Opwekking Asbury

In de media, zelfs seculiere, verschenen de afgelopen weken berichten over een opwekking op de campus van Asbury University, in het Amerikaanse stadje Wilmore (Kentucky). Op sociale media ging het viraal. Ook het Reformatorisch Dagblad besteedde er herhaaldelijk aandacht aan. Daarin overheerste een voorzichtige en afwachtende toon. Prof. dr. W. van Vlastuin beschreef de visie van Jonathan Edwards op het fenomeen opwekkingen (RD 21-02-2023). Edwards was zelf betrokken bij de ‘Great Awakening’ (1739-1745). Die leidde ook in die tijd tot felle debatten over het geestelijke karakter ervan. Wat betreft Van Vlastuin is er te weinig materiaal om een grondig oordeel te geven over ‘Asbury’. Een dag later schreef de hoofdredactie in haar commentaar: ‘Schrijf opwekking Asbury niet te snel af’… ‘De tijd zal moeten leren hoe diep en blijvend de bijeenkomsten in Wilmore en daarbuiten hun stempel op de aanwezigen hebben gedrukt. Uit de vruchten zal blijken of dit een werk van Gods Geest is geweest’ (RD 22- 02-2023). Inmiddels verspreidt het fenomeen zich naar andere universiteiten.

Het woord opwekking heeft onder veel bevindelijk gereformeerden niet zo’n positieve klank. Dat zal deels te maken hebben met het feit dat het in evangelische kringen een tamelijk veel gebruikt en ook wel misbruikt woord is. Bovendien zijn er nogal wat bewegingen geweest die werden aangeduid als opwekking, maar weinig meer waren dan massale bijeenkomsten waarbij flink op de emoties werd gewerkt en werd aangedrongen op een onmiddellijke keuze voor Jezus. Dat maakt de reserves tegen het begrip ‘opwekking’ begrijpelijk. Toch zijn die bedenkingen beslist niet in alle opzichten terecht. Er zijn opwekkingen geweest in de geschiedenis van Gods kerk waarbij er werkelijk sprake was van een ongewone krachtige werking van Gods Geest, en je kunt er naar verlangen dat zulke tijden nog eens opnieuw aanbreken.

Wat is een opwekking

Maar wat is dan precies een opwekking? Het woord komt niet voor in de Bijbel en wordt pas sinds 1740 gebruikt. Een opwekking is een tijd waarin de Heere met Zijn Geest ongewoon krachtig werkt. Het is gewoonlijk een tijd van opmerkelijke toename van het geestelijke leven bij veel van Gods kinderen, en waarbij in korte tijd veel mensen krachtdadig tot God bekeerd worden. Het zijn tijden die doen denken aan de tijd van Pinksteren zoals beschreven in Handelingen 2. Opwekkingen – wanneer ze een waar werk van de Heere zijn – zorgen ervoor dat er groot beslag komt te liggen op een gemeente of een plaats. Mensen spreken nog over weinig anders dan geestelijke dingen. Alle andere dingen komen op de tweede plaats te staan. De preken maken diepe indruk. Velen wenden zich tot predikanten met de vraag: wat moet ik doen om zalig te worden? Mensen zoeken elkaar op om te bidden en te spreken over geestelijke zaken. Er is liefde en eendracht. Er is bewogenheid over medemensen die nog onbekeerd zijn. Er vindt een reformatie van het maatschappelijke en huiselijke leven plaats. Kerkmuren vallen weg. Zulke opwekkingen hebben blijvende gevolgen in de levens van mensen en zorgen voor grote veranderingen in gemeenschappen.

Dergelijke opwekkingen zijn er niet weinig geweest. De Schotse predikant John Gillies (1712-1796) schreef een lijvig boek met een overzicht van opwekkingen sinds het begin van de jaartelling. Dit boek werd voor het eerst gepubliceerd in 1754, en later herhaaldelijk aangevuld en bijgewerkt, ondermeer door Horatius Bonar in 1845. Het boek geeft veel beschrijvingen van opwekkingen in de loop der eeuwen. Vorig jaar verscheen bij Den Hertog ‘Uw dochters zullen profeteren. Geestelijke opleving onder catechisanten in Oud-Beijerland’ door B. Hooghwerff. Daarin wordt beschreven hoe de Heere de catechisatielessen van ds. Philippus Jacobus Resler (1765-1827) in de winter van 1801- 1802 wilde gebruiken tot bekering van 70 meisjescatechisanten. Resler is bekend door zijn verkorte uitgave van de bekende catechisatiemethode van Abraham Hellenbroek.

Een tamelijk bekend voorbeeld is de opwekking die in het Schotse plaatsje Kirk of Shotts plaatsvond in 1630. In dit dorp tussen Glasgow en Edinburg vond de bediening van het Heilig Avondmaal plaats. Er waren twee predikanten aanwezig, de oude Robert Bruce en de jonge John Livingstone. Op zondag tijdens de bediening van het Heilig Avondmaal werd de nabijheid van de Heere gevoeld. De avondmaalgangers waren zo vervuld met hemelse blijdschap en vrede, dat zij tijdens de nacht die volgde in kleine groepjes bij elkaar bleven en de Heere in aanhoudend gebed aanliepen. Zoals te doen gebruikelijk in Schotland, werd er op maandag nog een laatste dienst gehouden. Een grote menigte had zich verzameld op het kerkhof. John Livingstone leidde de dienst. Hij voelde zijn onwaardigheid en onbekwaamheid. Toch gaf de Heere veel vrijmoedigheid. Hij bediende het Woord uit Ezechiël 36: 25, 26: ‘Dan zal ik rein water op u sprengen en gij zult rein worden…’ Toen hij op het punt stond zijn preek te besluiten begonnen er enkele druppels regen te vallen. Hij zag hoe het volk zich voor de regen zocht te bedekken. Het gaf hem aanleiding te vragen of zij een schuilplaats hadden voor de druppels van de Goddelijke toorn. Hij werd ertoe geleid om hen nog bijna een uur ernstig te vermanen en op het hart te binden om tot Christus te vluchten. Zijn woorden gingen met zoveel kracht gepaard, dat door deze preek ongeveer 500 mensen tot bekering kwamen.

Ontsporingen

Over het fenomeen opwekkingen zou veel te zeggen zijn. Ze waren soms plaatselijk, soms meer dan dat. Soms was sprake van ontsporingen. Niet alle bekeringen waren ware bekeringen. Bovendien, in de 19e eeuw ontstond – allereerst in Kentucky, waar ook Asbury ligt – een beweging die nu soms wordt aangeduid als ‘revivalism’. Het woord laat zich slecht vertalen, maar het komt erop neer dat de overtuiging ontstond dat opwekkingen bevorderd kunnen worden, gebruikmakend van bepaalde bewezen methoden, zoals meerdaagse massale samenkomsten, het stimuleren van emoties, onder meer door gevoelige muziek, het aandringen op een onmiddellijke keuze voor Jezus door naar voren te komen, een sterke nadruk op het meten van succes door aantallen bekeringen te tellen, en meer in het algemeen een arminiaanse inslag. Veel kenmerken van de evangelische beweging vinden hun wortels in deze tijd en zijn nog steeds zichtbaar bij bijvoorbeeld EO-jongerendagen. Een bekende voorman uit die tijd (van revivalism) was Charles Grandison Finney (1792-1875). De uitwerking van deze nieuwe opwekkingsbeweging was verwoestend, en zorgde ervoor dat de herinneringen aan de ‘oude’ opwekkingen’ vrijwel verloren raakten. Wie hier meer van wil weten en het Engels machtig is leze ‘Revivals en Revivalism’ van Iain Murray.

Asbury

Wat voor soort van opwekking is het die gaande was in Asbury? Is het een ‘ouderwetse’ opwekking die zich kenmerkt door ‘ouderwetse’ bekeringen, of is het meer een opwekking in de geest van Finney? In Amerikaanse christelijke media verschenen allerlei verslagen van mensen die erbij waren. Een ervan was van de hand van Doug Hankins die schrijft voor The Gospel Coalition. De titel van zijn artikel: ‘Gewoon en buitengewoon, een dag bij de Asbury opwekking’. Hij schrijft over een volle kerkzaal, het Hughes auditorium, waar 24 uur per dag mensen aanwezig zijn die luisteren naar schriftlezingen, naar voren komen om aan stafleden te vragen om voor hen te bidden, getuigenissen delen, en gezangen zingen. De meeste mensen doen actief mee, maar er zijn ook mensen die staan te filmen of een praatje met elkaar maken. De bijeenkomst vindt op ordelijke wijze plaats. Buiten staat een lange rij mensen te wachten om plaats te kunnen nemen. Om de 45- 60 minuten is er een pauze waarbij een deel van de aanwezigen het gebouw verlaat en andere mensen de leeggevallen plaatsen innemen. Rond de kerk zitten groepen mensen te picknicken en spelen kinderen. Doug Hankins was onder de indruk. Hij vond het aan de ene kant heel gewoon, en aan de andere kant toch ook buitengewoon.

In zijn verslag lees ik niet over zonde of bekering. Er lijken geen mensen te zijn die vragen: ‘wat moet ik doen om zalig te worden?’ Als zijn verslag een goede weergave geeft, dan lijkt het weinig op de soort van opwekking waar we naar zouden moeten verlangen. De tijd zal het leren. Hoe het ook zij, ‘Asbury’ herinnert er ons aan dat er ooit gezegende tijden van opwekking waren. De Heere geve die opnieuw, en verlevendige het gebed hiervoor onder Gods volk.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen