Eenzijdigheid

Wat is het een groot geluk, dat de bijbel voor een goed deel in verhaalvorm en in beeldende taal geschreven is' Stel u eens voor, dat Jezus ons de geheimenissen van het Koninkrijk Gods onthuld had in diepzinnige beschouwingen in plaats van in gelijkenissen Het is zeer de vraag of wij die verheven wijsheid zelf zouden kunnen verstaan En het staat vast, dat wij ze onmogelijk aan onze kinderen konden overdragen

De profeet Hosea is een ware meester in de kunst van de beeldspraak Zijn profetieën zijn doorspekt met sprekende vergelijkingen, die hij vaak ontleent aan de natuur Zo noemt hij het onbekeerlijke Israel nu eens een weerspannige koe en dan weer een onnozele duif, zonder verstand Hij voorzegt, dat het bekeerde Israel in de toekomst zal bloeien als een leüe en dat zijn pracht zal zijn als die van een olijfboom En u herinnert u nog hoe hij de schijnbekering tussentijds tekent als een morgenwolk, en als een dauw die in de vroegte vergaat Heel geestig en toch tegelijk diep-geestelijk is zijn

Heel geestig en toch tegelijk diep-geestelijk is zijn uitspraak "Efraim is een koek, die met gekeerd is " U ziet het voor u een vrouw is bezig met het bakken van een broodkoek Maar zij vergeet een poos, dat zij deeg in de oven heeft staan En als zij na verloop van tijd gaat kijken, ontdekt zij tot haar schrik dat de onderkant zwartgebrand is, terwijl de bovenkant ongaar gebleven is Het resultaat is een misbaksel, dat onbruikbaar en ongenietbaar is en dat dus alleen maar weggeworpen kan worden De broodkoek had tijdig omgekeerd moeten worden om voor consumptie geschikt te zijn Eenzijdigheid is een euvel, dat funest kan zijn'

Het volk Israel lijdt blijkbaar ook aan eenzijdigheid en wel in hoge mate Maar in welk opzicht is dat het gevaP Dat wordt duidelijk uit het verband "Efraim vermengt zich met de volken", is het verwijt van de profeet En op welke manier gebeurt dat dan'' "Egypte roepen zij te hulp, naar Assur trekken zij", verklaart hij nader Vorst en volk zoeken hulp en steun bij de grote mogendheden van hun tijd om hun zelfstandigheid te kunnen handhaven Maar die buitenlandse politiek IS onverstandig en zelfs levensgevaarlijk Want door al die contacten met heidense machthebbers dringen ook als vanzelf heidense zeden en practijken binnen Zodoende verliest Israel gaandeweg zijn identiteit als volk van God, dat door Hem apart gesteld is en aan Zijn dienst gewijd Die eenzijdige opstelhng roept in de geest van Hosea het beeld op van een koek, die met is omgekeerd

Als het zo doorgaat, loopt het verkeerd af' De mensen hebben er geen erg in, wat hun te wachten staat "Vreemden hebben zijn kracht verteerd, maar hij beseft het met", stelt Hosea vast Daarom acht hij het zijn taak om te waarschuwen voordat het te laat is Misschien kan een beeld, dat uit het leven gegrepen is, hen doen inzien hoe hachelijk hun situatie is Door zich al maar te oriënteren op heidense grootheden, die heidense invloeden op hen uitoefenen, verhezen zij hun God al meer uit het oog en vervreemden zij van Zijn dienst Efraim moet tijdig worden omgekeerd Dat wil zeggen het moet zich bekeren tot zijn God Anders loopt het met hen op een mislukking uit en gaan zij de ondergang tegemoet!

*

Dit rake beeld is voor ons met alleen aardig en interessant, maar ook belangrijk en actueel Door alle eeuwen heen is de kerk door hetzelfde gevaar bedreigd als oud-Israel het gevaar van de eenzijdigheid' In de zin van een sterke overhelling van God af naar de wereld toe En in onze eigen tijd is dat gevaar waarschijnlijk groter dan ooit tevoren De zuigkracht van het moderne leven is zo groot, dat wij daaraan haast geen weerstand kunnen bieden en ons tegen wil en dank laten meeslepen Het verschil in levenshouding en levensgedrag tussen christelijke en niet-chnstelijke mensen wordt gaandeweg kleiner Wij gaan mee met de grote massa en wij doen ook met hen mee Wij passen ons aan aan de heersende Veromca-cultuur, waarin alles draait om geld, gemak, genot en gezondheid Maar welke plaats en welke functie blijft er op die manier nog over voor Hem, die de centrale plaats in ons leven dient in te nemen'' Hij wordt steeds meer naar de rand geschoven en tenslotte over de rand heen'

De christelijke gemeente in Nederland gaat al meer lijken op Israel in Hosea's dagen een koek, die met omgekeerd is' Eenzijdig gespitst op wat de apostel Johannes noemt "de begeerte des vleses, de begeerte der ogen en een hovaardig leven" In een woord samenge vat wereldgelijkvormig' En dat verlies van onze iden titeit, onze eigenheid, werkt op den duur rampzalig Want dan lopen wij onze roeping mis en deugen wij nergens meer toe dan om weggeworpen te worden 153

Wij moeten hoognodig omgekeerd worden. Of zonder beeldspraak gezegd: wij moeten ons bekeren tot God die al meer in het vergeetboek raakt, maar die alleen met de eerste plaats in ons leven tevreden is.

Intussen is dit niet de enige vorm van godsdienstige eenzijdigheid, waarvoor wij op onze hoede moeten wezen. Er zijn nog talloze andere varianten, die gevaar opleveren. Heeft Luther niet eens gezegd, dat mensen lijken op slechte ruiters? Zij kunnen heel moeilijk recht op hun paard zitten en zakken telkens weer scheef naar de ene of de andere kant.

De Here Jezus beschuldigt de Farizeeën en Schriftgeleerden van Zijn dagen in een geweldige strafrede van verregaande godsdienstige eenzijdigheid. Zij geven zelfs de tienden van kruiden als munt, dille en komijn, maar verwaarlozen het gewichtigste van de wet: het oordeel, de barmhartigheid en de trouw. Zou het nog niet voorkomen, dat vrome mensen zich in bijzaken verliezen en de hoofdzaak over het hoofd zien? Wees op uw hoede!

De apostel Paulus trekt van leer tegen gemeenteleden, die door de werken der wet gerechtvaardigd willen worden en niet door het geloof in Christus alleen hun redding verwachten. Zou die diepgewortelde wens om zelf-redzaam te wezen en niet enkel van genade te leven, nog niet altijd springlevend zijn? En heus niet alleen bij Rooms-Katholieken en Humanisten?

De apostel Jacobus vecht weer op een ander front: tegen christenmensen, die een geloof zonder werken ook wel voldoende vinden tot behoud. Het komt er minder op aan hoe je leeft, want dat blijft toch altijd onvoldoende, hoe je ook je best doet. Zou dit vertrouwen op "een goedkope genade" ook nog niet nu en dan de kop opsteken in kerkelijke kringen?

Al met al hebben wij reden te over om eens ernstig bij onszelf na te gaan of wij misschien ook in het één of ander opzicht eenzijdig ingesteld zijn. Als dat werkelijk het geval blijkt te zijn, laten wij dan niet doodgemoedereerd verder leven, maar ons laten corrigeren, ledere koek moet omgekeerd worden om gegeten te kunnen worden. Ieder mens moet bekeerd worden om aan zijn bestemming te kunnen beantwoorden!

Op deze regel is maar één uitzondering. Onze Heer en Heiland is nooit mank gegaan aan eenzijdigheid. Hij wist de weegschaal altijd in evenwicht te houden. Hij week niet af naar links of naar rechts, maar bewandelde steeds de koninklijke weg. Hij was in Zijn woorden en daden nooit ongeestelijk, maar ook nooit overgeestelijk: altijd gezond-geestelijk!

Wij moeten ons aan Hem spiegelen, maar ons ook door Hem laten leren, wanneer wij Zijn voorbeeld willen volgen. Spurgeon heeft ons naar aanleiding van Hosea's treffende vergelijking een gebed nagelaten: "Indien ik zulk een Efraimse christen ben, draai mij dan om. Keer mijn onheilige natuur naar het vuur van Uw liefde toe en laat ze de heilige gloed daarvan gevoelen, opdat ik een man mag zijn, die aan alle kanten geheiligd is door de machtige invloed van Uw genade." Dat is een gebed om niet alleen even te lezen en dan weer te vergeten, maar om het ernstig voor zichzelf na te bidden met heel het hart! Want zó wordt men genezen van en bewaard voor godsdienstige eenzijdigheid!

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen