Armen van Geest

Deze eerste zaligspreking is al dadelijk een echte paradox. Een wonderspreuk, die een innerlijke tegenstrijdigheid schijnt te zijn. Immers: hoe kan nu armoede (in welke vorm dan ook) een oorzaak van geluk zijn? Arm-zijn betekent toch altijd: te kort komen, gebrek hebben, nood lijden. De lezing van Lucas: "Zalig, gij armen!" spitst de zaak alleen nog maar verder toe. Bovendien gebruikt de grondtekst in beide evangeliën voor "armen" een woord, dat letterlijk "bedelaar" betekent. Dat wijst wei op de ergste armoede, waarin men gedwongen wordt de hand op te houden en om een aalmoes te vragen, aangezien men zelf hoegenaamd niets meer bezit om van te leven. Maar is dat een benijdenswaardige situatie? Iedereen ervaart dat als uiterst beklagenswaardig. Hoe kan Jezus zoiets zeggen, dat lijnrecht tegen onze gedachten en gevoelens ingaat?

Wie worden er precies met "de armen van geest" bedoeld? Vaak denkt men aan zwak-begaafden, aan verstandelij k-gehandicapten. Zulke mensen missen wel heel veel, maar zijn er veelal zelf heel blijmoedig onder. Maar deze verklaring berust op een misverstand. Het gaat hier over een categorie, die wij ook meermalen aantreffen in de Psalmen en bij de Profeten. Mensen, die niet arm aan verstand zijn, maar arm van hart; arm tot in de kern van hun bestaan. Zó noodlijdend en hulpbehoevend, dat zij zichzelf onmogelijk kunnen redden en ook door anderen niet uit de misère geholpen kunnen worden. Zij zijn volledig aangewezen op de goedgunstigheid van God. Zij staan met lege handen vóór Hem en heffen die smekend tot Hem op om uitkomst. Hun enige hoop en troost is Hij, van wie de psalmist getuigt: "Voorwaar, Hij zal de arme redden, die om hulp roept, de ellendige en wie geen helper heeft. Hij zal Zich ontfermen over de geringe en de arme. Hij zal de zielen der armen verlossen" (Psalm 72 : 12 en 13).

Jezus heeft het portret van deze armen van geest duidelijk getekend in twee van Zijn gelijkenissen. Heel sprekend is de figuur van de arme Lazarus, die ligt te verkommeren voor de poort van het huis van de rijke man. Die trekt zich niets van hem aan en laat hem aan zijn lot over. Er is ook niemand anders, die een hand naar hem uitsteekt. De straathonden zijn zijn enige gezelschap. Hij kan alleen uitkomst verwachten van God. Zijn naam betekent "Godhelp" en dat blijkt, gelukkig, geen vrome frase te zijn. Want als hij sterft, wordt hij door de engelen gedragen in Abrahams schoot.

Het tweede portret van een arme van geest is de biddende tollenaar in de tempel. Hij durft haast niet voor de hoge en heilige God te verschijnen. Want hij is innerlijk volslagen bankroet en zit tot over zijn oren in de schuld. De Farizeeër, die met hem in het heiligdom verkeert, voelt zich geestelij k-rijk. Hij heeft aan de Here God een hele schat van goede werken aan te bieden. Maar de tollenaar komt om in zijn armoede en kan daarom alleen maar een beroep doen op Gods genade. En, gelukkig, is dat niet vergeefs. Want hij mag gerechtvaardigd naar huis terugkeren: bevrijd van een ondragelijke last!

In de tijd van Zijn openbare werkzaamheid heeft Jezus heel wat van zulke armen van geest ontmoet. Mensen, die de wet niet eens kenden; mensen, die die wet met voeten hadden getreden; mensen, die met hun pogingen om de wet na te leven, hopeloos vastgelopen waren. Maar bij alle onderlinge verschil allemaal mensen, die er slecht aan toe waren en niet verder konden. Zij voelden zich onweerstaanbaar tot Hem aangetrokken. En zij bleken bij Hem ook aan het goede adres te zijn. Want Hij was door God gezalfd om aan armen het evangelie te verkondigen. En Hij liet het ook niet bij woorden. Hij was terwille van hen arm geworden, terwijl Hij rijk was, opdat zij door Zijn armoede rijk zouden worden.

Uit Zijn optreden wordt duidelijk hoe Hij de armen van geest zalig kan prijzen. Op zichzelf is het, natuurlijk, helemaal niet heerlijk en begeerlijk om er ellendig aan toe te zijn. Maar het grote pluspunt van zo'n situatie is, dat ze mensen ontvankelijk maakt voor Gods gunsten en gaven. Aan de rijke Farizeeërs, die het zo goed met zichzelf getroffen hadden, kon Jezus Zijn liefdevolle ontferming en Zijn reddend erbarmen niet kwijt worden. Want zij zaten daar niet om verlegen, maar waren er mee verlegen. Maar bij de arme zondaars was Hij van harte welkom als de enige Redder in de nood. Zij zaten te springen om de vergeving van hun schuld en de vernieuwing van hun leven.

En waaruit bestaat de zaligheid, die Hij hun belooft en schenkt! "Hunner is het Koninkrijk der hemelen", verklaart Hij Zelf Zij worden nu al door het geloof in Hem herboren tot burgers van het hemelrijk En zij knjgen nu al door Zijn toedoen een aandeel in de schatten van die genade-heerschappij van God Maar dat alles is nog maar een voorschot van hetgeen voor hen IS weggelegd in de toekomst Dan zullen zij ten volle genieten de zaligheid, die God voor hen heeft weggelegd De rijkste erfenis, die zich denken laat'

"Zalig zijn de armen van geest, want hunner is het Koninkrijk der hemelen " Is deze eerste zaligspreking ook aan ons geadresseerd'' Dat is wel te hopen Want anders richt Jezus tot ons het dreigende woord "Wee u, gij rijken'" Vanzelfsprekend is het, helaas, niet Want de zelfinbeelding en zelfverheffing zit ons in Thet bloed Wij menen uiteraard heel wat te hebben en heel wat te zijn Wij wanen onszelf rijk "Godsdienstig opgevoed, kerkelijk-meelevend, onverdacht rechtzinnig, vrijgevig en hulpvaardig - dat is toch bepaald met niks'" De gemeenteleden van Laodicea waren ook zo zelfingenomen "Ik ben rijk en ik heb mij verrijkt en ik heb aan mets gebrek " Maar Jezus nep hen tot de orde met de woorden "Gij weet met, dat gij zijt de ellendige en jammerlijke en arme en blinde en naakte " Wat een zelfbedrog te wanen, dat men alles heeft en in werkelijkheid alles te missen' Laten WIJ daar toch voor oppassen'

WIJ hebben het allen nodig om arm gemaakt te worden voor God Dat kan gebeuren door een persoonlijke ontmoeting met de gekruiste en opgestane Christus Daardoor is een man als Paulus als bij to verslag van schatrijk straatarm geworden Maar uit dat verlies werd onvoorstelbaar-grote winst voor hem geboren Want zodoende leerde hij zijn Heiland en Verlosser kennen in al Zijn rijkdom voor een zondaar en bedelaar Ook voor ieder van ons is ontlediging van al het onze de enige weg naar de vervulling met al het Zijne WIJ hebben het ook allen nodig om arm gehouden

WIJ hebben het ook allen nodig om arm gehouden te worden Wij mogen ons met laten voorstaan op onze bekering, alsof wij daardoor "self-supporting" zouden zijn geworden Wij moeten het van genade hebben zolang wij leven en ook als wij straks sterven Een man als Luther heeft dat diep beseft Want een van zijn laatste woorden moet geweest zijn "Wij zijn bedelaars dat is waar " Maar juist zulke bedelaars worden door God in de adelstand verheven hemel burgers en koningskinderen' Jezus staat daar persoonlijk borg voor met Zijn plechtige verzekering "Zalig de armen van geest, want hunner is het Koninkrijk der hemelen'"

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen