is. De ene keer spreekt hij waarderende woorden over de kapiteins, hun slingerwapens en stormrammen. Een andere keer prijst hij de muren, torens en andere verdedigingswerken. Ten slotte wijst hij op de verzekering van de Prins dat men voor altijd gelukkig zal zijn. Als hij merkt dat sommigen met zijn woorden ingenomen zijn, maakt hij er nog meer werk van. Hij loopt van straat naar straat, van huis tot huis en van de een naar de ander. Het eind van het liedje is dat hij Mensziel naar zijn pijpen laat dansen en het voor elkaar krijgt dat men net zo vleselijk gerust wordt als hijzelf. Van praten komt het tot feestvieren, van feestvieren tot allerlei vermakelijkheden. Van het een komt het ander.

Geen gevaar …

De waarschuwingen voor de listen van satan die door Bunyan eerder beschreven zijn, blijken niet ongegrond te zijn. Enige tijd mag de ziel zich verlustigen in de Heere, wat bij de een langer duurt dan bij de ander. Maar het is Bijbels dat de zielsvrede een bevochten vrede is. De Heere kan weleens de hemel in het hart schenken, maar daar gaat vaak veel strijd aan vooraf. Ook schenkt Hij geen hemel zonder strijd.

Oorsprong van valse gerustheid

Wie verwaand is, is ervan overtuigd dat hij heel belangrijk is en heeft dan ook goede gedachten van zichzelf. Als dat dan ook nog eens samengaat met het afwezig zijn van vrees voor gevaar, dan volgt er valse gerustheid. Het is geen gerustheid die gewerkt wordt door de Geest, maar die uit het eigen bedrieglijke hart voortkomt. Het is een vleselijke gerustheid. Soms is het moeilijk te bepalen waar de gerustheid vandaan komt. Verwaandheid heeft een duivels beginsel, gerustheid is van nature een menselijke eigenschap.

Vleselijke gerustheid was ook te vinden onder de Samaritanen. De oorsprong van de Samaritanen ligt in een vermenging van Assyriërs en Israëlieten, dus van heidenen en Joden (zie 2 Kon. 17). Toen de Assyriërs door hun koning verplaatst werden naar Israël om de woningen te bevolken van de weggevoerde Israëlieten, namen ze hun eigen goden mee. Omdat er een aantal Assyriërs werd gedood door leeuwen, kwam men ertoe ook de Heere te gaan dienen, al was dat op een wijze die niet was naar de wetten van Mozes. Zo ontstond een vermenging op het terrein van godsdiensten en van huwelijken. Men leefde in vleselijke gerustheid, zoals ook te zien was in het leven van de Samaritaanse vrouw (zie Joh. 4). Hoe gerust kan een mens voortleven! Een beetje wereld, een beetje godsdienst. Een toestand van valse rust, waarin zelfs een begenadigde ziel kan terechtkomen.

Geen gevaar

Valse gerustheid zorgt ervoor dat de ogen gesloten worden voor het gevaar. De satan past zich aan. Hij doet zich voor alsof hij blij is met de vrede in de ziel. Hij spreekt geruststellende woorden. Hij prijst zelfs het werk van zijn Tegenstander. Zonder ophouden is hij bezig. Stap voor stap komt de ziel in de gevaarlijke toestand terecht. Gods Naam wordt toch geëerd? En feestvieren is toch geoorloofd, dat deed de ziel toch ook toen ze de liefde van haar Verlosser mocht ervaren? Een beetje plezier is toch niet verboden?

De profeet Micha heeft ook te maken gehad met verleidende profeten, profeten die mijn volk verleiden, die met hun tanden bijten, en roepen vrede uit (Micha 3:5b). De kanttekenaren geven de volgende omschrijving (kantt. 12): ’Onder voorwendsel van liefde en vriendelijkheid, als grijpende wolven, de zielen moorden door hun valse verleidende profetieën’. Onder die valse profeten waren niet alleen mannen, maar ook vrouwen. Van de laatsten sprak de HEERE: Wee die vrouwen die kussens [valse beloften van rust en vrede] naaien voor alle oksels der armen, en maken hoofddeksels voor het hoofd [slaapmutsen om rustig te kunnen slapen] van alle statuur, om de zielen te jagen [om in het tijdelijk en eeuwig bederf te brengen] (Ez. 13:18b) ² .

Hoe blijkt ook hieruit weer de listige aard van de leugenaar van de beginne aan. Hij doet zich voor als een engel des lichts. Maar achter dat masker heeft hij de diepe haat tegen de Drie-enige God verstopt.

Hoe nodig is het om voor het eerst en telkens opnieuw ontdekt te worden aan dat bestaan, wat altijd maar gericht is op rust buiten de enige Rustaanbrenger!

Noten

1. Bunyan spreekt over de heer ’Self-Conciet’. ’Conciet’ betekent verwaandheid, eigendunk, verbeelding. Het is dus iemand die een hoge dunk heeft van zichzelf. Daarom is gekozen voor de naam Verwaand, en niet voor de naam Zelfbedrog zoals de oorspronkelijke vertaling weergeeft.

2. Zie voor de tussen haken geplaatste toevoegingen de kanttekeningen bij Ez. 13:18.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen